Yol hipnozu nedir ve uzun yola çıkıldığında nelere dikkat edilmelidir?

Sürücünün gözü açık halde uyumasına "yol hipnozu" deniliyor. Sürücüler, gözü açık ve dikkatle yola baktıkları halde uyudukları için "yol hipnozu"nun farkında olunmuyor. Daha önemlisi yanında oturan ve onu kontrol etme görevini üstlenen kişi de sürücünün uyuduğunu anlayamıyor ve kaza meydana geliyor.

"Yol hipnozu" diye adlandırılan bu durumu önlemek için ne yapılması gerektiğini, İleri Sürüş Teknikleri Uzmanı Zakir Çelepkolu, İLKHA’ya anlattı.

Yol hipnozunun sürücülerin seyir esnasındayken gözlerinin açık zihinlerinin ise kapalı olduğunda başa geldiğini söyleyen Çelepkolu, hipnozun genelde gece yolculuklarında görüldüğünü ve buna en önemli sebep olarak da yorgunluk ile uyumadan yola çıkmanın sebep olduğuna dikkat çekti.

Sürücülerin yolda araç kullanırken direksiyon başında gözleri bir noktaya odaklanması sonucu bilincin başka bir yere kayma hali olduğuna dikkat çeken Çelepkolu, “Sürücüler şeritleri gözlemlerken aslında bilinçaltları başka yere kayıyor ve “Yol hipnozu” oluşuyor.” dedi.

"Yolda manzaralara gözümüzü kaydırmak suretiyle hareketi sağlamamız hipnozu engelleyecektir"

Sürücülerin sabit bir çizgiye odaklanmaması gerektiğine dikkat çeken Çelepkolu, “Sabit yol çizgisini takip ederken yol hipnozu oluşuyor. Sürücülerin araç içi hâkimiyeti sağlayabilmesi ve yol hipnozuna maruz kalmaması için öncelikle kış aylarında araç içinin çok sıcak olduğu durumlarda camları açıp aracı havalandırmak gerekir. Düşük tempolu müzikler yerine ritmi daha canlı müzikler dinlemeli, sürekli bir noktaya bakmaktansa yol tabelalarını okumalıyız. Yolda manzaralara gözümüzü kaydırmak suretiyle hareketi sağlamamız hipnozu engelleyecektir.” dedi.

“Vücudun uyku halini önleyecek girişimlerde bulunmalıyız”

Araç kullanırken su içmenin çok önemli olduğunu ifade eden Çelepkolu, “Sabit oturduğumuzda vücut hareketsiz kalıyor ve kan dolaşımı azalıyor. Su içtiğimizde vücutta bir canlılık oluşuyor. Bunu yaparsak kendimizi çok daha iyi hissedeceğiz. Temelde kazaların çoğu dikkatsizlikten meydana geliyor. Sürücü adaylarımıza genel olarak tavsiyelerde bulunuyoruz. Ticari araç sürücülerinin kanun gereği 24 saatlik bir zaman diliminde 9 saat araç kullanma yetkileri vardır. 9 saatlik dilimin 4,5 saatinde aracın dışında 45 dakika dinlenmek gerekiyor. Bireysel sürücüler ise bir şehirlerarası yola çıktıkları zaman mutlaka 2 saatte bir mola vermeleri gerekiyor ve bu molayı aracın dışında yapmalı, yürümeli, vücudun uyku halini önleyecek girişimlerde bulunmalı.” ifadelerini kullandı.

"Otomatik vitesli araçların çoğalmasıyla sürücünün araç içerisindeki hareketliliği azaldı"

Teknolojinin gelişmesiyle otomatik vitesli araçların sayısında büyük bir atış yaşandığına dikkat eken Çelepkolu “Sürücünün araç içerisindeki hareketliliği azaldı. Vites ile uğraşmadığı ve fazla da hareket etmediği için hipnoz oluşabiliyor. Bu nedenle seyahatlerde mutlaka yanınızda biri olmalı ve yanda oturan yolcunun sizinle sohbet etmesi, sizin de onunla sohbet etmeniz gerekiyor. Yolda sohbet ederek ilerlediğinizde, tek başınıza olmadığınızda dalmayacak ve bu sıkıntıları yaşamayacaksınız. Sürücülük çok dikkat gerektiren bir meslektir.” şeklinde konuştu.

Uzun yola çıkan sürücülerin mutlaka uyması gereken altın kurallar nelerdir?

Uzun yola çıkan sürücülerin yola çıkmadan önce iyi bir ustada araç bakımını yapmaları gerektiğini ifade eden Çelepkolu, “Aracınızda gerekli tüm malzemeler olmalı. Kriko, yedek lastik, su mutlak suretle bulunsun.  Uzun yola çıkarken araç deponuz dolu olsun. Geçen sene Antep’te insanlar mahsur kaldı. Yakıt deposu dolu olmayanlar orada üşüdüler. Araç kullanırken rahat giysiler giyin, sizi sıkacak daraltacak kıyafetler giymeyin. Yemek yerken bildiğiniz yemekleri yiyin size rahatsızlık vermeyecek gıdaları tüketin. Yolda belirli sürelerde dinlemek gerekiyor. Bir de kişinin alışık olduğu uyku saatleri vardır. Kişi o alışık olduğu uyku saatinde yola çıkmamalı, kişinin bedenen güçlü olduğu saatlerde yola çıkması gerekir. En önemlisi dinlenerek yolculuk yapmalı ve kanunlarda belirtilmiş hız sınırlarına uymamız gerekiyor. çünkü bu kurallar sağlıklı bir sürüş için konuşmuştur.” (İLKHA)