2024 yılında bu alanda bir iyileşme kaydedilmiş olsa da Hindistan hâlâ en yüksek hava kirliliği seviyelerine sahip ülkelerden biri konumunda.

Bu listeye Pakistan"ın bazı bölgeleri ve Çad"ın başkenti de dahil edildi. İsviçre merkezli IQAir şirketi tarafından Salı günü yayımlanan bir rapora göre, Hindistan"da çapı 2.5 mikrondan küçük olan PM2.5 ince partiküllerinin ortalama yoğunluğu 50.6 mikrogram/metreküp seviyesine ulaştı. Bu seviye, Dünya Sağlık Örgütü"nün (WHO) güvenli sınır olarak belirlediği değerin 10 katı olarak kaydedildi.

Hindistan'da Kirlilik Düşse de Durum Hâlâ Kritik

PM2.5 yoğunluğu, 2023 yılına kıyasla %7 oranında azalmış olsa da, dünyanın en kirli 20 kentinden 14"ü hâlâ Hindistan"da bulunuyor.

Bu zararlı partiküllerin başlıca kaynakları; sanayi emisyonları, motorlu taşıt egzoz gazları, tarımsal atık yakımı ve çöp yakımı olarak gösteriliyor.

Rapora göre, Çad"ın başkenti N'Djamena (7. sırada) ve Hindistan"ın başkenti Yeni Delhi (9. sırada) en kirli başkentler olarak sıralandı. Bu iki şehir, Bangladeş"in başkenti Dakka, Kongo"nun başkenti Kinşasa ve Pakistan"ın başkenti İslamabad gibi şehirleri geride bıraktı.

138 Ülkeye Ait Veriler İncelendi

Rapor, 138 ülke ve bölgedeki 8.954 farklı noktada bulunan 40.000"den fazla hava kalitesi izleme istasyonunun verilerine dayanıyor. Bu istasyonların üçte biri kamu kurumları tarafından işletiliyor. Raporda uydu gözlemleri veya dijital modellemeler kullanılmadı.

2024"ün En Kirli Ülkeleri

2023 raporunda yer almayan Çad, bu yılki raporda dünyanın en kirli ülkesi olarak belirlendi. Çad"daki Bodele Çölü"nden kaynaklanan toz fırtınaları, ülkedeki hava kirliliğinin en büyük sebebi olarak gösterildi. Çad"daki PM2.5 seviyeleri 91.8 mikrogram/metreküp olarak ölçüldü.

Çad"ı Bangladeş, Pakistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Hindistan takip etti.

Ancak, sıralamanın tam olmadığını belirten rapor, Burkina Faso, İran ve Afganistan gibi ülkelerin yetersiz veri nedeniyle listeden çıkarıldığını açıkladı. Burkina Faso, 2023 yılında dünyanın en kirli 5. ülkesi olarak listelenmişti.

Temiz Hava Standartlarını Karşılayan Ülkeler

2024 yılında, sadece 7 ülke PM2.5 seviyelerinde Dünya Sağlık Örgütü"nün 5.0 mikrogram/metreküp sınırını karşılayabildi.

Bu ülkeler şunlar:

Estonya
İzlanda
Okyanusya'daki bazı adalar (Avustralya ve Yeni Zelanda dahil)
Bahamalar
Grenada
Barbados (Karayipler bölgesinde)
Hava Kirliliğinde Küresel Eğilimler

Rapora göre, 2024 yılında incelenen şehirlerin %17"si, Dünya Sağlık Örgütü"nün belirlediği hava kalitesi kriterlerine ulaştı. Bu oran, 2023"te %9 seviyesindeydi.

2021 yılında, dış ve iç mekân hava kirliliği, insan sağlığına yönelik en büyük çevresel tehdit olarak kaydedilmişti. Health Effects Institute ve Health Metrics and Evaluation Institute tarafından yayımlanan 2024 Küresel Hava Durumu Raporu'na göre, hava kirliliği dünya çapında 8.1 milyon erken ölüme neden oldu.

Muhabir: Zeynep Bozdaş