Mavi tik skandalı

Milliyetin haberine göre Elon Musk’ın Twitter’ı satın aldıktan sonra ‘mavi tik’ uygulamasını ücretli hale getirmesi ve şartları değiştirmesiyle, bir anda tüm dünyada skandallar yaratan paylaşımlar ortaya çıktı. ‘Mavi tik’in artık ücret ödeyerek satın alınabilmesi sonrası, ‘mavi tik’li sahte hesaplar türemeye başladı. Bunlardan son büyük skandalı yaratan ‘Eli Lilly’ isimli dünyaca ünlü ecza ve ilaç firmasının paylaşımı oldu. Önceki gün ‘mavi tik’li Twitter hesabı üzerinden bir paylaşım yapan firma, büyük olay yarattı. Paylaşımda, firmanın artık insülini ücretsiz olarak dağıtacağı yazıyordu. İlaç dünyasında zaten tartışmalı bir konu olan insülinle ilgili yapılan bu açıklama büyük sansasyon yarattı ve beğeni topladı! Ancak daha sonra paylaşımı yapan hesabın ‘Eli Lilly’ firmasına ait olmadığı ve Twitter’dan ücret ödeyerek ‘mavi tik’ alan bir kişi olduğu ortaya çıktı. ‘Eli Lilly’ bu paylaşımın doğru olmadığını duyurduğunda ise iş işten geçmişti. Borsada firmanın hisseleri çok sert bir düşüş yaşadı ve yatırımcıları zarara uğrattı

Hisseler çakıldı!

Bir diğer skandal ise dünyanın en önemli savunma sanayi devlerinden ‘Lockheed Martin’de oldu. ‘Lockheed Martin’ ismiyle paylaşım yapılan ‘mavi tik’li hesaptan, son derece dikkat çeken ve büyük etki yaratan bir paylaşım yapıldı. F-35 savaş jetlerinin de üreticisi olan firma, aralarında ABD, İsrail ve Suudi Arabistan’ın da bulunduğu ülkelere artık silah satışı yapılmayacağını duyuran bir paylaşım yaptı. Bu hesabın da daha sonra firmaya ait olmadığı ortaya çıktı ancak ‘Lockheed Martin’ hisseleri açıklama sonrası büyük düşüş yaşamıştı bile.

Sahte paylaşımlar

Nintendo ve Valve gibi oyun devlerinin de benzer sahte paylaşımlara kurban gittiği belirtiliyor. Bu ‘mavi tik’li sahte paylaşımlardan nasibini alan sadece dev firmalar değil. Ünlü kişiler de bu tarz paylaşımlarla ilgili sorun yaşıyor. Nitekim ünlü basketbolcu LeBron James’in ‘takımından ayrılmak istediğine’ dair ‘mavi tik’li hesaptan yapılan paylaşım spor dünyasında büyük olay yarattı. Bu gibi olaylar, Elon Musk’ın Twitter’daki yeni uygulamaları hakkında soru işaretlerini artırırken, ‘mavi tik’ kullanılarak yapılabilecek manipülasyon ve dolandırıcılık endişelerini de gündeme taşıdı. Nitekim yaşanan skandalların artması üzerine Twitter ‘mavi tik’ uygulamasını şimdilik durdurdu.

Mavi tik nasıl alınıyordu, ne değişti?

Twitter’ın 5 Kasım’da sunduğu mavi tik özelliği şimdilik sadece Kanada, ABD, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda’daki iOS telefonlarda kullanılabiliyor. Abonelik fiyatı 8 dolar olan mavi tik özelliğinin Türkiye fiyatıysa 110 lira olarak belirlendi. Ancak söz konusu özelliğin Türkiye’de ne zaman kullanıma sunulacağı henüz bilinmiyor. Özelliğe abone olmak için Twitter profilinde yer alan ‘Twitter Blue’ yazan kısıma tıklayarak ‘abone ol’ seçeneğini seçmek gerekiyor. Ödeme gerçekleştirilmesinin ardından abonelik başlıyor. Daha önceki Twitter kurallarına göre mavi tik almak için hesabın onaylanmış olması gerekiyordu. Daha önce mavi tik almak isteyen kullanıcılar “özgün, dikkate değer ve etkin” olmak üzere toplam 3 kategoride bağlı oldukları kuruluşların ve kendilerinin bilinirliklerini ve etkinliklerini ispatlamak zorundaydı. Şimdi ise ‘mavi tik’e sadece aylık ödemeyle sahip olunabiliyor, kullanıcılar bu kriterleri karşıladıklarını doğrulamak için incelemeye tabi tutulmuyor.

Twitter’ın ‘mavi tik’ özelliğine abone olan herkesin platformda ünlü biri gibi görünebilmesi kaosa neden oldu. Twitter, kamu figürlerini, sanatçıları ve ünlüleri taklit eden kullanıcılar kafa karıştırınca cuma akşamı aboneliği kapattı. Şimdilik sadece iOS kullanıcıları için açık olan abonelik seçeneğinin cuma günü kullanıcı çubuğundan kaldırıldığı görüldü. Aboneliği daha önce alanların ise profillerinde ‘mavi tik’ bulunmaya devam ediyor.

DOLANDIRICILIĞA DİKKAT!

Mavi tik nedeniyle birçok mağduriyetin yaşanabileceğine dikkat çeken akademisyen Ecehan Ersöz, “Çok sayıda siyasetçi, sanatçı ve marka adına sahte hesaplar açılmaya başlandı. Tedbir alınmadıkça bu tarz sorunlar devam edecektir. Henüz Türkiye’de büyük bir olay yaşanmadı ancak online dolandırıcılığın yüksek olduğu ülkemizde de mavi tik dolandırıcılıklarıyla karşılaşabiliriz. Özellikle resmi kurumlar ve bankaların hesaplarına dikkat edilmeli” dedi.