Şırnak'ta rastgele dökülen çöplerden yükselen koku ve duman halkı rahatsız ediyor

Bozalan TOKİ'leri olarak bilinen Konak Mahallesi sakinleri yaz aylarında pis kokudan, kış aylarında ise yağan yağmurlarla taşınan çöplerden rahatsız oluyor.

Yağmurların yağması ile akışa geçen sular, çöp alanından aldığı bütün atıkları beraberinde dere yatağına taşıyor.

Kırsal alana her gün 170 tondan fazla çöp bırakılıyor. Etrafında koruma duvarı olmayan ve rastgele dökülen çöpler, rüzgârın etkisiyle büyük bir alana dağılıyor, yağmurların yağması ile birlikte çöplerdeki kimyasal ve biyolojik atıklar beraberinde dere yatağına taşınıyor.

Çöp döküm alanında dolaşarak sorunu yerinde tespit eden HÜDA PAR Şırnak İl Başkanı Emcet Yalçın, söz konusu alanda çöp toplama ve ayrıştırma merkezinin yapılarak atık maddelerin ülke ekonomisine kazandırılması gerektiğini söyledi.

"Çöplerden yükselen duman ve küller insan, hayvan ve bitki yaşamına zarar veriyor"

Katı atıklarının rastgele çevreye dökülmesinin yasak olduğunu ifade eden Yalçın, "Cizre ilçemizin bütün evsel, sanayi, biyolojik, kimyasal, cam, metal, kâğıt, plastik ve benzeri bütün çöp atıkları Dirsekli köyü Zuran mezrası Kahnurilik mevkiine dökülmektedir. Atıkların döküldüğü bu bölgenin rakımı 650 metre olup etrafındaki bütün yerleşim yerlerinden daha yüksektedir. Bu bölge iki dere yatağının tam ortasında bulunmaktadır. Çöp depolama alanında sürekli olarak çöp yakılmaktadır. Çöp dumanı hemen aşağıda bulunan yerleşim birimlerine çökmekte, atıkların külleri vatandaşlarımızın tepesine yağmaktadır. Burada bulunan vatandaşların duman solunmasına sebep olmaktadır. Çöp dumanı ve küllü insan, hayvan ve bitki yaşamına zarar vermektedir. Yağmurların yağması ile akışa geçen sular, bu çöp alanındaki aldığı bütün atıkları beraberinde dere yatağına taşımaktadır. Buradan da Dicle Nehrine ulaşmaktadır. İnsan, hayvan ve bitki yaşamını zehirleyen bu atıklar, yeraltı suyumuzu, derelerimizi nehirlerimizi ve havamızı kirletmektedir. Katı Atıkların Kontrolü Yönetmenliğinin 18 Maddesinde, 'Katı atıkların üretici veya taşıyıcıları tarafından denizlere, göllere ve benzeri alıcı ortamlara caddelere, ormanlara ve çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmesi yasaktır.' denilmektedir." şeklinde konuştu.

"insan ve insan hayatı en değerli varlıktır"

Atıkların geri dönüştürülmesi ve istihdam yapılması gerektiğini belirten Yalçın, "İlgili kurum tarafından bu atıklar ile ilgili kaynağından ayrı toplanan atıkların geri kazanımı veya bertaraf edilmesi işlemi yapılmamaktadır. Son yıllarda yapılan geri dönüşüm faaliyetleri ise çok yetersiz kalmaktadır. Bu işlem sadece ekonomik değeri biraz fazla olan metal ve kâğıtlar için yapılmaktadır. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre belediyelerde kişi başına günlük ortalama atık miktarı 1,13 kilogram olarak hesaplanmıştır. 150 bini geçen nüfusu ile Cizre'de günlük 170 ton çöp üretildiği tahmin edilmektedir. Bu da yıllık 61 bin tondan fazla atık anlamına geliyor. Yönetimsel beceriye sahip olan kurumlar çöpte yatan hazineyi keşfetmiş ve çöpe atık adını vererek çöpten de kâr etmeyi başarmışlardır. Bu atıklardan yerinde toplanan atıkların geri kazanımı ile metal, kâğıt, cam atıklar ekonomiye geri kazandırılabilir. Bertaraf edilenin atıklar ile de elektrik, gübre, gaz ve benzeri katma değeri yüksek olan ürünler elde edilebilir. İnsan ve insan hayatı en değerli varlıktır. Atıklarımız ile havamızı, suyumuzu, doğamızı, hayvanlarımızı, bitkilerimizi kirletmeyebilir ve bu atıklar ile hem istihdam hem de ekonomik değer üretebiliriz." dedi.

Bölgede "Çöp Toplama Merkezi"nin kurulması için yetkililere çağrıda bulunan Yalçın, "Şırnak merkez Cizre, Silopi ve İdil'den toplanacak atıkların merkezi bir yerde toplanması, işlenmesi ve değerlendirilmesi hiç zor değildir. İlk kurulum maliyeti olsa bile kısa sürede bu atıklar kendi masrafını çıkaracak, istidama katkı sağlayacak ve ekonomik değer kazandıracaktır. İnsan ve çevrenin korunması zaten maddiyat ile ölçülmeyecek kadar değerlidir. Önemli olan insanımızın sağlığıdır. Ve bu sağlığın muhafazasıdır. Bu sağlığı muhafaza ederken bu atıklar geri dönüşüm yoluyla hem istihdama hem de maddi sermayeye dönüştürülebilir. Yetkililerimizi bu konuda duyarlı olmaya çağırıyorum. Bun atıklar için bir toplama merkezi yapılmalı ve bu atıklardan da gelir elde etmeye ve istihdam sağlamaya yönelik faaliyet göstermeye davet ediyoruz." dedi. (İLKHA)