HAMZA DURMAZ-   Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gündemdeki ekonomik gelişmelere ilişkin katıldığı canlı yayında dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

Bakan Şimşek'in açıklamalarından öne çıkanlar;

CARİ AÇIK HEDEFİ

Büyük cari açık, erimiş rezervler o dönemin yansıması. Gelinen noktada net ihracatın büyümeye katkısı artı 1.6'ya döndü. İç talep hala güçlü ama daha ılımlı hale gelecek. Aşırı ısınmadan, ılımlı bir patikaya geçiş var.

Kaliteli ve dengeli bir büyüme var. Cari açık giderek daralıyor. Mayıs ayı itibarıyla cari açık 25 milyar dolara inmiş olacak. Cari açığın milli gelire oranı yüzde 2,5'in altına inecek.

REZERVLERDE SON DURUM

Swap hariç net rezerv geçen hafta cuma itibarıyla 202'nin başından beri ilk kez artıya geçti. Eksi rezerv gündem olmaktan çıktı. Kısa vadeli kaynaklara sırtımızı dayamıyoruz. Merkez Bankası'na son 2 ayda 65 milyar dolar kaynak girişi oldu. (Kur korumalı mevduat) Hacim 70 milyar doların altına indi. Risk primi yüksek çünkü programın başındayız.

Tarihte eşi benzeri görülmemiş bir kaynak girişi var. Program beklenilenden daha iyi çalışıyor.

"KURU SERBEST BIRAKTIK"

Bugünkü gerçekleşmeler genel olarak bizim hedeflerimizle uyumlu gidiyor. Biz enflasyonun 70'li rakamlarla zirveyi bulacağını geçen sene kamuoyuyla paylaştık. Yıllık enflasyona baktığınız zaman eleştiri haklı. "Bu program olmasaydı yıllık enflasyon nerede olurdu?" sorusu sorulmaz.

Geçen seneki koşullara gidelim. Ülke çok büyük deprem yaşadı. Depremin enflasyona iki etkisi var. Bütçe açığını muazzam bir şekilde artırdı. İkincisi çok büyük olduğu için bazı büyükşehirlere nüfus kayışı oldu. O da kiraları artırdı. Deprem yılın ilk yarısında oldu ama enkazın temizlenip inşaatların başlaması yazı buldu. İnşaat maliyetleri ve işçilik ücretlerinde artış oldu.

Kuru serbest bırakmak zorunda kaldık. Uzun bir süre kur tutulmuş. Kuru serbest bıraktık, o ciddi şekilde enflasyonist. Kur geçişkenliği hiçbir dönemde olmadığı kadar yüksek.

Depremin ve seçim etkisiyle bütçe açığının yüzde 10'lara çıkma ihtimalinden bahsediliyordu. Bütçe açığı yüzde 5'e çekmek için vergileri artırdık. Bunlar enflasyonist.

ENFLASYONDA ZİRVE GÖRÜLDÜ MÜ?

Birinci yıl geçiş yılı, enflasyon yükselecek. Bugün gelinen noktada yüzde 75,4 yüksek bir enflasyon ama geçmiş 12 ayı yansıtıyor. Baz etkisiyle yükselince neden atıfta bulunulmuyor? Maliye politikası ayağı güçlenecek, özellikle gelecek sene bütçe açığı yüzde 3'ün altına inecek. Gelecek yıl dezenflasyonist maliye politikası uygulayacağız.

Özellikle vergide adalet ve etkinliği sağlayacak bir reform için çalışmamızda son aşamaya geldik. Haziran ayına yetişir mi bilmiyorum.

"ENFLASYON KALICI OLARAK DÜŞECEK"

Enflasyon kalıcı olarak düşecek ama bütün aktörlerin sabırlı olması lazım, biz de kararlıyız. Hizmetlerdeki fiyat katılığını çözmek zaman alacak. Otomotiv ve gayrimenkulde fiyatlar düşüyor, enflasyondaki düşüş hissediliyor.

Bütün göstergeler kurda istikrara işaret ediyor. Tekerleği yeniden keşfetmeye gerek yok, dünya ne yapıyorsa onu yapıyoruz. İthalat azalmaya devam edecek. Cari açıktaki iyileşme hedeften daha iyi gidiyor.

Enerjide dışa bağlılığın azaltılması en kritik değişkendir. Enerjinin ithalattaki payı çok yüksek. Özellikle yenilenebilir enerji, dünyanın ve Türkiye'deki aktörlerin ilgisi çok büyük.

Son 12 ayda yaklaşık net bazda 17 milyar dolarlık yabancı girişi var. Yabancıların tahvillerdeki oranı yüzde 10'lara gidiyor. Enflasyonu indireceğimize dair güven arttığı zaman ben inanıyorum çok ciddi fon akışı olacak.

Para piyasasındaki sıcak kaynağa sırtımızı dayayamayız. Bankalar uzun vadeli finansmanlara da erişebiliyor. Çok büyük ihtimalle bu ay içerisinde Dünya Bankası Başkanı bizi ziyarete gelecek. 60 milyar doların üzerinde kaynağı Türkiye'ye kanalize edecekler, sırtımızı sıcak kaynağa dayamıyoruz.

CARRY TRADE AÇIKLAMASI

Bizim ne örtülü ne açık bir kur taahhüdümüz yoktur, olmayacaktır. Carry trade, piyasanın bir parçası, bu olacak. Program sonuç verdikçe vadelerin uzayacağını düşünüyorum. Ben risklerin azaldığı kanısındayım.

Bizim tercihimiz küresel doğrudan yatırımlardır. Doğrudan yatırım istiyoruz, yatırımları artırmak zaman alır.

Şu anda piyasa bizi sanki kredi notumuz 1,5 kademe daha yukarıdaymış gibi fiyatlıyor

"VERGİDE ADALET ÖNEMLİ BİR ÖNCELİĞİMİZ"

Kamu ihale reformu yapacağız. İstisnaları önemli ölçüde azaltacak adımlar atacağız. Vergide adalet ve etkinlik önemli bir önceliğimiz. Türkiye'deki kurumlar vergisi mükelleflerinin önemli bir kısmı uzun yıllardır zarar beyan ediyorlar. (Asgari gelir vergisi) Bütün fikirleri değerlendiriyoruz.

"GRİ LİSTE"DEN ÇIKIŞ NE ZAMAN?

FATF'nin bu ay sonu bir toplantısı var, o toplantının gündem maddelerinden biri Türkiye'nin gri listeden çıkıp çıkmayacağı, biz gitmeyi düşünüyoruz.

İlk sinyaller giden heyetin olumlu rapor yazdığı yönünde, siyasi bir mülahaza olmazsa Türkiye, Gri Liste'den çıkmış olacak.