İtalya’dan Japonya’ya, Kanada’dan Rusya’ya kadar birçok ülke, kırsal bölgelerde yaşayan nüfusu artırmak için vatandaşlara ya da yabancılara ücretsiz konut ve arsa teklif ediyor.
İtalya: 1 Euro’luk köyler
İtalya, “1 Euro Ev” projesiyle dünyada en çok ses getiren örneklerden biri. Sicilya, Sardunya ve Toskana gibi bölgelerde terk edilen köy evleri, sembolik bir 1 Euro karşılığında satışa çıkarılıyor.
Ancak alıcıların tek şartı var. Evi satın aldıktan sonra 3 yıl içinde restore edip yaşanabilir hale getirmek. Bu süreçte belediyeler, mimari mirasın korunması için denetim yapıyor. Amaç, gençleri güneydeki boşalan kasabalara çekmek ve yerel ekonomiyi canlandırmak.
Bazı köyler, satın alanlara vergi muafiyeti veya küçük hibeler de sunuyor.
Japonya: “Akiya Bank” ile ücretsiz evler
Japonya, yaşlı nüfusu ve hızla artan boş konut sayısı nedeniyle resmî “Akiya Bank” (Boş Ev Bankası) sistemi kurdu. Bu sistemde belediyeler, sahipleri tarafından terk edilmiş ya da mirasçısız kalmış evleri internet platformları üzerinden listeliyor. Bazı evler sıfır maliyetle, bazıları ise 1.000 doların altında fiyatlarla veriliyor.
Fakat her evin şartı var. Alıcıların genellikle o bölgede ikamet etmesi, çocuk yetiştirmesi veya iş kurması gerekiyor. Devletin hedefi, kırsal Japonya’yı yeniden gençleştirmek ve büyük şehirlerdeki aşırı yoğunluğu azaltmak.
Kanada: Kırsalda ücretsiz arsa ve konut teşviki
Kanada’da Manitoba, Saskatchewan ve Alberta gibi eyaletler, küçük yerleşim yerlerini yeniden doldurmak için ücretsiz arsa ve konut programları başlattı. Devlet ya da belediye, taşınmayı kabul eden ailelere bedava ev veya arsa veriyor.
Ancak yeni gelenler en az 5 yıl bölgede yaşamak, çalışmak veya iş kurmak zorunda.
Bazı eyaletlerde devlet, taşınma ve tadilat masraflarının bir kısmını da karşılıyor.
Amerika Birleşik Devletleri: “Free Land” programları
ABD’de Kansas, Nebraska ve Iowa gibi bazı eyaletler, “Free Land (Ücretsiz Arsa)” uygulamalarıyla dikkat çekiyor. Küçük kasabalar, nüfusu artırmak için konut yapmak isteyenlere bedelsiz arsa tahsis ediyor.
Evlerin inşası ise alıcıya ait. Devlet genellikle altyapıyı hazırlıyor ve vergisel kolaylıklar sağlıyor.
Rusya: Uzak Doğu Arsası
Rusya, 2016’da başlattığı “Uzak Doğu Arsası” projesiyle vatandaşlarına 1 hektar bedelsiz toprak veriyor. Bu arsalar, Vladivostok ve çevresindeki geniş ama seyrek nüfuslu bölgelerde bulunuyor. Alıcılar 5 yıl içinde arsayı tarım, konut, turizm veya ticaret için kullanmak zorunda. Kullanılmayan arsalar geri alınıyor.
Proje, hem Sibirya ve Uzak Doğu’da nüfusu artırmak hem de ülkenin batıya yığılmış nüfusunu doğuya yönlendirmek amacıyla yürütülüyor.
Macaristan ve Romanya: Genç ailelere ev hibesi
Doğu Avrupa’da da benzer girişimler var. Macaristan, üç veya daha fazla çocuğu olan ailelere devlet hibesiyle konut sağlıyor.
Romanya’nın kırsal bölgelerinde ise genç ailelere bedava konut tahsisi sunuluyor.
