Türkiye'nin sosyal güvenlik sistemini yöneten Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2008 öncesi emeklilik dönemine ait önemli bir detayı gündeme taşıdı. Bu dönemde SSK ve Bağ-Kur kapsamında emekli olan vatandaşlar için bağlanan maaşların, 5 yıl süresince tahsil edilmemesi durumunda zaman aşımına uğrayabileceği ve hak kaybına yol açabileceği uyarısı yapıldı. Bu durum, potansiyel birikmiş alacakları olan emeklilerin acilen durumlarını kontrol etmeleri gerektiğini ortaya koyuyor.
SGK Aylıklarında 5 Yıllık Bekleme Sınırı
Sosyal Güvenlik mevzuatında açıkça belirtildiği üzere, emeklilere yönelik bağlanan gelir ve aylıkların tahsil edilmesinde bir zaman aşımı süresi mevcuttur. Eğer bir emekli aylığı, SGK tarafından bağlandığı tarihten itibaren aralıksız 5 yıl boyunca çekilmez veya hak sahibi tarafından talep edilmezse, bu birikmiş meblağlar yasal olarak zaman aşımına uğramış kabul edilir. Bu da, söz konusu ödemeler üzerinde hak talep etme imkanının yitirilmesi anlamına gelebilir.
SGK Uzmanı İsa Karakaş'tan Kritik Bilgiler
Alanında uzman isimlerden biri olan Türkiye Gazetesi yazarı İsa Karakaş, son köşe yazısında bu kritik konuya dikkat çekti. Karakaş, zaman aşımı uygulamasının, gelir ve aylıkların geriye dönük olarak toplu ödenmesini engelleyebileceğini ifade etti. Ayrıca, Vazife malullüğü ve ölüm aylığı başvurularında da bu 5 yıllık sürenin ne kadar belirleyici olduğunun altını çizdi. Karakaş’ın yazısına göre, SGK, 2008 yılı Ekim ayı öncesinde bağlanan SSK ve Bağ-Kur emekli maaşları için 5 yıllık zaman aşımı kuralını titizlikle uygulamaktadır. Bu eski döneme ait olup da henüz alınmamış ödemelerin zaman aşımına uğrayarak ödenemeyeceği kaydedildi.
2008 Öncesi Bağlanan SSK ve Bağ-Kur Aylıkları
SGK Kanunu’na göre 2008/Ekim ayından önce bağlanan gelir ve aylıklar için, 5 yıl içerisinde talep edilmemesi durumunda ödeme yapılmayacağı hükmü kanunda yer almaktadır. Bu hüküm, 2008 yılı Ekim ayı öncesinde emekli olmuş SSK ve Bağ-Kur üyeleri için geçerlidir. Ancak kanunun 2008 sonrası bağlanan aylıklar için zaman aşımı uygulanmayacağına dair istisnası da mevcuttur. İsa Karakaş, bu ayrımı vurgulayarak, "2008 yılı öncesinde emekli olanlar dikkat etmeli" uyarısını yineledi. Kurumun, herhangi bir ödeme gerçekleştirmeden önce bu 5 yıllık sürenin dolup dolmadığını detaylıca kontrol ettiği bildirildi.
Vazife Malullüğü, Ölüm Aylığı ve Gaiplik Durumları
Karakaş, zaman aşımı kuralının sadece normal emekli aylıklarını değil, Vazife malullüğü ve ölüm aylıkları için yapılan başvuruları da etkilediğini belirtti. Bu tür başvuruların değerlendirilmesinde, hak sahibinin ölüm tarihini takip eden ay başının esas alındığını ifade etti. Başvuruda yaşanan gecikmelerde dahi, geriye dönük olarak yapılabilecek ödemenin azami 5 yıllık döneme ait olabileceği kaydedildi. Benzer şekilde, Gaiplik durumunda da bir 5 yıllık sürenin kritik olduğu vurgulandı. Mahkemece gaiplik kararının kesinleşmesinin ardından 5 yıl içinde başvuru yapılması gerektiği, aksi takdirde yine sadece geriye dönük 5 yıllık maaş ödemesi alınabileceği söylendi. Bu zaman sınırlamasının, toptan ödeme ve diğer haklar için de geçerli olduğu hatırlatıldı.