Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in açıklamasına göre, Türkiye'de 12 yıllık zorunlu eğitimi tamamlayan bir genç, üniversiteye hemen başlamadığı takdirde 19-20 yaşına kadar bekleyebiliyor. Lisans eğitimi ve mezuniyet sonrası iş bulma süreciyle birlikte, gençler ortalama 26 yaşında iş hayatına atılıyor. Bakan Tekin, bu sürecin "gizli işsizlik" gibi kavramlarla birlikte değerlendirilmesi gerektiğini ve yeniden tartışılması gerektiğini vurguladı.
Bu açıklama, Türkiye’de 12 yıllık zorunlu eğitimin geleceği konusunda çeşitli yorumlara yol açtı. Eğitim süresinin azaltılması ya da esnekleştirilmesi yönünde talepler gündeme geliyor.
Avrupa'da durum ne?
Birçok Avrupa ülkesi ve diğer gelişmiş ülkelerde zorunlu eğitim 15–16 yaş civarında bitiyor; yani gençler lise öncesi ya da lise zamanı iş hayatına daha erken başlayabiliyor.
Mesleki eğitim–çıraklık sistemleri güçlü olan ülkelerde (örneğin Almanya, Danimarka, İzlanda), lise sonrası hemen çalışma hayatına atılım veya meslek eğitimi ve istihdam kombinasyonu yaygın
Bu sistemlerde, gençlerin “çabuk iş gücüne katılması” sayesinde hem bireysel hem toplumsal üretkenlik artabiliyor; işsizlik, genç işsizlik, uzun süre okulla geçiş gibi sorunlar diğer modellere göre daha düşebiliyor.
Diğer yandan, zorunlu eğitimin uzun olduğu ülkelerde (ya da üniversiteyle eğitim süreci uzayan sistemlerde) gençlerin iş hayatına katılımı gecikebiliyor
Almanya
Zorunlu eğitim 9 ila 10 yıl sürüyor. Çocuklar 6 yaşında okula başlıyor ve 15-16 yaşına kadar devam ediyor. Bazı eyaletlerde bu süreye meslek eğitimi eklenebiliyor.
Fransa
Zorunlu eğitim süresi 13 yıl. Çocuklar 3 yaşında okula başlıyor, 16 yaşına kadar devam ediyor. Avrupa’da okul öncesi eğitimin zorunlu olduğu nadir ülkelerden biri.
İngiltere (Birleşik Krallık)
Zorunlu eğitim 13 yıl sürüyor. 5 yaşında başlayan eğitim 18 yaşına kadar devam ediyor. 16 yaşından sonra öğrenciler tam zamanlı eğitime ya da çıraklığa devam etmek zorunda.
İsveç
Zorunlu eğitim süresi 9 yıl. Çocuklar 7 yaşında okula başlıyor, 16 yaşında bitiriyorlar. Lise eğitimi zorunlu değil ama yaygın.
Danimarka
Zorunlu eğitim süresi 10 yıl. Eğitim 6 yaşında başlıyor ve 16 yaşına kadar sürüyor. Eğitimin ilk yılı genellikle oyun temelli geçiyor.
Hollanda
Zorunlu eğitim 5 yaşında başlıyor ve 16 yaşına kadar devam ediyor (11 yıl). Ancak 18 yaşına kadar yarı zamanlı eğitim veya meslekî faaliyet zorunluluğu bulunuyor. Bu da sistemi fiilen 13 yıla çıkarıyor.
Avustralya
Zorunlu eğitim süresi genellikle 10-12 yıl. Çocuklar 6 yaşında okula başlıyor, 16-18 yaşına kadar devam ediyor. Eyaletlere göre farklılık gösterebiliyor.
ABD (Amerika Birleşik Devletleri)
Zorunlu eğitim süresi eyaletlere göre değişiyor ama genelde 6 yaşında başlıyor ve 18 yaşına kadar sürüyor. Ortalama olarak 12 yıllık bir zorunlu eğitim sistemi var.