Uzun yıllardır yürürlükte olan SGK mevzuatı, bazı bireylerin birden fazla gelirden aynı anda faydalanmasına olanak sağlıyor. Sosyal güvenlik sisteminin karmaşık yapısı içinde dikkat çeken bu düzenleme, farklı kurumlardan maaş alınmasına imkân tanıyor. SGK’dan emekli olmuş bir kişi, ayrıca dul ve yetim aylığı da alabiliyor. Bu durumdan yararlanmak için sigorta geçmişi, ailevi bağlar ve bazı sınırlar belirleyici oluyor. Mevzuatı doğru okumak, başvuru yaparken en büyük avantaj.
Kurumlardan gelen maaşlar çakışmıyor
Aynı kişiye birden fazla maaş bağlanabilmesi için temel şart, bu gelirlerin farklı sosyal güvenlik kurumlarından kaynaklanması. Örneğin kişi SSK'dan emekliyse, Bağ-Kur emeklisi eşinden dul aylığı, Emekli Sandığı mensubu babasından da yetim aylığı alabiliyor. Üç ayrı kurumdan gelen bu gelirler, sistemsel olarak birbirine engel oluşturmuyor. Bu nedenle hak sahipliği doğru analiz edilirse, her bir kaynaktan gelir elde edilebiliyor. SGK, her başvuruyu ayrı ayrı değerlendirerek buna karar veriyor.
Dul kalan kadınlara oranlı ödeme
Eşini kaybeden kadınlar, dul maaşı için başvuru yapabiliyor. Ancak burada belirleyici olan faktör, kadının çalışma durumu ve gelir seviyesi. Kadın çalışmıyorsa, dul maaşı oranı %75’e kadar çıkabiliyor. Eğer bir işte çalışıyorsa veya emekli maaşı alıyorsa bu oran genellikle %50 oluyor. Kadının kendi emeklilik hakkı varsa, bu maaşı da dul aylığıyla birlikte alması mümkün olabiliyor.
Bekâr kız çocukları için süre sınırlaması yok
Evlenmemiş ve herhangi bir işte sigortalı olarak çalışmayan kız çocukları, anne veya babalarının ölümünden sonra yetim maaşı alabiliyor. Bu hak, belirli bir yaşla sınırlı değil ve evlilik ya da sigortalı işe girilmediği sürece devam ediyor. Erkek çocuklara tanınan yetim aylığı ise yalnızca eğitim hayatı boyunca ve 25 yaşına kadar sürüyor. Bu ayrım, sosyal güvenlik mevzuatının uzun yıllardır uyguladığı bir düzenleme.
Az primle de maaş imkânı var
Emekli olamayan ama belirli süre çalışmış kişiler de sistem dışında kalmıyor. 900 gün ve üzeri prim ödemesi olan vatandaşlar, eşleri ya da ebeveynlerinin vefatı durumunda maaş hakkına sahip olabiliyor. Bunun için SGK’ya gerekli belgelerle başvuru yapılması gerekiyor. Kurum, medeni durum, gelir seviyesi ve çalışıp çalışmadığını değerlendirerek maaş bağlayıp bağlamayacağına karar veriyor. Bu sayede düşük primle dahi birden fazla maaş alma şansı doğabiliyor.
