Son bulgular, uzun süreli orucun vücudun birçok organında önemli ve sistematik değişikliklere yol açtığını gösteriyor. Bu değişiklikler yalnızca kilo kaybını değil, genel sağlık üzerindeki potansiyel faydaları da vurguluyor. Ancak bu etkilerin yalnızca üç tam gün boyunca hiçbir şey yemeden oruç tutulduğunda ortaya çıktığı belirtiliyor.

Nature Metabolism dergisinde yayımlanan bir çalışma, vücudun uzun süre aç kalmaya nasıl tepki verdiğini ve bu süreçte ortaya çıkan biyolojik mekanizmaları inceliyor.

Queen Mary Üniversitesi Hassas Sağlık Araştırma Enstitüsü (PHURI) ve Norveç Spor Bilimleri Okulu araştırmacıları, orucun potansiyel sağlık faydalarını ve bu süreçteki moleküler mekanizmaları inceledi. Bulgular, oruç tutmanın faydalarını anlamaya yönelik gelecekteki araştırmalara zemin hazırlarken, uzun süreli oruç tutamayan veya ketojenik diyet gibi taklit eden diyetleri uygulayamayan bireyler için terapötik tedaviler geliştirilmesine ışık tutuyor.

Araştırmacılar, sadece su tüketerek 7 gün boyunca oruç tutan 12 sağlıklı gönüllüyü izledi. Katılımcıların kanındaki yaklaşık 3.000 proteinin seviyelerindeki değişiklikler, oruç öncesinde, sırasında ve sonrasında günlük olarak kaydedildi. Araştırmacılar, bu proteinlerin hangi süreçlerde yer aldığını belirleyerek uzun süreli oruç tutmanın potansiyel sağlık sonuçlarını öngörebilmek için büyük ölçekli genetik çalışmalardan elde edilen bilgileri entegre etti.

Beklendiği gibi, vücut enerji kaynağını orucun ilk iki ila üç günü içinde glikozdan yağ depolarına çevirdi. Gönüllüler, yağ ve kas kütlesinden oluşan ortalama 5,7 kilogram kaybetti. Orucun ardından üç gün boyunca yemek yemeye başlandığında, kaybedilen kas kütlesi neredeyse tamamen geri kazanılırken, kaybedilen yağ kütlesi korunmuştu.

Araştırmacılar, orucun üçüncü gününden itibaren vücudun protein seviyelerinde belirgin değişiklikler gözlemledi. Bu, kalori kısıtlamasının tüm vücut üzerinde bir yanıt oluşturduğunu gösterdi. Ölçülen proteinlerin üçte biri, tüm ana organlarda önemli değişimler gösterdi. Bu değişiklikler gönüllüler arasında tutarlıydı, ancak kilo kaybının ötesinde, beynin sinir hücrelerini destekleyen yapısal proteinlerde de değişiklikler gibi oruca özgü farklı imzalar tespit edildi.

PHURI Sağlık Veri Başkanı ve Berlin Sağlık Enstitüsü Hesaplamalı Tıp Grubu Eş Başkanı Maik Pietzner  şu açıklamada bulundu:

“Bulgularımız, orucun neden bazı durumlarda faydalı olduğunu açıklayan eski bilgilerin temellerini sağlıyor. Oruç, bazı durumları tedavi etmek için faydalı olabilir. Ancak, genellikle sağlık sorunları yaşayan hastalar için oruç tutmak bir seçenek değildir. Bu bulguların, orucun faydalı olduğu durumları açıklayarak hastaların uygulayabileceği tedaviler geliştirmek için kullanılmasını umuyoruz.”

HAMZA DURMAZ