Türkiye genelinde gıda zehirlenmesi vakalarında artış yaşanırken uzmanlar kritik uyarıda bulundu: Yanlış saklanan, iyi pişirilmeyen veya hijyensiz ortamda hazırlanan yiyecekler, dakikalar içinde tehlikeli hale gelebiliyor. Mikroorganizmalarla kontamine olmuş gıdaların tüketilmesi sonucu ortaya çıkan gıda zehirlenmesi; bulantıdan yüksek ateşe, ishalden ciddi sıvı kaybına kadar pek çok belirtiyle kendini gösteriyor. Özellikle çocukların, yaşlıların ve kronik hastaların daha büyük risk altında olduğu belirtiliyor. İşte gıda zehirlenmesinin nedenleri, belirtileri ve korunma yollarına dair merak edilen tüm detaylar…
Gıda Zehirlenmesi Nedir?
Tehlike Sandığınızdan Daha Yakın!
Gıda zehirlenmesi; bakteri, virüs, parazit, toksin veya kimyasalların bulaştığı yiyecek ve içeceklerin tüketilmesiyle ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur. En sık görülen etkenler arasında Salmonella, E. coli, Listeria, Norovirüs ve Staphylococcus aureus öne çıkıyor.
Bu mikroplar çoğunlukla:
-
Yanlış saklanan yiyeceklerde,
-
Yetersiz pişirilmiş et ve tavukta,
-
Kirli mutfak yüzeylerinde,
-
Çapraz bulaşma sonucu,
-
Son kullanma tarihi geçmiş ürünlerde üreyerek tehlikeye dönüşüyor.
Gıda Zehirlenmesinin Belirtileri
En Yaygın Şikâyetler Bunlar:
Gıda zehirlenmesi genellikle tüketilen yiyecekten saatler içinde kendini gösteriyor. En belirgin belirtiler:
-
Mide bulantısı
-
Şiddetli kusma
-
İshal (zaman zaman kanlı olabilir)
-
Karın ağrısı ve kramp
-
Yüksek ateş
-
Halsizlik
-
Baş ağrısı
-
Susuzluk ve ağız kuruluğu
Özellikle çocuklar, yaşlılar, hamileler ve kronik hastalar için risk çok daha yüksek.
Gıda Zehirlenmesinin En Yaygın Nedenleri
Oda sıcaklığında bekleyen yiyecekler
Tavuğun ve kıymanın tam pişirilmemesi
Çiğ etle temas eden bıçak ve yüzeylerin yıkanmaması
Kirli su ile hazırlanmış gıdalar
Hijyensiz mutfak ortamı
Son kullanma tarihi geçmiş ürünler
Uzmanlar, gıda zehirlenmesinin büyük kısmının doğru saklama ve hijyen ile kolayca önlenebileceğinin altını çiziyor.
Gıda Zehirlenmesinden Korunma Yolları
Uzmanlardan Altın Değerinde Tavsiyeler:**
1. Gıdaları Doğru Saklayın
-
Bozulabilir ürünleri 2 saatten fazla dışarıda bırakmayın.
-
Buzdolabını 4°C altında tutun.
-
Et, tavuk ve balığı diğer gıdalardan ayrı saklayın.
-
Donmuş ürünleri oda sıcaklığında çözdürmeyin.
2. Çapraz Bulaşmayı Önleyin
-
Çiğ ve pişmiş gıdalar için farklı bıçak ve kesme tahtası kullanın.
-
Etle temas eden yüzeyleri hemen dezenfekte edin.
3. Yeterince Pişirin
-
Tavuk iç ısısı: 75°C
-
Kıyma ürünleri: 70°C
-
Yumurta: Tamamen pişmiş olmalı
4. Kişisel Hijyene Dikkat Edin
-
Ellerinizi yemek hazırlarken sık sık yıkayın.
-
Sebze ve meyveleri bol suyla temizleyin.
5. Dışarıda Yemek Yerken Seçici Olun
-
Açıkta beklemiş yiyeceklerden uzak durun.
-
Çiğ köfte, az pişmiş tavuk ve açık büfe ürünlere dikkat!
Zehirlenme Durumunda Ne Yapmalı?
-
Bol sıvı tüketin.
-
Yağlı yiyeceklerden uzak durun.
-
Doktora danışmadan ishal kesici ilaç kullanmayın.
-
24–48 saat içinde düzelmeyen durumlarda sağlık kuruluşuna başvurun.
Acil Durum Belirtileri
Aşağıdaki durumlardan biri varsa acilen doktora başvurulmalı:
-
Kanlı ishal
-
38.5°C üzeri ateş
-
Şiddetli kusma
-
İdrar yapamama
-
Bayılma hissi