Türkiye, referandumla başlayan süreçte "12 Eylül" darbesinin izlerini bir bir siliyor.

Darbe döneminde haksız yere cezaevinde yatanların hapis günleri emekliliklerine yansıtıldı. Devletten tazminat alamayanların o dönemki tüm prim borçları Hazine tarafından ödenecek. Tazminat alanlar ise borçlanarak primlerini kapatacak.

12 Eylül mağdurları, darbenin 31. yıldönümünde müjdeli bir haber daha aldı. Darbe döneminde haksız yere cezaevlerinde tutulanların gözaltında veya tutuklulukla geçen süreleri borçlandırılarak emekliliklerine sayıldı. Sene başında çıkarılan ve son başvuru tarihi 25 Ağustos`ta biten torba yasadan faydalanmak için başvuran 605 kişinin hakları iade edildi. Sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananları kapsayan düzenlemeye göre, devletten mağduriyet sebebiyle tazminat alamayanların o dönemki tüm prim borçları Hazine tarafından ödenecek. Tazminat alanların ise binlerce günlük ödenmeyen primleri günlük 8,5 lira borçlanma ile kapatılacak. Sol örgüte üye olmak iddiasıyla cezaevine konulan Kadir Günaydın, uygulamanın bir nebze olsun o günleri unutturacağı görüşünde. Darbe döneminde 650 bin kişi gözaltına alınırken, 230 bin kişi yargılandı. 30 bin kişi de sakıncalı olduğu için işinden atıldı. Bunların 4 bin 891`i kamu görevlisi idi. Şimdiye kadar yurtdışı ve askerlik borçlanması hariç geçmişteki eksik günler için borçlandırma yapılmıyordu. Darbe ise istisna tutuluyordu.

12 Eylül mağdurlarının hizmet borçlanması için torba yasayla yeni bir düzenleme getirildi. Buna göre 6111 sayılı kanunun 52. maddesi ile 5510 sayılı kanuna eklenen geçici 36. madde kapsamında 605 kişiye hakları iade edildi. Düzenleme 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu uyarınca kurulan sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananları kapsadı.12 Eylül1980 tarihinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilenlerin, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri borçlanarak, emekliliğine yansıtıldı. Darbe ile sıkıyönetimin kalktığı dönem arasında hapis yatanların, içeride kaldıkları sürenin sigortalarına sayılması kararlaştırıldı. İlgili kanun 25 Şubat`ta yayımlandığı için son başvuru tarihi 25 Ağustos 2011 olarak belirlendi. Bu sürede başvuranlardan 605 kişinin uygun şartları taşıdığı tespit edildi. Ödeme planı ise darbe mağdurlarının tazminat alıp almadıkları esasına göre tayin edildi. Darbeden sonra dava açıp tazminat alanların borçlanma ödemesi, tebliğ tarihinden itibaren altı ay içerisinde kendilerince veya hak sahiplerince yapılacak. Tazminat almamış olanlarının ise Hazine tarafından ödenecek.

12 Eylül`deİstanbul Teknik Üniver-sitesi`nde okurken kimlik kontrolü sırasında gözaltına alınan Kadir Günaydın, yaklaşık yedi sene içeride kaldı. Günaydın, "En azından cezaevinde kaldığım günlerde yaşadığım işkenceler bir nebze olsun hafifleyecek." diyor. Ömer Mermer iseAdana Nüfus Müdürlüğü`nde çalışırken gözaltına alınmış. 6 ay cezaevinde kalan Mermer, "Tutuklanınca işimden de oldum. Uygulama, yaşadığım acıları az da olsa azaltacak." ifadesini kullanıyor.

ZAMAN

Hatırlatma

12 Eylül döneminden Cumhuriyet dönemine kadar uzanan süreçte haksız bir şekilde değişik işkencelere maruz kalan, idam sehpalarında asılanların da hakları geride kalan varislerine iade edilelcek mi?