Bir günün süresi, GPS sistemlerinden uydulara, hatta finansal piyasalara kadar birçok sistemi etkiliyor; burada saniyenin binde biri düzeyindeki bir hassasiyet bile kritik önem taşıyor.
Dünya, gitgide artan bir hızla dönmeye devam ediyor ve bu yaz, kayıtlara geçmiş en kısa günü yaşamamız mümkün olabilir. Bu bilgi, Time and Date sitesinde yayımlanan bir rapora dayanıyor.
Rapora göre, bu olay 9 Temmuz, 22 Temmuz veya 5 Ağustos tarihlerinde meydana gelebilir. Bu fark çıplak gözle fark edilmeyecek olsa da, atom saatlerine göre bu günlerden biri standart 24 saatlik günden 1,51 milisaniye daha kısa olabilir. Bu değişimler yalnızca teknik sistemleri etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda yer kabuğunun derinliklerinde yaşanan jeolojik süreçlerle de bağlantılı olabilir ve hatta küresel iklim üzerinde bile etkili olabilir.
Fark bir milisaniyeden daha az olsa da, bu değişimleri takip etmek son derece önemli. Bu eğilim devam ederse, evrensel zamanın ayarlanması gerekebilir. Bu da, zamanı atom saatleriyle senkronize etmek için "negatif artık saniye" (negative leap second) olarak bilinen bir saniyenin silinmesi anlamına gelir.
Bilim insanları, 2020 yılından bu yana Dünya’nın dönüşünde belirgin bir hızlanma gözlemliyor. Bu, gezegenin kendi ekseni etrafındaki dönüş süresinin – yani “dünya günü”nün – kısaldığı anlamına geliyor. Örneğin, Haziran 2022'de Dünya, 24 saatlik süreden 1,59 milisaniye daha hızlı dönerek rekor kırmıştı.
Bu olgunun nedeni henüz net değil, ancak öne çıkan başlıca teoriler şunlar:
Ay ve Güneş’in neden olduğu gelgit kuvvetleri, Dünya'nın dönüşünü yavaşlatabilir veya hızlandırabilir.
Dünya'nın çekirdeğinde, özellikle dış sıvı çekirdekte kütle yeniden dağılımı gibi değişiklikler.
Atmosfer ve okyanuslardaki hareketler, geçici salınımlara sebep olabilir.
Araştırmacıların çoğu bu hızlanmanın yeraltındaki süreçlerle ilişkili olduğunu düşünse de, atmosferik koşulların da bu hızlanmaya katkıda bulunabileceği görüşü ağırlık kazanıyor.