Türkiye üçüncü çeyrekte 5,9 büyüdü

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2023 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; inşaat yüzde 8,1, sanayi yüzde 5,7, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 5,1, hizmetler yüzde 4,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,2, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 1,7 ve tarım sektörü yüzde 0,3 artarken mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 2,5 azaldı. Ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar ise yüzde 16,5 arttı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2023 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,1 arttı.

GSYH 2023 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla 7 trilyon 681 milyar 432 milyon TL oldu

Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 79,8 artarak 7 trilyon 681 milyar 432 milyon TL oldu. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 295 milyar 815 milyon olarak gerçekleşti.

Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2023 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 11,2 arttı

Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2023 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 11,2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 5,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 14,7 arttı.

Mal ve hizmet ithalatı 2023 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 14,5, ihracatı ise yüzde 1,1 arttı

Mal ve hizmet ithalatı, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 14,5, ihracatı ise yüzde 1,1 arttı.

İşgücü ödemeleri 2023 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 117,2 arttı

İşgücü ödemeleri, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 117,2 arttı. Net işletme artığı/karma gelir yüzde 50,7 arttı.

İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı yüzde 32,2 oldu

İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 26,1 iken, bu oran 2023 yılında yüzde 32,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 55,0 iken yüzde 47,0 oldu. 

BAKAN ŞİMŞEK'TEN 'BÜYÜME' DEĞERLENDİRMESİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye ekonomisinin üçüncü çeyrekte yüzde 5,9 ile beklentilerin üzerinde büyümesinin ardından değerlendirmede bulundu. Şimşek, "Sürdürülebilir yüksek büyümenin temelini güçlendireceğiz" mesajını verdi ve "Dış ticaret verileri cari açıktaki iyileşmenin devam edeceğine işaret ediyor" olarak belirtti.

Şimşek, şunları söyledi:

"Türkiye ekonomisi 2023 yılı üçüncü çeyreginde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,9 büyürken, mevsimsel düzeltilmis GSYH büyümesi bir önceki çeyrege göre yüzde 0,3 oldu. Ilk dokuz ayda büyüme yıllık yüzde 4,7 gerçeklesti. Üçüncü çeyrek itibarıyla yıllıklandırılmıs milli gelir 1 trilyon 76 milyar dolar seviyesine yükseldi.

Uyguladıgımız dezenflasyon programının finansal piyasalarda olumlu etkilerini gördük. Yatırımcı güveni arttı, ülkemiz risk primi düstü, uluslararası sermaye girisi basladı, rezervlerimiz güçlendi ve kur oynaklıgı azaldı.

Programımızın öngörüsü dahilinde büyümede daha dengeli bir kompozisyona dogru yol alıyoruz. Yılın ilk yarısına göre iç talebin büyümeye verdigi katkı 8,8 puandan 7,3 puana gerilerken, net dıs talebin negatif katkısı 4,9 puandan negatif 2,6 puana düstü. Bir önceki çeyrege göre özel tüketim daralırken; yatırım ve ihracat artıs gösterdi.

Dengelenmeye yönelik uyguladıgımız politikalar sonucunda Eylül ayında cari açıkta Mayıs’a göre yıllık 8,6 milyar dolar iyilesme saglandı. Ekim ve Kasım aylarına iliskin dıs ticaret verileri cari açıktaki iyilesmenin devam edecegine isaret ediyor.

Büyümede dengelenme, dısa bagımlılıgın azaltılması ve cari açıgın kalıcı olarak düsürülmesi için yüksek teknolojik ürünlerin üretimine yönelik yatırımları, ihracatçılarımızın finansmana erisimini ve hizmet ihracatımızı güçlü bir sekilde destekliyoruz. 300 milyar TL hacminde Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programını hayata geçirdik. Eximbank’ın sermayesini artırdık ve günlük reeskont kredi limitini 10 katına çıkararak 3 milyar liraya yükselttik. Son olarak, hizmet ihracatından elde edilen gelirlere saglanan kazanç istisnasını artıran düzenleme Yüce Meclisimizde görüsülüyor.

Isgücü piyasalarında olumlu görünüm devam ediyor. Üçüncü çeyrekte de istihdam artısı ve issizlik oranındaki düsüs devam etmistir. Eylül ayında mevsimsel düzeltilmis issizlik oranı yüzde 9,1 ile 2013 yılı Aralık ayından sonraki en düsük seviyesine geriledi.

Uyguladıgımız öngörülebilir ve kurala dayalı politikalarımıza; enflasyon ve cari açıkta kalıcı düsüs ve makro-finansal istikrar saglanıncaya kadar devam edecegiz. Böylece sürdürülebilir yüksek büyümenin temelini güçlendirecegiz."