İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Bölüm Başkanı Doç. Dr. Bahri Evren, "14 Kasım Dünya Diyabet Günü" dolayısıyla, Diyabetin ne olduğu, Diyabet tiplerinin hangileri olduğu ve kimlerde görüldüğü, Gizli Şekerin ve Diyabete bağlı şikâyet ve belirtilerin neler olduğu, kimlerin risk altında olduğu, Diyabetin önlenebilir bir hastalık mıdır ve ortaya çıkmasının engellenmesi için neler yapılması gerektiği ile ilgili İLKHA Muhabirine önemli açıklamalarda bulundu.

"Diyabet dünyada giderek artan bir sağlık sorunu haline geldi"

Diyabetin günümüzde dünyada giderek artan bir sağlık sorunu haline geldiğine dikkat çeken Doç. Dr. Bahri Evren, yaşam tarzı değişikliklerinin bu hastalığın önlenmesinde en önemli faktörlerden biri olduğunu söyledi.

Diyabetin, vücutta insülin üretimi ya da insülinin etkisinin bozulması sonucu gelişen bir hastalık olduğunu belirten Evren, hastalığın yalnızca kan şekeri yüksekliğiyle sınırlı kalmayıp, tüm vücudu etkileyen bir metabolik bozukluk olduğunu vurguladı.

"Genellikle erişkinlerde görülen tip 2 diyabet, çocukluk çağında da artmaya başladı"

Diyabetin farklı tipleri olduğuna dikkat çeken Evren, en sık görülenlerinin Tip 1 ve Tip 2 diyabet olduğunu söyledi.

Tip 1 diyabet, daha çok çocukluk döneminde görülen, otoimmün bir hastalık olup, pankreasta insülin üreten hücrelerin yok olmasına neden olur.

Tip 2 diyabet ise, genellikle erişkinlerde görülür ve genetik faktörlerin yanı sıra, obezite, kötü beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı ile tetiklenir. Ancak, son yıllarda Tip 2 diyabetin çocukluk çağında da artmaya başladığını ifade eden Dr. Evren, bu hastalığın önlenebilir olduğunu belirtti.

"Gebelik ve nakil sonrası diyabet türleri erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir"

Evren, gestasyonel diyabet (gebelik diyabeti) ve nakil sonrası diyabet gibi diğer diyabet türlerinin de mevcut olduğunu ve bunların da erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabileceğini söyledi.

"Erken dönemde yapılacak yaşam tarzı değişiklikleri prediyabetin diyabete dönüşmesini engelleyebilecek"

Dr. Bahri Evren, diyabetin erken dönemindeki prediyabet (gizli şeker) durumunun önemine vurgu yaptı. Bu dönemde hastaların yaşadıkları sağlık sorunlarının, diyabetin ilerleyen dönemlerinde görülen komplikasyonlarla benzer olabileceğini belirten Evren, erken dönemde yapılacak yaşam tarzı değişikliklerinin prediyabetin diyabete dönüşmesini engelleyebileceğini söyledi.

"Bu dönemde dikkat edilmesi gereken faktörlerin başında sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü geliyor"

"Prediyabet dönemi, diyabetin gelişmeden önlenebileceği en kritik aşamadır," diyen Dr. Evren, bu dönemde dikkat edilmesi gereken faktörlerin başında sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü geldiğini ifade etti. Ayrıca, bazı hastalar için ilaç tedavisinin de gerekli olabileceğini belirtti.

"Türkiye obezite oranlarında Avrupa'da birinci"

Türkiye'nin obezite oranlarında Avrupa birincisi olduğunu belirten Evren, obezitenin diyabetin en önemli risk faktörlerinden biri olduğunu söyledi.

"Kilolu ve hareketsiz bireyler, insülin direnci gelişme riski altındadır ve bu durum Tip 2 diyabete yol açabilir," diyen Evren, obezite ile mücadelede sağlıklı yaşam tarzının benimsenmesinin büyük önem taşıdığını vurguladı.

"Obezite diyabet oranlarını doğrudan etkiliyor"

Türkiye'de yaklaşık olarak yüzde 30 oranında obezite görüldüğünü ve bunun diyabet oranlarını doğrudan etkilediğini belirten Evren, diyabetin önlenmesinde sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizin en önemli adımlar olduğunu söyledi. 

"14 Kasım, diyabetin önlenmesi ve tedavisi konusunda farkındalık yaratmak için dünya genelinde çeşitli etkinliklerle anılmaktadır"

Dünya çapında her yıl 14 Kasım'da kutlanan Dünya Diyabet Günü, insülinin keşfinin yıldönümü ile ilişkili olduğunu anımsatan Evren, "Kanadalı bilim insanı Frederick Banting, 1921 yılında insülinin keşfini gerçekleştirerek diyabetin tedavisinde devrim yaratmıştır. Bu nedenle, 14 Kasım, diyabetin önlenmesi ve tedavisi konusunda farkındalık yaratmak için dünya genelinde çeşitli etkinliklerle anılmaktadır." diye kaydetti.

Son olarak Evren, hastanelerinde her yıl 14 Kasım Dünya Diyabet Günü'nde, diyabet hakkında halkı bilinçlendirmek amacıyla kan şekeri ölçüm etkinlikleri düzenlediklerini söyledi.

İLKHA