Türkiye nüfusu 2013 yılı sonu itibariyle 76 milyon 667 bin 864 iken çocuk nüfus 22 milyon 761 bin 702 oldu. Birleşmiş Milletler tanımına göre “0-17” yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun yüzde 45’ini oluştururken 2013 yılında toplam nüfusun yüzde 29,7’sini oluşturdu.

Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2013 yılında çocuk nüfusun yüzde 27,3’ünü “0-4” yaş grubu, yüzde 27,6’sını “5-9”, yüzde 28’ini “10-14” ve yüzde 17,2’sini ise “15-17” yaş grubu çocuklar oluşturdu. Bu oranların hem yıl hem de cinsiyet bazında önemli bir değişim göstermediği görüldü. 

Çocuk nüfus oranının 2075 yılında yüzde 17,6’ya düşeceği tahmin ediliyor
Kentleşme, kadının eğitim düzeyinin artması, kadının çalışma hayatına aktif katılımı gibi gelişmeler doğurganlığın azalmasına, doğumların ileri yaşlara ertelenmesine, kadın başına düşen ortalama çocuk sayısının düşmesine neden oldu. Bu değişimler, çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranının azalmasına etki etti.

Çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 25,7’ye, 2050 yılında yüzde 19,1’e ve 2075 yılında yüzde 17,6’ya düşeceği tahmin edildi.

AB üye ülkeleri ile karşılaştırıldığında en fazla çocuk nüfus Türkiye’de
Çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı Avrupa Birliği üyesi ülkelerle karşılaştırıldığında, 2013 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına yüzde 29,7 ile Türkiye’nin, en düşük çocuk nüfus oranına ise yüzde 16 ile Almanya’nın sahip olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının Fransa’da yüzde 22,2, İngiltere’de yüzde 21,2, İsveç’te yüzde 20,2, Yunanistan’da yüzde 17,6 ve İtalya’da yüzde 16,8 olduğu görüldü.

Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il yüzde 48,8 ile Şırnak oldu
Çocuk nüfus oranı illere göre incelendiğinde, 2013 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il yüzde 48,8 ile Şırnak oldu. Şırnak ilini yüzde 48 ile Şanlıurfa ve yüzde 46,3 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranı en düşük olan ilk 3 il ise sırasıyla Tunceli (yüzde 18,2), Edirne (yüzde 19,7) ve Çanakkale (yüzde 19,9) oldu.

En az bir çocuk bulunan hanehalkı oranı yüzde 53,2 oldu
Hanehalklarının 2013 yılında yüzde 53,2’sinde “0-17” yaş grubunda olan en az bir çocuk bulunduğu gözlendi. Hanehalklarının yüzde 39,7’sinde bir çocuk, yüzde 35,5’inde iki çocuk, yüzde 14,5’inde üç çocuk, yüzde 5,3’ünde dört çocuk ve yüzde 5’inde beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görüldü. 

Beş ve daha fazla çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu il yüzde 40,9 ile Şırnak oldu. Şırnak ilini yüzde 30 ile Hakkari ve yüzde 29,2 ile Siirt izledi.

Çocuk bulunan hanehalkları illere göre incelendiğinde, en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu ilin yüzde 81,4 ile Şırnak olduğu görüldü. Şırnak`ı, sırasıyla yüzde 81,1 ile Hakkari, yüzde 79,9 ile Van ve yüzde 79,1 ile Şanlıurfa takip etti. En az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en düşük olduğu ilin yüzde 36,9 ile Sinop olduğu görüldü. Sinop ilini yüzde 37 ile Çanakkale ve yüzde 37,5 ile Tunceli takip etti. 

Nüfusumuza 2013 yılında yaklaşık bir milyon 283 bin bebek dahil oldu
Doğum istatistiklerine göre, 2013 yılında bir milyon 283 bin 62 doğum gerçekleşirken doğan bebeklerin yüzde 51,4’ünü erkek, yüzde 48,6’sını kız bebekler oluşturdu. Doğum olayları yıla göre incelendiğinde, cinsiyet bazında doğumlarda önemli bir değişim gözlenmedi. Doğuşta cinsiyet oranı 2013 yılında 105,8 oldu. Yani 100 kız çocuğuna karşılık yaklaşık olarak 106 erkek çocuğu doğdu.

Bebeklerin yüzde 97’si sağlık kuruluşlarında dünyaya geldi
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, sağlık kuruluşlarında gerçekleşen doğumların oranı, 2002 yılında yüzde 75 iken 2012 yılında yüzde 97’ye yükseldi. Bu oran İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması 1. Düzey’e göre incelendiğinde, 2012 yılında İstanbul, Batı Marmara, Batı Anadolu ve Akdeniz Bölgelerindeki doğumların tamamının, Kuzeydoğu Anadolu ve Ortadoğu Anadolu Bölgelerinde ise doğumların ancak yüzde 88’inin sağlık kuruluşlarında gerçekleştiği görüldü. 

Çocuk yaşta resmi nikahla evlendirilen kızların oranı 2013 yılında yüzde 3 oldu
Çocuk yaşta resmi nikahla evlendirilen kızların oranı 2013 yılında yüzde 3 oldu. Çocuk yaşta resmi nikahla evlendirilen bu kızların (16-17 yaş grubu) 2013 yılında yüzde 69,9’u kendisinden 6 ve daha büyük yaşta bir erkek ile evlendi. Çocuk gelinlerin yüzde 15,2’sinin ise eşi ile arasındaki yaş farkının 11 ve daha yukarı yaş olduğu görüldü. Akdeniz, Kuzeydoğu Anadolu ve Ortadoğu Anadolu Bölgelerinde ise bu oran yaklaşık olarak yüzde 20 oldu. Yani 18 yaş altında evlenen her 5 kız çocuğundan birinin eşi ile arasındaki yaş farkının 11 yaştan fazla olduğu görüldü. 

Çocuklarda cep telefonu kullanımına ortalama başlama yaşı 10 oldu
Çocukların (6-15 yaş grubu) bilgisayar kullanmaya ortalama başlama yaşı 2013 yılında 8 iken İnternet kullanmaya başlama yaşı 9 ve cep telefonu kullanmaya başlama yaşı ise 10 oldu. 

Çocuklarda (6-15 yaş grubu) 2013 yılında kendi kullanımına ait bilgisayara sahip olanların oranı yüzde 24,4, cep telefonuna sahip olanların oranı yüzde 13,1 ve oyun konsoluna sahip olanların oranı yüzde 2,9 oldu. 

Hanelerin yüzde 34,9’unda çocuklar sigara dumanına maruz kaldı
Hanelerin 2012 yılında yüzde 54,8’i sigara, tütün, puro içme alışkanlığı olan en az bir ferde sahipti. Bu hanelerin yüzde 34,9’unda ise en az bir çocuk bulunmakta ve bu çocuklar sigara dumanına maruz kalmaktadır. Bununla birlikte, bu oran yıllara göre incelendiğinde azalma eğilimi görülmektedir. 2010 yılında sigara, tütün, puro içme alışkanlığı olan ve en az bir çocuğu olan hanelerin oranı yüzde 36 iken bu oran 2012 yılında yüzde 34,9’a düştü.  (İLKHA)