Hal esnafı: Dengesiz üretim, ürün fiyatlarında yüksek dalgalanmalara sebep oluyor
Türkiye'de meyve ve sebze fiyatları, son dönemde önemli dalgalanmalar yaşarken, bu durumun temel nedenlerinden biri dengesiz üretim olarak öne çıktığını belirten hal esnafı, tarımda dengeli bir ekin politikasının izlenmesi gerektiğini söyledi.
Batman Sebze ve Meyve Hali esnafı, dengeli üretimin olmaması bazı ürünlerin fiyatları tavan yaparken, bazıları ise çok dip fiyatlarda olduğunu ifade ederek, bu dengesizliğin altında yatan sebepler çözülmesi gerektiğini belirtti.
İLKHA muhabirine konuşan esnaf, üretimin daha düzenli hale gelmesi, maliyetlerin kontrol altına alınması ve dengeli üretim stratejilerinin uygulanması, fiyat istikrarının sağlanmasında önemli bir adım olabileceklerini söyledi.
"Ürünlerin fiyatlarını maliyetler yükseltiyor"
İbrahim Cengiz
Ürün fiyatlarında artışın en büyük nedeninin yüksek maliyetler olduğunu söyleyen hal esnafı İbrahim Cengiz, "Şu anda yılın son ayındayız. Sebze ve meyve çeşitleri yeterince olduğu gibi yerli ürünlerde var. Maşallah havalarda güzel olduğu için gelen mal satılıyor. Ama ürünlerin masrafı çöktür. Mesela yol masrafı, akaryakıt ve işçilik fiyatları artmış durumdadır. Özellikle nar, elma ve narenciye çeşitleri dışardan geldiğinden ürünlere maliyetleri yükseltiyor. Şu anda halde kaliteli elmanın kilosu 30 lira, iyi mandalina 30 lira, portakal 20 lira, ıspanak 20 lira ve karnabahar 35 lira gibi kalitesine göre fiyatlar değişebiliyor." ifadelerini kullandı.
"Hal'de sarımsağın kilosu 130 lira markette 200 lira"
Halin en pahalı ürünün sarımsak olduğunu belirten Cengiz, "Halde toptan kilosu 130 lira civarlarındadır. Fiyat yüksekliğinin sebebi ise yaz ürünü olmasından kaynaklanıyor. Zamanla fire verme ve depo masrafları da fiyatları etkiliyor. Bu fiyat kimi marketlerde 160, 180 ve 200 lira arasında kalitesine göre değişiyor. Halin içerinde bazı yollarda oluşan çukurların kapatılmasını ve güvenliğin de artırılması iyi olacaktır." diye konuştu.
"4 liraya aldığımız ürün bize maliyeti 7 lira oluyor"
Murat Yılmaz
Ürün fiyatlarına maliyet yansımasının çok olduğuna dikkat çeken bir diğer hal esnafı Murat Yılmaz, "Bazı ürünlerde fiyat artışı olurken bazılarında ise düşüş var. Bunun sebebi ise çiftçilerin dengeli ürün ekmemelerinden kaynaklanıyor. Bizim kalemlerimiz patates, soğandır ve dip fiyatındadırlar. Dışardan bize gelen ürünlerin masrafı çoktur. Kilosunu 4 liraya aldığım patatesi buraya getirinceye kadar 7 liraya mal oluyor. Biz de 8 liraya satıyoruz ve markete gidene kadar 15-16 liraya satılıyor. Soğan da aynı durumda ama dışarı gittiği için bir tık patatesten daha iyi durumdadır. Dışarı satışlar olsaydı hem fiyat artar hem de satışlarımız daha iyi olurdu." dedi.
"Tarımda dengeli bir ekin politikası izlenmeli"
Dengeli üretimin olmaması fiyatları çok olumsuz etkilediğini ifade eden Yılmaz, "Yerli ürünlerde de bazıları yetersizdir. Özellikle karnabahar azdır. Bunu sebebi ise geçen fiyatlar çok düşük olduğu için çok eken olmadı ve şu anda kilosu 30-40 lira bandındadır. Yetkililerden isteğimiz; ekilen ürünlerde yaşanan dengesizliği önlemelerdir. Çünkü bazı ürünler bazen çok ekilirken bazıları ise çok az ekiliyor ve bu da fiyat dengesizliğine neden oluyor. Bu da ürün fiyatlarını ya en yükseğe ya da en dibe gelmesine neden oluyor. Bunun için tarımda dengeli bir ekin politikası izlenmelidir." diye konuştu.