Kahvaltıda 'serpme' yerine 'seçme' tercihi ile 100 milyar liralık israfın önüne geçildi

Ülke genelinde son zamanlarda serpme kahvaltıya olan rağbet arttı. Serpme kahvaltılarda zeytin, peynir, domates, tereyağı, reçel, yumurta ve ekmek gibi gıdaların birçoğu tüketilmediği için çöpe atılıyor.

Serpme kahvaltı, dönem dönem yol açtığı israf ve sağlıksız oluşu nedeniyle tartışılıyor. 

Ülke genelinde 'serpme' yerine 'seçme' kahvaltı hareketini başlatan Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl; İLKHA muhabirine konuyla ilgili konuştu.

Bingöl, serpme kahvaltı nedeniyle ülke genelinde yıllık 100 milyar lira israf yaşandığını ve tüketilmeyen ürünlerin yarısının çöpe gittiğini belirterek, 100 milyar liralık israfın önüne geçmek için vatandaşlara ve sektöre 'serpme' yerine 'seçme' kahvaltının tercih edilmesi çağrısında bulundu.

"Masaya konulan yiyeceklerin yüzde 50'si çöpe gidiyordu"

Serpme kahvaltı geleneğini Türkiye'de ilk yaygınlaştıran ve serpme kahvaltı geleneğinin olması gerektiğini söyleyen kişilerden birisinin kendisinin olduğunu daha sonra işin çığırından çıktığını belirten Bingöl, "Türkiye'de 300 küsür bin ortalama restoran, lokanta, kafe var ama 200 küsür bin kişinin serpme kahvaltı verdiğini düşünelim; hadi 150 bininin verdiğini düşünelim. Serpme kahvaltıda şöyle bir olay var; 4 kişi geldiniz diyorsunuz ki; 'ben üç kişilik yemek istiyorum.' Serpme kahvaltıda, hayır denilerek 4 kişilik kahvaltı veriliyor bu dört kişiye masa donatılıyor. Diyelim ki; siz şeker hastasısınız ve reçelleri yemek istemiyorsunuz veyahut yumurtaya alerjiniz var yiyemiyorsunuz. Şimdi 2 yumurta israf ettiğinizde 150 binde 300 bin yumurta israf ediliyor. Bunu niye söylüyorum? Ben burada görüyordum, ortalama masaya konulan yiyeceklerin yüzde 50'si çöpe gidiyordu. Reçeller, ballar, zeytinler, yumurtalar… Niye? İnsanın yiyebileceği kadar çok konuluyor. Ama daha faciası; 4 bayan geliyordu ki biz bunu yiyemiyoruz, bize 2 kişilik kahvaltı verin dediğinde hayır deniliyordu. Bu gerçekten dokundu bize ve acayip israf vardı. Şimdi serpme kahvaltıda geldiğimiz noktada memleketin ortalama 100 milyar liralık bir karı oldu. Niye? Siz geldiniz; 'Benim yumurtaya alerjim var, yemek istemiyorum. Bana peynir ver, şarküteri ver, domates söğüş ver, şunu ver. Ben şeker hastasıyım reçel yemek istemiyorum.' diyorsunuz. Dolayısıyla şimdi hem yediğinizin parasını veriyorsunuz ama daha önceki dönemde yemediğinizin de parasını veriyordunuz. Hadi onu da geçtik ve o ürünler çöpe gidiyor. Günde 2 yumurta çöpe gitse 300 bin yumurta eder, bu kadar basit. Tonlarca şeker, tonlarca peynir; bunların üretimi, enerjisi, istihdamı, sütü… Yani 1 kilo kaşar için 10 litre süt kullanılıyor. Bu sistemle memleketin ortalama 100 milyar liralık bir karı oldu. Hem de bereket geldi." dedi.

TÜRES Genel Başkanı Ramazan Bingöl

"Sektörde müşterilerde ikiye ayrıldı: karşı çıkanda var onaylayan da var"

Serpme değil seçme kahvaltı sistemi ile sektörün ve müşterilerin ikiye ayrıldığını kimileri olumlu karşılarken kimilerinin de israftan çok görselliğe önem verdiğini dile getiren Bingöl, "Bazı müşteriler yemiyor ama görsel olarak illa Instagram'a çekeceğim, atacağım; bu ürünlerin çöpe gitmesinin benim için hiçbir anlamı, önemi yok diyen bir kesim var. Bir kesimde ki büyük kesim; evet, gerçekten artık bunlar çöpe gitmiyor ve israf olmuyor yediğimizin parasını veriyoruz, yemediğimizin parasını vermiyoruz diyen bir kesim var. Onlar kaldı, öbürleri gitti. Yani masada olsun yememin hiçbir anlamı yok; çöpe gitmesinin hiçbir anlamı ve değeri yok sadece ben bunu çekip sosyal medyaya atayım, parasını da vereyim diyen kesim artık gelmiyor. Sektörde ikiye ayrıldı. Aslında bu durumu tasvip eden ve etmeyen var ama bu büyük ölçüde yavaş yavaş uygulamaya gidiyor. Çünkü ürün maliyeti, bereketin kaçması ve burada en önemlisi müşterinin talebidir. Bu durum halkımıza bağlı biz bunu istiyoruz denirse bu ülkede serpme kahvaltı saçmalığı bitecektir." şeklinde konuştu.

"Tonlarca yiyeceğin boş yere çöpe gitmesi hem işletmeler hem kendimiz hem de memleketimiz için bir zulüm ve bereket kaçmasıdır"

 İslam'da israfın haram olduğunu hatırlatan Bingöl, "Şu anda dünyadaki kıtlık, gıdaya ulaşılabilirlik çok zor ve her geçen gün bu daha da zorlaşıyor. Mesela biz şu anda ocak ayındayız, havaya bakın bahar gibi bu da bir kıtlık ve ileriki dönemde ne olacağını bilemiyoruz. Yani dünyadaki insanların gıdaya ulaşamaması, suya ulaşamamasını beraber yaşıyoruz. Şimdi böyle bir ortamda tonlarca yiyeceğin boş yere çöpe gitmesi hem işletmeler hem kendimiz hem de memleketimiz için bir zulüm ve bereket kaçmasıdır. Benim huyumdur; dükkânda olduğumda sürekli gider çöplere bakarım acaba ne yenilmiyor ne geri dönüyor, bu işler niye oluyor diye. Önceden çöpler doluydu, şimdi bakıyorum çöpte hiçbir şey yok. En azından topluma, çevreye velhasıl kelam her şeye faydamız var. Bunu devam ettirmek zorundayız. Bu işler artık biraz da toplumsal duyarlılığa bağlı. Toplum bunu isterse, toplum bunu arzu ederse çok daha çabuk ve kolay olur. Onun için biraz da halkımızdan bu desteği istiyoruz." ifadelerini kullandı. (İLKHA)