Van rojên ku fêkî û zebzeyên demsalî li dezgehan tên peydakirin, bihayan gihiştiye asta maqûl. Esnafên bazarê diyar dikin ku lêçûnên kelûpelan bandorek cidî li buhayên heyî dike û tevî kêmbûna bazarê jî nikarin bazirganiyê bikin û sedema vê yekê jî bi hêza kirînê ya mişteriyan ve girê didin.

Hasan Alp ê ku li bazara taxê ya navçeya Bağlar a Diyarbekirê dezgehdarî dike, diyar kir ku lêçûnên ku heta berhemê ji zeviyê li ser dezgehê tê danîn tê kirin, bandoreke giran li bihayê dike.

"Welatî nikarin mesrefên bazarê 300-400 lireyî bikin"

Alp wiha şitexilî:

“Ji niha û pê ve heta ku kelûpelên me yên navxweyî dernekevin, ne mimkûn e ku bihayê zebzeyan kêm bibe. Sedem ji ber mazotê û lêçûnên veguhestinê ye. Heger em qala firingîyan bikin, ger ji ax bê pere were, ji ber lêçûnên çûnûhatinê û kirêyê tenê 3 lîre û 20 quruş zêde dibe. Dema ku em di kedê de faktor dikin, bi her awayî bihayê bilind dibe. Yanî zebeşên ku ji derve tên ji 15-20 lîreyan kêmtir biha pir zehmet e. Ji bo berxur, dahat tune lê gelek lêçûn heye. Welatî nikarin lêçûnên bazarê yên 300-400 lîreyî bikirin, dixwazin bikirin lê nikarin bikirin.”

Azîz Yakan, diyar kir ku tevî kêmbûna bihayan karê wan sekinîye û got, “Di hefteya dawî de biha hinekî sekinîye, lê budçeya mirovan tune ye. Yê ku berê 5 kîlo fêkî dikirî niha nîv kîloyê dikire. Ji ber vê yekê xwarina fêkî êdî bûye tiştekî luks, her kes nikare debara xwe bike. Ji ber ku stokên fêkî zêde bûn vê hefteyê biha hinekî daket. Hefteya borî kiraz 60 TL bû, vê hefteyê em didin 35 TL, erikê ku 50 TL bû niha bûye 25 TL. Li gel vê jî welatî nikarin ji nîv û kîloyekê zêdetir bikirin.

Îsmaîl Oruç, da zanîn ku ji ber ku ji bajar û navçeyên nêzî Diyarbekirê ve hatina zebze û fêkiyan dest pê kiriye, fiyet hebikî kêm bûye. Oruç wiha dewam kir, “Bihayê bazarê li gorî markêtan pir kêm e, lê bazar jî sekinîye. Hefteya borî biha hinekî bilind bû, lê ji ber ku em dikevin demsala havînê û ji deverên derdorê yên wek Çîyayê Mazî dest bi hatina berheman dikin, biha kêm dibin.

"Yê ku berê 2 kîlo dikirî, niha her yekî li gorî hewcedariya xwe nîv kîloyê dikire."

Serdar Adanir bal kişand ser hêza kirînê ya gel û wiha got: "Di buhayan de ti guhertin çênebûye, lê gel nikare bikire. Li ser 15 metreyî 2 mişterî nîn in. Gel li hemberî bihayê nerazî ye. Nizanim ji ber nebûna rewşa wan a aborî ye, ji ber ku nikarin bi hatin û çûnê re hevdîtinê pêk bînin, an jî ji ber ku derfeta kar tune ye, lê bi giştî hêza kirînê tune ye. Yê ku berê 2 kîlo dikirî, niha her yekî li gorî hewcedariya xwe nîv kîloyê dikire.”

Omer Kiliç ê ku li dezgeha xwe kartol difiroşe, diyar kir ku kêmbûn û zêdebûna bihayên heyî ji ber sîmsarane û mişterî jî bertek nîşanî bihabûna çîtikê didin. Kiliç got, “Başê kartol li halê 15, li ser dezgehê 17 û nîv e. Kartolên biçûk 10 lîre ne. Mişterî ji bihayan ne razî ne, dixwaze ya herî baş bikire lê nikare ji ber ku ne mumkin e. Biha di hefteya çûyî de zêde bûn lê vê hefteyê sekinî ne. Tê gotin ku sedem baran e, lê yên ku buhayê bilind dikin sîmsar in.” (ÎLKHA)