Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, dün akşam televizyonda yaptığı konuşmada, “Ordunun El-Faşir’den çekildiğini” duyurdu.
Burhan, kentin “yıkıma uğradığını ve sivillerin sistematik olarak öldürüldüğünü” söyledi. Bu açıklamanın ardından, kentte silahsız sivillerin infaz edildiğini gösteren görüntüler yayıldı. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) ise korkunç katliamlarla suçlanıyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Kıdemli Danışmanı Mas’ad Boulos,yaptığı açıklamada El-Faşir’deki durumun stratejik ve insani olarak çok endişe verici olduğunu belirtti. Boulos, “Sudan’ın bölünmesiyle sonuçlanabilecek bir Libya senaryosu yaşanabilir” uyarısında bulundu.
Ayrıca, “Bu olanlar sürpriz değil. Kent iki yıldır kuşatma altındaydı ve HDK neredeyse tam kontrol sağlamıştı.” dedi.
HDK’nın son ilerleyişi, El-Faşir’de kalan yaklaşık 250 bin sivilin hedef alınabileceği yönünde büyük endişelere yol açtı. Bu şehir, batıdaki Darfur bölgesinde ordunun elinde kalan son kale durumunda. Gözlemciler, çatışmaların ülkenin başka bölgelerine de yayılabileceği uyarısında bulunuyor.
Analistler, iki buçuk yıldır süren savaşta HDK’nın elde ettiği ivmeyi Sudan’ın diğer bölgelerinde kontrolü yeniden sağlamak için kullanabileceğini düşünüyor. ABD arabuluculuğundaki yeni barış görüşmeleri sonuç vermezse, bu durumun açlık, etnik şiddet ve kitlesel göçü daha da kötüleştirmesinden endişe ediliyor.
Uluslararası Kriz Grubu’ndan Alan Boswell, “HDK liderliğinin yalnızca Batı Sudan’la yetineceğine dair hiçbir işaret yok. Tam tersine, savaşı tırmandırmaya devam ediyorlar.” dedi.
Tanıklar ve insani yardım kaynaklarına göre, HDK milisleri El-Faşir’den kaçan sivilleri çevredeki kasaba ve köylerde alıkoydu. Reuters’a konuşan iki askerî ve iki insani kaynak, milislerin kaçan sivilleri kasaba çevresinde toplanmaya zorladığını, burada geçici mülteci kampları oluşturulmak istendiğini aktardı.
El-Faşir’in doğusundaki Tarni kasabasına ulaşan görgü tanıkları, “yaya olarak Garnî kasabasına gönderildiklerini” ve kadınlar ile çocuklar da dâhil yüzlerce kişinin HDK’nın elinde tutulduğunu bildirdi.
BM Sudan İnsani Yardım Koordinatörü Denise Brown, El-Faşir’den kaçan yetişkin ve çocukların susuzluk, yetersiz beslenme ve fiziksel yaralanmalar yaşadığını; hepsinin ciddi psikolojik travma altında olduğunu söyledi. Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ise çatışmalar nedeniyle yaklaşık 26 bin kişinin yerinden edildiğini duyurdu.
HDK, hafta sonu Kuzey Kordofan’daki stratejik Bara kentini de ele geçirdi. Bu ilerleme, güçleri başkent Hartum’a yalnızca birkaç saatlik mesafeye taşıdı. Pazar günü El-Faşir’deki ordu karargâhından paylaşılan bir videoda, HDK’nın ikinci komutanı Abdurrahim Dagalo şu ifadeleri kullandı:
“El-Faşir’in kurtuluşu, Sudan’ın Port Sudan’a kadar özgürleşmesidir… Geliyoruz, hem de çok güçlü geliyoruz!”
Darfur, HDK’nın üssü haline geldi
Darfur artık HDK’nın ana kalesi konumunda. Burada paralel bir hükümet kurulduğu bildiriliyor. Kaynaklara göre, HDK lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hamideti) ve diğer üst düzey komutanlar da Darfur’da ikamet ediyor.
Sudan ordusu 2025’in başlarında başkent Hartum’dan HDK’yı çıkarmayı başarmıştı. Ancak hem ordu hem HDK kaynakları, milislerin uzun menzilli silahlara ve insansız hava araçlarına sahip olduğunu, bu sayede yeniden başkente saldırı girişiminde bulunabileceğini belirtiyor.