Küresel ısınmanın etkileriyle yenilenebilir enerji kaynakları önem kazanırken çevreye duyarlı şekilde kendi elektriğini üreten üniversitelerin sayısı da giderek artıyor. Pek çok üniversite güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştürerek Türkiye’nin yıllık elektrik üretim miktarına çevre dostu temiz enerjiyle katılım sağlıyor.

Özellikle kampüs içerisinde bulunan arazilere, bina ve otopark alanlarının üzerine yerleştirilen güneş enerji sistemleriyle üniversiteler artık elektrik ihtiyaçlarının bir kısmını yenilenebilir enerjiden karşılıyor. Yenilenebilir enerji kaynakları çevre dostu olduğu kadar üniversitelere enerji maliyetleri açısından da oldukça büyük bir tasarruf yapma imkânı sağlıyor.

Yükseköğretim Kurulu Başkanı Erol Özvar, üniversitelerin eğitim, öğretim faaliyetlerinin yanı sıra stratejik alanlarda ihtiyaç duyulan pek çok konuda ürettikleri projelerle ülkeye hizmet ettiğini belirterek, enerjinin de bu alanlardan biri olduğunu vurguladı.

Üniversitelerin bilime ve topluma katkısının yanı sıra çevreye ve yeşil vatana katkısını da çok önemsediklerini belirten Özvar, “Yenilenebilir, yerli ve milli enerji kaynaklarının kullanımını çok değerli buluyoruz. Kendi enerjimizi üretmek ve verimli kullanmak öncelik verdiğimiz konulardan biri. Sürdürülebilir, enerji verimli çevre dostu kampüsler oluşturulmasına yönelik çalışmalarımız kapsamında üniversitelerimizin kendi temiz enerjilerini üretmesini teşvik ediyor ve bu yönde projeler üreten, çalışmalar yapan üniversitelerimizi kutluyorum.” dedi.

Kampüslerde enerji üretimine uygun tüm alanlar değerlendiriliyor

Dokuz Eylül Üniversitesi farklı kampüslerde çatı, otopark ve arazide olmak üzere 160 bin metrekare alana kurulan güneş enerji sistemleriyle yılda 25 milyon kw elektrik üretiyor. Üniversite bu rakamla ihtiyaç duyduğu elektriğin yüzde 70’ini güneş enerjisinden karşılarken enerji maliyetinde tasarruf yapıyor.

Yenilebilir enerjiyle kendi elektriğini üreten üniversiteler arasında güneş ışığının oldukça verimli olduğu Harran Üniversitesi de yer alıyor. Üniversite, Osmanbey Yerleşkesinde araziye kurduğu güneş enerji sistemiyle Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinin enerji ihtiyacının tamamını karşılıyor. Üniversite, yıllık 9 GW elektrik üretme kapasitesine ulaştı.

Malatya’da İnönü Üniversitesi merkez kampüsünde 2015 yılından bu yana 21 bin 177 adet güneş enerji paneliyle yıllık ortalama 8 milyon 700 bin kWh enerji üretimi yapan güneş enerji santrali, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli sağlık üstlerinden Turgut Özal Tıp Merkezinin elektrik ihtiyacının yüzde 20’sini karşılıyor.

Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi bu yılın mart ayında güneş enerjisiyle elektrik üretimine başladı. Üniversite binalarının çatılarına ve otopark alanlarının üzerine kurulan yıllık 2 milyon 100 bin kilowatt elektrik üretmesi planlanan güneş enerji sistemleri sayesinde üniversitenin çevreye duyarlı şekilde tüm elektrik ihtiyacının buradan giderilmesi planlanıyor.

Bayburt Üniversitesi 20 bin metrekare alana kurduğu güneş enerji sistemiyle yıllık ortalama 1 milyon 750 kWh enerji üretimi yaparak üniversitenin ihtiyaç duyduğu elektriğin yaklaşık yüzde 60’ını karşılıyor. Bu rakam üniversite enerji maliyetinde büyük bir tasarruf anlamına geliyor.

Ortadoğu Teknik Üniversitesi enerji duyarlı yapı olarak tasarlanan Ayaslı Araştırma Merkezinin çatısına kurulan 50 kWh gücündeki güneş enerji sistemi binanın ihtiyaç duyduğu enerjinin tamamını üretiyor. Üniversite ayrıca kampüsünde bulunan üç yurt binasının üzerlerine kurulu güneş enerji sistemleriyle yıllık 986 bin 816 kWh elektrik enerjisi üretiyor.

Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, hizmet binasının çatısında 900 metrekare alana kurulan 150 kWh gücüne sahip güneş enerji sistemi yakın zamanda faaliyete geçti. Güneş enerji sisteminin yılda 270 MWh elektrik üretmesi hedeflenirken bu rakam üniversitenin elektrik ihtiyacının yüzde 30’undan fazlasının karşılanması anlamına geliyor.

Selçuk Üniversitesi 27 bin metrekare alana kurulu güneş enerji sistemiyle yıllık 1,2 megavatlık enerji üretimiyle üniversitenin ihtiyacın duyduğu toplam enerji maliyetinin yüzde 10’unu karşılıyor.

Iğdır Üniversitesi Şehit Bülent Yurtseven Kampüsü içerisinde 10.000 metrekare alana kurulan 2 bin 200 güneş enerji panelinde oluşan 500 KWe’lik güneş enerji sistemi yıllık ortalama 800 kwh enerji üretimi sağlıyor. 2019 yılından itibaren aralıksız olarak elektrik üretimine devam eden güneş enerji sistemleri Iğdır Üniversitesinin elektrik ihtiyacının yüzde 30’unu karşılıyor.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi 509 bin kWh gücünde güneş enerji sistemleriyle yıllık ürettiği 20 milyon 156 bin 548 kWh elektrik enerjisi ile üniversitenin toplam enerjisinin yüzde 3’ünü karşılıyor.

Amasya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi’nin çatısına kurulan 200 kWp gücünde elektrik enerji sistemiyle 2016 yılından bu yana binanın elektrik ihtiyacının yüzde 50’sini karşılıyor. Üniversite kullanımın az olduğu dönemlerde üretilen fazla elektriği de satarak bütçesine kaynak sağlıyor.

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Mucur Meslek Yüksek Okulunda 2019 yılında kurulan güneş enerji sistemi aylık ürettiği 18 bin KW ile Yüksek Okulun enerji ihtiyacının tamamını karşılıyor. Üniversite, üretilen elektrik fazlasını da satarak maddi kaynak sağlıyor.

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi yerleşkesinde yaklaşık 250 metrekare kapalı alan ve 1750 metrekare açık alana sahip Yeşil Enerji Evi 2021 yılından bu yana 20 kW gücünde güneş temelli bir enerji sistemiyle ürettiği kesintisiz elektrik enerjisiyle Enerji Evinin ihtiyacının tamamını karşılıyor. Yeşil Enerji Evi içerisinde barındırdığı sistemlerle güneş enerjisinin yeterli olmadığı zamanlarda yüksek basınçlı elektrolizör yardımıyla sudan elde ettiği hidrojeni depolayarak gerektiğinde yakıt pilleriyle yeniden elektriğe dönüştürebiliyor. Yeşil Enerji Evi şu an üniversite kampüsünde restoran olarak hizmet veriyor.

Boğaziçi Üniversitesi yenilebilir enerji kaynaklarından bir diğeri olan rüzgâr enerjisi ile çevreye duyarlı şekilde elektrik üretimini gerçekleştiriyor. Kilyos Sarıtepe Kampüsüne kurulan Rüzgâr Enerji Santraliyle kampüsün elektrik ihtiyacının tamamı karşılanıyor. Ayrıca santral üretiminin fazlası üniversitenin diğer kampüslerine transfer edilerek üniversitenin ihtiyaç duyduğu toplam ihtiyacının yüzde 9’unu karşılıyor.

Vakıf üniversitelerinden Sabancı Üniversitesi bin 100 kWe gücüne sahip güneş enerji sistemleriyle ürettiği 7 milyon 225 bin 700 kWh ile üniversitenin elektrik ihtiyacının yüzde 60’ını yenilenebilir enerjiden karşılıyor.

Başkent Üniversitesinde 2021 yılında devreye giren 1925 kWp gücüne sahip kütüphane güneş enerji sistemi ile 2023 yılında Mühendislik Fakültesinde devreye giren 2168 kWp gücünde güneş enerji sistemi sonrası üniversitenin elektrik ihtiyacının tamamı karşılanıyor. Türkiye’nin Carport tipinde çalışan en büyük Güneş Enerjisi Santrali Başkent Üniversitesinde bulunuyor. Üniversitede ayrıca 6 adet elektrikli araç şarj istasyonu bulunuyor.

Hasan Kalyoncu Üniversitesi üniversite binalarının çatılarına ve araziye kurduğu 2MW gücünde güneş enerji sistemleriyle üniversitenin enerji ihtiyacının yüzde 51’ini karşılıyor. Üniversite ürettiği enerjinin fazlasını ise “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik” kapsamında belirlenen ücret karşılığında Gaziantep’teki elektrik dağıtım şirketine satarak gelirine katkıda bulunuyor. 

İHA ile GES arıza tespiti

Öte yandan İstanbul Teknik Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi ve İstanbul Topkapı Üniversitesi ortak geliştirdikleri projeyle güneş enerji sistemlerinde yaşanan arızaların anlık tespitini yaparak enerji verimliliğini artırmayı hedefleyen İHA’ların kullanıldığı bir çalışmaya imza attı.

Proje kapsamında İHA’lara yerleştirilen termal kameralar yardımıyla görüntüleme yapılarak Antalya ve Konya’da bulunan güneş enerji sistemlerine ait haritalama işlemi gerçekleştirildi.  Ardından İHA’lardaki termal kameralar sıcaklık değerleri ile arızalar tespit edilerek verimlilik analizi yapıldı.

Üniversitelerde yenilenebilir enerji çalışmaları devam ediyor

Halihazırda pek çok üniversitede devam eden güneş enerji sistemleriyle elektrik üretimi, Marmara Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Mersin Üniversitesinde de yakın zamanda hayata geçirilecek.

Dicle Üniversitesi, Türkiye’de mevcut kurulu Güneş Enerjisi Santralleri (GES) içerisinde 29’uncu sırada üniversiteler arasında ise 1’inci sırada yerini alacak olan proje için çalışmalarını hızlandırdı. Proje tamamlandığında üniversitede güneş enerji sistemi ile 20 milyon kWsa gücünde elektrik üretilecek. Bu da üniversiteye yüzde 55 civarında elektrik faturasında tasarruf sağlayacak.

Marmara Üniversitesinde toplam 7200 kw elektrik üretim kapasitesine sahip olacak şekilde kurulan güneş enerji sisteminin 1763 kw’si Recep Tayyip Erdoğan Külliyesinde bulunacak ve kampüsün ihtiyacının yarısını karşılayacak.

Çalışmalarına başlayan Yıldız Teknik Üniversitesi, Davutpaşa Kampüsünde bina çatıları ve otoparklara güneş enerji panelleri kurulmaya başlandı. Üniversite, 2.8 MW gücüne güneş enerji sistemini hayata geçirdiğinde yıllık olarak 5 milyon kwh elektrik üreterek kampüsün enerji ihtiyacının yüzde 50’sini karşılamayı hedefliyor.

Mersin Üniversitesi de temiz enerjiden elektrik üretimi çalışmaları kapsamında üniversitenin otopark alanlarına güneş enerji sistemlerini kurmaya başladı. Yakın zamanda üretime başlayacak 3 MW gücündeki güneş enerji sistemleriyle üniversite enerji ihtiyacının yüzde 40’ını buradan karşılamayı hedefliyor. (İLKHA)