Hasan Sabaz

NATO NE İŞ YAPAR?

01.06.2022 07:00:27 / Hasan Sabaz

Rusya-Ukrayna savaşı başladıktan sonra Avrupa’nın güvenlik endişelerinde artışlar yaşandı.

İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konuşulurken Almanya’dan 100 milyar euroluk bir silahlanma hamlesi gündeme geldi.

Aslında Angela Merkel, Avrupa’nın kendi savunmasına yetecek askeri birikime sahip olabilmesi için adımlar atılması gerekliliğini birkaç kez dillendirmiş; ama diğer ülkelerden destek bulamayınca bunun üzerinde fazla durulmamıştı.

Şimdi ise ortada Rus işgali ile karşı karşıya kalan bir Ukrayna gerçeği var. Hatta savaşın Moldova’ya da yayılması ihtimali bir ara ciddi biçimde tartışıldı. Rusya’dan bazı siyasetçiler açıkça Polonya’yı tehdit ediyorlar.

Amerika’nın devasa askeri gücüne güvenen kimi Avrupa ülkeleri NATO şemsiyesi altında rahatlayacaklarını düşünüyorlar.

Öyle ya ortada 5. Madde var.

Bu maddeye göre Kuzey Atlantik paktı (NATO) kapsamında olan ülkeler için “Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği…” kayıt altına alınmıştır.

Bunun alandaki yansıması ise oldukça ilginçtir.

NATO, 2. Dünya Savaşının bitimi ve “soğuk savaş” döneminin başladığı yıllarda kuruldu. Kuruluş yılı 1949’dur.

“Soğuk Savaş” dönemi dediğimize bakmayın, daha Doğu Bloku ülkelerinin yan yana gelip birliktelik oluşturması söz konusu değildi. Daha da dikkat çekici olanı Sovyetler Birliği öncülüğünde kurulan Varşova Paktı, NATO’dan 6 yıl sonra yani 1955’te kurulmuştur.

Ve yine ilginç bir bilgi de şu olmalı sanırım: Şimdiye kadar NATO üyesi hiçbir ülke başka bir ülkenin saldırısına uğramamış; ama nedense NATO birkaç kez askeri gücünü devreye koymuştur.

Somali, Bosna, Kosova ve Afganistan’a sadece Amerika’nın isteği doğrultusunda askeri güç gönderilmiştir.

Özellikle Afganistan işgali, gerekçeleri açısından tümüyle keyfi ve hukuksuzdur.

Amerika’nın New York şehrinde Dünya Ticaret Merkezi binasına 11 Eylül’de bir saldırı gerçekleşti. Saldırıyı yapanların içinde Afgan vatandaşı kimse yoktu; ama Amerikan yönetimi zorlama yorumlarla saldırıyı Afganistan’daki hükümetle ilişkilendirdi.

Saldırıdan yaklaşık bir ay sonra yani 4 Ekim 2001 yılında NATO, aldığı bir kararla 5. maddeyi uygulama kararı aldı. Afganistan işgali böylece NATO şemsiyesi altında gerçekleştirildi.

Ukrayna NATO üyesi olmadığı için Amerika ve İngiltere doğrudan savaşa müdahil olamıyorlar; ama açıkça Ukrayna ordusuna askeri yardımlarda bulunuyorlar.

İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üye olması durumunda ise iki ülkede NATO üssü adı altında Amerikan askeri birlikleri konuşlandırılacak, ağır Amerikan silahları ile Rusya tehdit altında tutulacak.

Türkiye, hem bu iki ülkenin hem de Amerika’nın PKK-YPG ile olan ilişkilerinden dolayı rahatsız ve şartlar ileri sürerek hem çelişkiyi göstermek hem de varlığını hissettirmek istiyor.

Amerika, Kuzey Suriye’de açıkça PKK ile ittifak halinde ve örgütü her türlü silah ve teçhizatla donatıyor. Gerekçe “DEAŞ ile mücadele” ama neticede ortada olan şey şudur: Amerika NATO’da müttefiki olduğu ülkeye karşı silahlı mücadele veren bir örgütü destekliyor.

Ukrayna savaşından dolayı Rusya’nın Suriye’deki güçlerini azaltması ile beraber Türkiye’nin bir operasyon yapması gündeme geldi. Rusya örtülü bir onay açıklaması yaparken, Amerika açıkça böyle bir operasyona karşı olduğunu söyledi.

Çok dikkati çekmedi; ama Devlet Bahçeli’nin “Gerekirse NATO’dan çıkabiliriz” çıkışı ortaya ibretlik bir tablo çıkardı.

Eskiden Türkiye’de sol, keskin bir şekilde NATO karşıtı idi ve sol medya, sağcılar için “NATO’nun eğittiği militanlar” nitelemesinde bulunurdu. Buna dair ellerinde veriler de vardı. Gerek istihbaratların gerekse de ÖHD’nin eğitip alana gönderdiği isimlerin yaptıkları halen daha tartışılmaktadır.

Şimdilerde silahlı sol örgütler “NATO şemsiyesi altında devrimcilik” yaparken sağın bir kısmı NATO’cu, bir kısmı NATO karşıtı mesajlar veriyor.

Evet, tablo ibretlik!

Ve son olarak…

Gerçekten NATO’nun ne iş yaptığını anlayan var mı?

Diğer Yazıları

Tüm Yazıları

Diğer Yazarlar

Tüm Yazarlar