Trump'ın açıklamalarıyla birlikte Suudi Arabistan, resmen MNNA statüsü alan yirminci ülke oldu ve Arjantin, Avustralya, Bahreyn, Brezilya, Kolombiya, Mısır, israil, Japonya, Ürdün, Kenya, Kuveyt, Fas, Yeni Zelanda, Pakistan, Filipinler, Katar, Güney Kore, Tayland ve Tunus gibi ülkelerin arasına katıldı.

Bu statü, özellikle bölgesel tehditlere karşı ortak savunma alanında Washington ile Riyad arasındaki stratejik ortaklığın güçlendiğini gösteren güçlü bir sembolik adım. Ayrıca F-35 savaş uçaklarının satışı ve ABD’de yapılacak büyük Suudi yatırımlarını içeren yeni savunma anlaşmalarıyla birlikte geldi.

ABD Kongresi bu unvanı 1987 yılından itibaren ABD Anayasası’nın 22. maddesi kapsamında vermeye başladı; ancak bu statü, NATO Antlaşması’nın 5. maddesinde yer alan ve üyelerin birbirini savunma yükümlülüğünü içeren “karşılıklı savunma garantisini” kapsamaz.

Bu statünün sağladığı en önemli avantajlar:

İleri düzey Amerikan silahlarının daha kolay satın alınması ve askeri teknolojinin daha hızlı ve avantajlı koşullarda transfer edilmesi

ABD’nin yedek savaş teçhizatını ülke topraklarında depolama imkânı

Amerikan ordusunun elindeki fazla askeri ekipmanlara erişimde öncelik (örneğin uçak veya gemi)

Ülkenin şirketlerine ABD’nin yurtdışındaki askeri teçhizat bakım-onarım ihalelerine katılma hakkı

Silah alımlarında daha iyi finansman, araştırma-geliştirme projeleri için ekipman kredileri

Gelişmiş güvenlik ve istihbarat işbirliği ile ortak askeri tatbikatlar

MNNA (NATO dışı başlıca müttefik) statüsü, silahlanma, eğitim ve işbirliği alanlarında oldukça ileri düzey bir stratejik ortaklığı temsil eder; ancak bu bir “savunma ittifakı” değildir.

Buna karşılık “ortak savunma anlaşması”, imzacı ülkeye yönelik herhangi bir saldırının ABD’ye yapılmış sayılması anlamına gelir ve ABD’yi yasal olarak doğrudan askerî müdahalede bulunmakla yükümlü kılar.

Bu bağlamda, Suudi Veliaht Prensi ile ABD Başkanı, Beyaz Saray’da Suudi Arabistan ile Amerika Birleşik Devletleri arasında Stratejik Savunma Anlaşması imzaladı.

Muhabir: Mehmet Yaman