Bakan Şimşek'in açıklamalarından öne çıkanlar;
"Program genel anlamda öngördüğüm çerçevede sonuç veriyor. Programın temel hedefi enflasyonu kalıcı şekilde tek hanelere indirmek. Enflasyon düşüyor ve düşmeye devam edecek.
Diğer hedefimiz sürdürülebilir cari açık; orada da arzuladığımız sonucu aldık. Cari açık uzun bir süredir milli gelire oran olarak yüzde 1'in altında.
Bütçe açığı nispeten yüksek seyrediyor, ama deprem yaralarını başarılı bir şekilde sarıyoruz. Bütçe açığında da düşüş var.
2024'te 4.9 olan bütçe açığını bu sene ciddi bir şekilde aşağı çekme programı uyguluyoruz.
Rezerv gelirlerine baktığımızda, nette 90 milyar dolar artış var. Brütte de 55-60 milyar dolarlık bir artış var. Program, öngörüldüğü çerçevede sonuç veriyor; enflasyon düşüyor, bütçe açığı azalıyor, cari açık azaldı ve sürdürülebilir noktada bir takım riskleri azalttık, ekonominin direncini artırdık.
Bu program, mart-nisan başında yaşanan başlangıçta iç kaynakları, sonrasında dış kaynaklı iki büyük şoku atlattı. İki büyük şoku üst üste atlatan bir program, Türkiye'nin bünyesini güçlendirmiş anlamına gelir.
Temelde programa olan güven devan ediyor. Brüt rezerv 170 milyar doların üzerinden 140 milyar doların altına kadar indi. Rezerv önemli ölçüde geri geldi.
Türkiye'nin dış kaynak ihtiyacı önemli ölçüde azadı.
Kamunun belirlediği fiyatlarda hedef enflasyonu gözeteceğiz.
Türkiye'de 2003-2023 yıllarında uzun vadeli rezerv ortalaması 0,9 iken, Mayıs 2023'de 0,7'ye düştü. Mayıs sonunda 0,97'deyiz. Rezerv yeterliliği noktasında kaygımız yok.
Son bir yıla baktığımızda dezenflasyon programı uygulanıyor. Son bir yılda enflasyonda 40 puanlık bir düşüş var. Mal enflasyonu mayıs itibarıyla yüzde 28,7 düştü. Temel mallar burada yüzde 20'ye düştü. Enflasyonu yüksek kılan ana faktörlerden biri hizmetlerdir. Kirayı bir kenara bırakırsak, hizmet enflasyonu yüzde 97'den 43'e düştü.
Yüzde 25 limitini kaldırdıktan sonra kısa bir süre artış oldu; bu da enflasyonu yukarı çekti. Temel dinamiğe baktığımızda enflasyon yüzde 30'un altında.
Son 4 yılında en düşük enflasyonundayız. Düşmeye de devam edecek çünkü finansal koşullar sıkı kalacak, destekleyici maliye ve gelirler politikası devam edecek. Kamunun belirlediği fiyatlarda biz hedef enflasyonu gözeteceğiz. Emtia fiyatları düşük seyrediyor. Arz yönlü tedbirler alıyoruz.
Enflasyon bu sene 20'li rakmlarda bitecek.
2026'da refah artışı daha fazla hissedilecek, fiyatlar çok daha yavaş artacak.
Reel sektörümüze çok güçlü destek veriyoruz. Sektörel bazda bir takım sıkıntılarının olduğunun farkındayız. Bunun bir kısmı küresel katma değer zincirinde, bir kısmı da küresel konjonktür kaynaklı. Bir kısmı da programın yan etkileri.
Özellikle yeni yatırımlarda eski düzen yaklaşımı fayda getirmez. Küresel kapasite fazlası olan alanlara yatırım yapmamak lazım. Katma değeri çok düşük olan alanlar zorluyor. Bizim için çok değerli ama destekliyoruz.
Her 100 liralık faizin 50 lirasını devlet ödüyor. Çiftçinin her 100 liralık faizinin 70'ini devlet ödüyor. İhracatçının yarı yarıya Exim üzerinden daha düşük faiz uygulanıyor.
Özel sektörün finansman sorununu çözmenin tek yolu, enflasyonu aşağı çekmektir.