Erişebilirlik, engellilerin toplumdaki diğer bireyler gibi bağımsız yaşayabilmelerini ve yaşamın tüm alanlarına tam ve etkin katılımını sağlamak; fiziki çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim teknolojileri ve sistemlerine eşit koşullarda sahip olmasını ifade etmektedir. Türkiye'de yaşayan engellilerin en büyük sorunlarının balında erişilebilirlik geliyor.
Engelli vatandaşlar, günlük yaşantılarında hem fiziksel hem de psikolojik olarak birçok engelle karşı karşıya kalıyor. Ağaç, direk, araba gibi engeller olan kaldırımların yanı sıra duyarsız vatandaşlar, yetersiz trafik kuralları engellilerin boğuştuğu problemlerin başında geliyor.
Çoğu kaldırımda engelliler için işaret taşlarının olmayışı, kaldırım farklarının yüksek oluşu ve kaldırım ortalarında bulunan elektrik trafoları, engelli vatandaşlar için büyük sorun teşkil ediyor. Kaldırımlara park edilen araçlar ise engellilerin yürüme alanını tamamen yok ediyor.
Engellilerin erişimi noktasında birçok sorun devam ederken son yıllarda trend olan elektrikli scooterlar da mevcut sorunu daha da büyütüyor.
Tüm bu engellere rağmen hayata tutunmaya çalışan engelli vatandaşlar, duyarlılık konusunda yardım bekliyor.
İstanbul'da hayata ulaşama konusunda sıkıntı yaşayan engelli vatandaşlar İLKHA muhabirine çektikleri sıkıntıları anlattı.
"Biz kendimizi engelli olarak görmüyoruz ama maalesef engelleniyoruz"
Türkiye'de yaklaşık 5 milyon, İstanbul'da ise 670 bin engelli vatandaşın yaşadığını belirten Ümraniye Tüm Engelliler Derneği (ÜTED) Başkanı Yahya Sağlam, "Engellilerin sorunlarından biri de erişilebilirliktir. Çevresel düzenlemeler önemli, engelliler olarak erişilebilirlik sorununu aşmak istiyoruz. Bunun için de; yollar, kaldırımlar, binalar, yapılar çok önemli bunların engellilere uygun olması lazım. Mesela kaldırımlar, bizim için büyük bir engeldir. Kaldırımlara araçları park ediyorlar, önceden ağaçlar vardı son dönemlerde de scooterlar çıktı, scooterlar da engelliler için büyük bir sorundur. Görme engelliler scooterları hissedemiyorlar, çarpabiliyorlar kazalar olabiliyor. Binalarda engellilere uygun değil, yeni binalarda rampalar yapılıyor ama yapılan rampalar engellilere uygun olmadığı için kullanışlı değil. Bu sorunların aşılması lazım. Kaldırımlarda esnafımız çok büyük engel oluyor. Kafeterya olsun, malzeme koyması olsun biz engelliler kaldırımları kullanamıyoruz. Belediyelerin bunlara cezalar uygulaması lazım. Biz kendimizi engelli olarak görmüyoruz ama maalesef engelleniyoruz. Bu durumun bir an önce çözülmesi lazım. 2005 yılından beri çıkan yasa var ama uygulamada sorunlar var. Yasanın uygulanması ve cezai müeyyidelerin verilmesi gerekiyor." dedi.
"Kaldırımlarda büyük sorun yaşıyoruz"
33 yaşındaki görme ve yürüme engelli oğlu Ömer ile ulaşım noktasında yaşadıkları çeşitli sorunlardan dert yanan Baba Ahmet Urumca, "Ömer görmediği için genelde Ömer'in aracını ben kullanıyorum. Kaldırımlarda büyük sorun yaşıyoruz. Vatandaş ya bilmediği için ya da hassas olmadığı için kaldırımın birindeki yokuştan giriyoruz öbür tarafa gittiğimizde araba park etmiş kapalı tekrar geri dönerek aynı yerden geri dönüyoruz. Türkiye'nin ağaçları ne kadar sevdiğini herkes biliyor, gidiyoruz kaldırımlardaki ağaca takılıp geri dönüyoruz. Belediyelerin ağaçlara dikkat edip hem görme engelliler için hem engelli arabası kullanan kardeşlerimiz için daha hassas davranması lazım. Araçlar zaten iki taraflı park ediyor yani sağa sola bakarak sürekli arabayı öyle kullanıyoruz. Arkadaşlarla hep beraber bir yere gitmek için karar veriyoruz. Toplu taşımada bir taneden fazla engelli almıyorlar. Yani biz Ömer ile biniyoruz öbür arkadaş aşağıda kalıyor, onun yanında da yardım edecek kimse yoksa bende mecbur geri dönmek zorunda kalarak otobüsten iniyorum." şeklinde konuştu.
"Kaldırımlar dar olduğu için zorlanırken bir de direklere scotterları park ediyorlar yürümekte güçlük çekiyoruz"
Halk arasında Tavuk Karası olarak bilinen Retinitis Pigmentosa hastalığı nedeniyle görme engeli yaşayan İbrahim Sustam, "Bir engelli olarak kaldırımlarda ciddi sorunlar yaşıyoruz, kaldırımların teknik anlamda genişliği ve yüksekliği engellilere uygun değildir. Kaldırımlarda yürürken direkler, ağaçlar, tabelalar oluyor. Evlerin ya da dükkanların zemin katlarının boşluğunda hiçbir güvenlik önlemi alınmıyor. Bu anlamda ciddi sorunlar yaşıyoruz. Son yıllarda da scooter hayatımıza girdi. Kaldırımlar dar olduğu için zorlanırken bir de direklere scooterları park ediyorlar yürümekte güçlük çekiyoruz." ifadelerini kullandı. (İLKHA)