Daha önce 500 bin TL’lik bir dairede 20 bin TL civarında olan tapu harcı, artık 150–200 bin TL’ye çıkabiliyor. Hem alıcılar hem de satıcılar bu yeni durumdan etkilenecek. Gayrimenkul alım-satımı yapanların bu gelişmeleri göz önünde bulundurması gerekiyor.
Yapılan düzenlemeyle birlikte tapu harcı oranları değişmedi ama ödenecek tutar ciddi biçimde arttı. Tapu harcı hâlâ %4 olarak uygulanıyor: %2 alıcıdan, %2 satıcıdan. Ancak rayiç bedelin yükselmesi bu oranla çarpılan tutarı katladı. Emlak vergilerinde de benzer bir artış söz konusu. Bu durum, piyasada alım-satım kararlarını erteleme eğilimini artırabilir.
Tapu harcı yükü 10 kata kadar çıkabiliyor
Eskiden 500 bin TL üzerinden yapılan satışlarda 20 bin TL tapu harcı ödeniyordu. Şimdi ise aynı dairenin rayiç bedelinin 5 milyon TL’ye çıkmasıyla birlikte tapu harcı da 200 bin TL’ye ulaşabiliyor. Bu ciddi fark, konut sahiplerini satış kararından vazgeçirebiliyor. Yatırımcılar da hesaplarını yeniden yapıyor. Harç yükü satış ivmesini düşürüyor.
Emlak vergisi de rayiçle birlikte tırmanıyor
Rayiç bedel sadece satış sırasında değil, yıllık olarak belediyelere ödenen emlak vergisini de etkiliyor. Özellikle büyükşehirlerde rayiç bedellerin artması, yıllık vergi yükünü binlerce lira artırabilir. Bu artışlar sabit gelirli mülk sahiplerini daha fazla etkileyecek. Vergi tahsilatları artacak ama vatandaşa yük binecek. Yeni hesaplamalarla birlikte planlama şart.
Satışlarda yavaşlama ihtimali gündemde
Uzmanlara göre bu gelişme satışları doğrudan etkileyebilir. Yüksek tapu harcı ve vergiler nedeniyle birçok kişi satış sürecini askıya alabilir. Bu da piyasada arz-talep dengesini değiştirebilir. Özellikle ikinci el satışlarda düşüş görülebilir. Kısa vadede alım-satım hacmi azalabilir.
Düşük beyan riski büyük ceza doğurur
Tapu harcını az ödemek için bazı kişiler satış bedelini düşük gösterme eğiliminde. Ancak bu yöntem ciddi riskler barındırıyor. Gerçek satış bedeliyle beyan edilen tutar arasında fark tespit edilirse, ceza ve faizli vergi uygulanıyor. Üstelik bu ceza hem alıcıyı hem satıcıyı bağlayabilir. Maliye kontrolleri son yıllarda sıkılaştı.