Üçüncü el sigara maruziyeti de zarar veriyor

Ankara Şehir Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniği Eğitim Görevlisi Prof. Dr. Hatice Kılıç, yaptığı açıklamada, KOAH'ın genellikle öksürük ve balgam çıkarılması, nefes darlığı ile karakterize, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu söyledi.

KOAH'ın endüstrileşmenin yanı sıra modern yaşamda hareketsizliğin artmasıyla giderek artan küresel bir halk sağlığı sorunu olduğunu ifade eden Kılıç, "Dünyada her 10 kişiden birinin, Türkiye'de ise her 5-6 kişiden birinin KOAH olduğu bilinmektedir. Ayrıca dünyada ve ülkemizde inme, kalp hastalıklarından sonra 3. sıradaki ölüm nedenidir." bilgisini verdi.

Kılıç, KOAH'ın, genetik özelliklerin sigara ve hava kirliliği gibi çevresel faktörlerden etkilenerek zaman içinde ortaya çıktığını, risk faktörlerinin hangi ağırlıkta ortaya çıkacağının da kişiden kişiye değiştiğini anlattı.

- "Merdiven çıkarken nefes açlığı hissetmesi önemli bir belirtidir"

İlerleyen evrelerde, sigara dumanından kaynaklı partiküllerin, akciğer dışında diğer organlarda da hasar bırakabildiğini belirten Kılıç, organlardaki hasara bağlı kalp ve damar hastalıkları, diyabet, uyku apnesi, nörolojik sorunlar ve kas güçsüzlüğü görülebildiğini vurguladı.

KOAH'lılarda özellikle sabahları balgam çıkarılması ve öksürüğün önemli bir yakınma olduğuna dikkati çeken Kılıç, "Gündelik hayatta yakınması olmasa bile kişinin yol yürürken, merdiven çıkarken nefes açlığı hissetmesi önemli bir belirtidir." uyarısında bulundu.

Kılıç, özellikle sigara kullanan kişilerde öksürük ve balgam çıkarılmasının buna bağlanmasının ve hekime başvurulmamasının KOAH'da geç tanı konulmasına neden olduğuna işaret etti.

- "Organik yakıtların dumanına maruziyet KOAH riskini artırıyor"

KOAH'ın artık sadece sigara içimi ile oluşan ya da sadece yaşlılarda ve erkeklerde görülen bir hastalık olmadığının altını çizen Kılıç, "KOAH, kişisel seçim veya yaşam tarzı ile bireyin kendi kendine neden olduğu bir hastalık olmaktan çıkmış, hava ve çevre kirliliğinin sağlığa etkileri nedeniyle gençlerde ve kadınlarda da görülebilen bir hastalık haline gelmiştir." dedi.

Anadolu'da ısınma amaçlı veya tandır, saç ve sobada ekmek yapımında kullanılan organik yakıtların dumanına maruziyetin de kadınlarda KOAH gelişiminde önemli bir risk faktörü olarak tanımlandığını aktaran Kılıç, "Yetersiz beslenme, enfeksiyonlar veya iç ve dış ortam kirleticilerine pasif maruz kalmaya bağlı olarak doğumdan önce ve sonra akciğer gelişiminin geri kalması da KOAH'a yol açabilir. Doğum öncesi ve doğum sonrası bebeklik çağından itibaren sık geçirilen enfeksiyonlar, annenin sigara içiyor olması nedeni ile anne karnındaki maruziyet de önemlidir." diye konuştu.

- "Ev dışı ortamda içilmeli"

Prof. Dr. Kılıç, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yine doğumdan itibaren aynı evde sigara içenlere bağlı pasif sigara dumanı maruziyeti ve sigara içenlerin kıyafetleri ile aynı ortamda bulunanların üçüncü el sigara maruziyeti de 40 yaş öncesinde KOAH gelişimine yol açabilmektedir. Bu grup olgularda, 40 yaş altında KOAH gelişebilmektedir. Sigara içen kişinin kıyafetinin bulunduğu ortamda nefes alıp vermek KOAH gelişim riskini artırıyor.

Sigara içen bireyin, sigara dumanı etrafında başlıca katran olmak üzere 4 binden fazla partiküller, atmosferdeki hava ile kullanıcının kıyafetlerine sinmektedir. Bu kişinin kıyafetinin bulunduğu ortamda bulunan kişi de bu partikülleri soluduğundan risk artıran bu partiküller akciğere ulaşmaktadır. Bu nedenle uluslararası rehberlerde bu konu ile ilgili 'erken KOAH' diye bir terim kullanılmıştır."

Birey ve çevre sağlığının korunması için sigara kullanımının sonlandırılması gerektiğine vurgu yapan Kılıç, kesinlikle ev ortamında ve kapalı alanda sigara içilmemesi uyarısında bulundu. Kılıç, "Ev dışı ortamda sigara içilmeli ve ev ortamına girildiğinde de kıyafetler değiştirilmeli, el ve yüz hijyeni sağlanmalı. Bunlar yapılmadan çocuklara, bebeklere temas edilmemeli." dedi.