6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan depremlerinde, Malatya’da on binlerce bina, binlerce işyerinin yanı sıra başta Tarihi Ulu Camii ve Yeni Camii olmak üzere birçok tarihi ve kültürel yapı ağır hasar gördü.
Eski Yeşilyurt’ta bulunan Tarihi Yeşilyurt konakları, müzeleri, gastronomi merkezi ile kentin en önemli merkezlerinden biri olan ve yıl boyunca düzenlenen birçok kültürel ve sportif etkinliklere de ev sahipliği yapan ve ziyaretçilerin uğrak yeri olan Lezzet Caddesi’ndeki birçok tescilli yapı depremlerde kullanılamaz hale geldi.
Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, deprem ve sonrasında yaşanan süreci, tarihi ve kültürel yapılarda oluşan hasar ve yapılacak restorasyon çalışmalarıyla ilgili İLKHA muhabirine açıklamalarda bulundu.
“Küçük kıyameti yaşadık”
6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerinin 11 ili etkilediğini anımsatan Çınar, 6 Şubat’tan günümüze kadar 35 bin civarında artçı sarsıntı meydana geldiğini belirtti.
Malatya'da depremin en fazla Yeşilyurt ilçesini etkilendiğini belirten Çınar, “Hem yeni hem eski binalarımız çok ciddi anlamda etkilendi ve maalesef birçoğu yıkıldı. Malatya’da yaklaşık 46 bin bina, konut, işyeri ve müştemilattan oluşan toplamda 132 bin civarında bağımsız bölüm hasar gördü." dedi.
“Tarihi Lezzet Caddesi depremden dolayı çok ciddi şekilde yıkım aldı”
Depremlerde şehrin en önemli turizm mekanlarından olan Lezzet Caddesi’nin de etkilendiğine dikkat çeken Çınar, “Lezzet caddemizi 2019 yılından itibaren yavaş yavaş faaliyete geçirmiştik ve pandemi sürecine rağmen çok aktif bir şekilde kullanıyorduk. Malatya’nın kültürünü, gastronomisini, tarihi evlerini, yapılarını tanımak isteyen misafirlerimizin uğrak noktası haline gelmişti. Maalesef depremden dolayı çok ciddi şekilde yıkım aldı.” diye konuştu.
“Tescilli yapılarla ilgili süreçleri takip ediyoruz”
Tescilli yapılarla ilgili bir sürecin olduğunu anımsatan Çınar, “Tescilli yapı bulunduğu yerde, olduğu ölçülerde ve olduğu şekliyle sağlam kalan malzemelerinin kullanılarak aslına uygun bir şekilde restorasyonunun yapılması gerekiyor. Bu kapsamda da bizim bölgemizdeki tarihi yerlerle ilgili süreci Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileriyle birlikte hem tespitleri hem hasar oranları hem de tekrar yapılmasıyla ilgili süreçleri takip ediyoruz. Kahve konağımız, butik otelimiz, kent belleği müzemiz ve Türk İslam el sanatları galerimiz büyük hasar aldı. Ama sinema müzemiz, tekstil müzemiz, gedik cezaevi müzemiz ve açık alan savaş makinaları müzemiz sağlamdır. Az hasarlı olup küçük restorasyonlarla onarımı yapılacak yerlerle ilgili de süreci başlattık. Yıkılmış, büyük hasar almış yapılarla ilgili süreci ayrı işletiyoruz. Şehrimizi normalleştirmemiz ve Lezzet Caddesi’ni tekrardan hareketlendirip canlandırmamız lazım. Orayı dışarıdan gelecek misafirlerimizin uğrak noktası olacak şekilde bir düzenleme yapıyoruz. Tabi afet Allah’tan geldi. Rabbim bizleri daha beterinden muhafaza eylesin.” ifadesini kullandı.
“Proje süreci çok ciddi bir zaman ve detay gerektiren bir iş"
Tescilli yapılarda biraz daha detaylı çalışmanın gerektiğini ifade eden Çınar, “Az hasarlı yapılarla ilgili müze yetkililerinden aldığımız bilgiler çerçevesinde kendi yapacağımız işler var. Bide kurumların katkılarıyla restorasyon yapacağımız işler var. Restorasyonu yapılacak olan çalışmaların birkaç projenin birden yapılması gerekiyor. Proje süreci çok ciddi bir zaman ve detay gerektiren bir iş olduğu için daha ihale sürecine gelmedik ama hazırlıklara başlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığımızdan da katkılar alarak inşallah bu süreci birlikte yürüteceğiz. Kullanabilecek durumda olan yani az hasarlı ve hasarsız olanlarla ilgili süreci başlattık. Onları hızlı bir şekilde faaliyete geçireceğiz. Şu an Gedik Cezaevi müzemiz rahatlıkla gezilebilir, çünkü hasarı yok.” diye konuştu.
“Şehri başka yere götürme ihtimali bile var çünkü binalarımızın yüze 90’ı neredeyse hasarlı”
Lezzet Caddesi’ni yerinde korumak zorunda olduklarını ama Lezzet Caddesi’nin etrafındaki eski Yeşilyurt denilen Çırmıhtı merkezin tamamen yıkıldığına dikkat çeken Çınar, “Bununla ilgili TOKİ kapsamlı bir tasarım projesi hazırlıyor. O proje hazırlandıktan sonra bunun gerekli zemin etütleri, diğer alt yapı ve üst yapı çalışmaları dolayısıyla şu anda Lezzet Caddesi’nin tümünün ne zaman faaliyete geçeceği ile ilgili tarih söylemek erken gibi. Belki şehri başka yere götürme ihtimali bile var çünkü binalarımızın yüzde 90’ı neredeyse hasarlı ama Lezzet Caddesi yarı yarıya kurtarılabilir gibi gözüküyor. İnşallah hep birlikte şehrimizi, yine o kültürünü, medeniyetini, gastronomisini, eşsiz lezzetlerini birlikte tadacağız.” dedi. (İLKHA)