Gerçek pandemi Covid-19 değil pıhtı salgını! Gençler birer birer ölüyor
Ölümle sonuçlanabilen pıhtı ciddi hastalık artık bir ‘salgın’ haline geldi. Peki bu artışın nedeni ne? Neden çok genç yaşlara kadar indi? Pandeminin etkisi var mı?
Konuyla ilgili İç Hastalıkları Uzmanı Aytaç Karadağ Hürriyet'ten sedef Batı'ya konuştu:
Gerçekten bir pıhtı salgını mı var?
Aytaç Karadağ: Halk arasında pıhtı salgını diye tabir edilen bu durum maalesef apaçık bir gerçek. Burada pıhtıdan kasıt, kalp damar hastalıklarına bağlı ani ve beklenmedik ölümdür. Bunun kapsamına akciğere pıhtı atma dediğimiz pulmoner emboliyi, kalbi besleyen koroner damarlarda tıkanıklığı gösteren kalp krizini, beyni besleyen şah damarı veya beynin kendi içindeki damarların tıkanıklığına bağlı gelişen inmeyi, göz damar tıkanıklığına bağlı körlüğü, bacak damar tıkanıklığına bağlı ayak kesilmesini, böbrek damar tıkanıklığına bağlı diyaliz hastası olunmasını da dahil edebileceğimiz durumlardır?
Pıhtı atmaya bağlı ölüm sayılarında son yıllarda ne kadar artış yaşandı?
Aytaç Karadağ: Kalp ve damar tıkanıklıkları genelde sabaha karşı olur. Yaşlı insanların sabaha karşı uyku sırasında vefat ettiğini sıkça duyar ve normal karşılardık. Çünkü dünya sağlık örgütü istatistiklerinde de ülkemizdeki TUİK istatistiklerinde de tüm nedenlere bağlı ölüm oranları incelendiğinde listede her zaman ilk sırada kalp ve damar kaynaklı ölümler yer alırdı. Bu oran kabaca her 3 ölümden birinin kalp ve damar kaynaklı olması olarak aklımızda yer edinebilir.
30-40’LI YAŞLARDA HİÇBİR HASTALIĞI OLMAYAN GENÇLER ÖLÜYOR
Bu bağlamda pandemi öncesi insanlar yaşlılığa erişince yatağında vefat etmiş bulununca normal karşılanırdı. Şu an daha acı bir gerçek var ki; biz sağlık çalışanları tarafından dahi adeta kanıksanmış durumda: Gün geçmiyor ki; otuzlu kırklı yaşlarda bilinen hiçbir hastalığı olmayan bir genç erişkin sapasağlam bir şekilde yattığı yatakta sabaha karşı yakınları tarafından ölü bulunmasın… İlk dönemlerde son derece şaşırıp; ölüm nedeni hususunda otopsi yapılıp araştırılıyordu, şimdi ise artık sıradan vaka gibi görülmeye başlanılması acı bir gerçek.
Pıhtı atmaya bağlı ölüm sayılarında son yıllarda artış yaşandığına dair global ölçekte veriler bulunuyor. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'nde 8 yıllık bir izlemde 2010 yılından 2018 yılına kadar olan dönemde pıhtı atmaya bağlı ölüm sayılarında %39'luk bir artış yaşandığı saptanmıştır.
GERÇEK PANDEMİ COVID 19 DEĞİL PIHTI SALGINI
Bu durum sadece Amerika ile sınırlı olmayıp; global ölçüde tüm dünya için global bir sorun olmaya başladı. Yani kısaca gerçek pandemi aslında Covid-19 değildi; pıhtı salgını idi diyerek bu durumu özetleyebiliriz. Avrupa Tromboz ve Hemostaz Derneği'nin 2018 yılında yayımladığı bir raporda da, pıhtı atmaya bağlı ölüm sayıları Avrupa genelinde arttığı ifade edildi.
Bu duruma birçok nedeni var:
• COVID-19 hastalığı ile ilişkili olarak pıhtı oluşumu ve tromboz riskinin arttığı biliniyor.
• Pandemi döneminde sokağa çıkış yasağı ile evlere kapanma döneminde hareketsiz bir yaşama dönmemiz
• Hala büyük firmalarca homeoffice çalışma tarzının devam etmesi
• Pandemi döneminde zirve yapan stres yönetiminin bozulması
• Sağlıklı gıdalar yerine hazır gıdaların tercih edilmesi
• Sigara içme oranının artması gibi nedenler sayılabilir.