Çocuk ve oyun

Çocuklar niçin oyun oynar hiç düşündünüz mü? Canları sıkıldığı için mi, yapacak başka işleri olmadığı için mi?

 Oyun, çocuk için hiç kimsenin öğretemeyeceği konuları kendi deneyimi ile öğrenmesi yöntemidir.

Çocuk için çok ciddi bir uğraş olan oyun, sonucu düşünülmeden yapılan aynı zamanda bir eğlence ve öğrenme kaynağıdır. Dünyanın her yerinde çocuklar oyun oynarlar. Kültürden kültüre ve çağdan çağa oyun türü ve çeşitliliği değişse de oyunun varlığı tarihin her döneminde mevcuttur. Çocuğun olduğu yerde oyun ve oyuncakların olmaması düşünülemez..

Yetişkin, oyunu boşa geçen zaman olarak algılarken çocuk için oyun duygularını ifade edebildiği, yeteneklerini geliştirdiği, üreticiliğini kullandığı bir etkinliktir. Kısaca oyun çocuk için en etkin ve kalıcı öğrenme ortamıdır. Çocuk için bu kadar önemli olan oyun çocuğu araştırmaya, gözlem yapmaya, keşfetmeye ve yeni beceriler geliştirmeye iter. Ayrıca çocuk oyun oynayarak paylaşmayı, yardımlaşmayı, işbirliği yapmayı, sorumluluk almayı, kurallara uymayı, başkalarının hakkına saygı duymayı ve kendi hakkını korumayı öğrenir.

OYUN ÇOCUKLARA NELER KAZANDIRIR

Oyunun çocuğun fiziksel, psikolojik, sosyal ve zihinsel gelişime katkısı yadsınamaz dedik, bunları açarsak:

Fiziksel katkı; çocuk oyun oynama, özellikle; koşma, atlama, tırmanma, sürünme gibi fiziksel güç gerektiren oyunlar oynayarak; solunum, dolaşım, sindirim ve boşaltım sistemlerinin düzenli çalışmasını sağlar.

Vücuttaki fazla yağların yakılması, kasların güçlenmesi fiziksel büyümede çok önemlidir. Bu nedenle çocukların açık ve temiz havada hareketli oyun oynamalarına fırsat verilmelidir.

Zihinsel katkı; çocuklar su, kum, çamur, hamur gibi materyallerle oynarken zihni süreçler de oyunlara eşlik eder. Oyunlar zihin ve dil gelişimini hızlandırabilir. Oynanan oyunların içeriğine göre renkleri tanır, sayıları öğrenir, akranlarından yeni kelimeler edinebilir.

Sosyal katkı; oyun sosyal bir etkinliktir. Dolayısıyla her oyunun çocuğun sosyal gelişiminde olumlu

etkisi vardır. Çocuk oyunları içerisinde sosyal gelişim açısından en zengin içeriğe sahip oyunlar hayali oyunlardır. Örneğin, evcilik oynarken çocuklar; anne, baba, çocuk veya abla, abi gibi roller alırlar. Aldıkları bu rolleri oynayabilmeleri için çevrelerinde gözledikleri bu karakterlerin davranışlarını taklit ederler. Alışverişe giderler, çamaşır yıkar, asar, ütüler, arabayı tamir ederler. Bu oyunlarda çocuklar cinsiyetlerine uygun roller seçerler ve rollerini öğrenirler. Birbirleriyle iletişim kurmayı, problem durumlarını birlikte çözmeyi öğrenirler.

Psikolojik katkı; çocuk kaygılandığında, üzüldüğünde oyun oynayarak enerjisini boşaltır ve ruhsal rahatlama hisseder.

ANNE BABALARA ÖNERİLER

*Ebeveyn çocuğa oyuncak almadan önce çocuğun içinde bulunduğu gelişim dönemini göz önünde bulundurmalı.

*Oyun için gerekli ortamın oluşturulması gerekir. Bu evin odası ya da odanın bir köşesi olabilir ayrıca çocuk parklarından faydalanılabilir.

* Oyun oynayan çocuğun oyunu birden bire kesilmemeli, oyununu tamamlaması için önceden bilgi verilmelidir. Oyundan birden alınan çocuk hırçın ve agresif olur.

*Unutmamamız gerekir ki, oyun çocuğun özgürlük alanıdır. Çocuk serbest bırakılmalı ve istemediği müddetçe oyununa müdahale edilmemelidir.

*Oyuncakların hepsini bir kutuya doldurmak yerine, oyuncaklar özelliklerine göre gruplandırılmalıdır. Böylece çocuk oyuncakları özelliklerine göre sınıflandırmayı öğrenmiş olur.

*Benzer oyuncaklardan çok fazla almak yerine, çocuğun farklı oyunlar kurabileceği oyuncaklar tercih edilmelidir.

* Oyuncak alırken çocuğun seçmesine izin verilmeli, irade gelişimi açısından seçme hakkı gereklidir. Herhangi bir nedenle çocuğun seçtiği oyuncak alınamıyorsa nedeni çocuğa açıklanmalıdır.

* Oyuncak alırken farklı gelişim alanlarına hitap etmesine dikkat edilmelidir.

*Oyuncakların mutlaka satın alınması gerekmez, çocuğunuz ile birlikte çeşitli oyuncaklar yapabilirsiniz. Evdeki minder, yastık vb. malzemeler oyuncak olarak kullanılabilir.

*Çocuğunuzun oynadığı oyuncaklara ilgisi azaldığı zaman, oyuncağı bir süre ortadan kaldırıp daha sonra verebilirsiniz.

*İhtiyaç olduğunda ve çocuk isterse çocuğunuzla oyun oynayarak ona yaklaşma ve duygularını tanıma imkânı bulabilirsiniz.

*Oyun çocukla iletişim kurmanın en etkili yoludur. Bu imkândan mahrum olmamak gerekir vesselam…

Not: Değerli okuyucularım, eylül başına kadar yazılarıma ara vermek istiyorum. Yeniden buluşmak dileği ile Allaha emanet olun