BM, Peru'daki protestolarda yaşanan şiddet olaylarından endişeli

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) Sözcüsü Marta Hurtado, Peru'da Cumhurbaşkanı Pedro Castillo'nun görevinden azledilip cezaevine gönderilmesinin ardından başlayan protestolara ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Ülkede devam eden protestoların yanı sıra, bu hafta grevlerin de planladığını hatırlatan Hurtado, ilgili herkesi itidalli olmaya davet etti.

Hurtado, Peru'nun Apurimac bölgesinde 11 Aralık'ta, göstericiler ile polis arasında çıkan çatışmada 15 ve 18 yaşlarında iki gencin öldürüldüğünü kaydederek, bunun sorumlularının cezalandırılması için şeffaf ve tarafsız soruşturma çağrısında bulundu.

Ülke genelindeki protestolarda onlarca kişi ve polislerin de yaralandığını kaydeden Hurtado, olayları takip eden gazetecilerin de hem polis hem de göstericiler tarafından hedef alındığını, bazılarının yaralandığını belirtti.

Peru'da devam eden protestolarda şiddetin arttığına değinen Hurtada, olayların daha da tırmanabileceğinden endişe duyduklarını ifade etti.

Hurtado, Peru'daki yetkililerin, insan hakları konusunda yükümlülüklerine uyması, insanlara barışçıl toplanma, düşünce ve ifade özgürlüğü gibi konularda izin vermesi gerektiğini belirtti.

Peru'da devam eden hükümet karşıtı protestolarda sokaklara dökülen binlerce kişi, ülkenin yeni Cumhurbaşkanı Dina Boluarte'nin istifasını istiyor.

- Neler olmuştu?

Castillo, 7 Aralık'ta ulusa sesleniş konuşmasında, Kongrenin feshedildiğini, ülkeyi acil durum hükümetinin yöneteceğini ve yeni K ongre için seçime gidilerek 9 ay içinde yeni anayasanın hazırlanacağını söylemişti.

Kongrenin hükümetini hedef aldığını kaydeden Castillo, "Kongre hukukun üstünlüğünü, demokrasiyi yerle bir etti. Bir 'Kongre diktatörlüğü' kurmak için Anayasa Mahkemesinin onayıyla güçler dengesini bozdu." demişti.

Castillo'nun kararından sonra Dışişleri, Ekonomi ve Maliye, Adalet ve İnsan Hakları, Çalışma, Eğitim, İletişim ve Ulaştırma bakanları istifa etmişti.

- Ordu ve polis, mevcut anayasal düzene bağlı kalacak

Castillo'nun, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından Peru Silahlı Kuvvetler Müşterek Komutanlığı ve Peru Ulusal Polisinden yapılan açıklamada, kurumların anayasal düzene saygı duyduğu ve aksi yönde bir eylemde bulunmayacağı belirtilmişti.

Silahlı Kuvvetler ile polisin birlik içinde olduğu vurgulanan açıklamada, halka sakin olmaları çağrısı yapılmıştı.

- Peru'da Kongre, Castillo'yu görevden aldı

Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafından "kalıcı ahlaki yetersizlik" suçlamasıyla görevinden azledilmişti.

Castillo'nun görevinden alınması yönündeki karar, genel kurul toplantısında 101 lehte, 6 aleyhte ve 10 çekimser oyla kabul edilmişti.

Kongrede Castillo'nun görevden azledilmesi kararına gerekçe olarak "kamu fonksiyonlarını gasbetmeye, devlet yetkilerinin işleyişini engellemeye ve siyasi anayasa tarafından kurulan düzeni ihlal etmeye çalışmak" gösterilmişti.

Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından polis tarafından gözaltına alınmıştı.

Peru'da Cumhurbaşkanı Yardımcısı Boluarte, Castillo'nun görevinden alınmasının ardından ülkenin yeni cumhurbaşkanı olarak 8 Aralık'ta yemin etmişti.

- Cezaevine götürüldü

Castillo, 8 Aralık'ta polisler eşliğinde arabaya bindirilerek, başkent Lima'ya bağlı Ate semtindeki Barbadillo Hapishanesi'ne götürülmüştü.

Castillo hakkında ikisi "suç örgütünün parçası olup olmadığına yönelik" 5 cezai soruşturma yürütülüyor.

Çeşitli dönemlerdeki açıklamalarında kendisine yönelik suçlamaları kabul etmeyen Castillo, Kongrenin kendisine darbe yapmak istediğini birçok kez söylemişti.