Avukat Yurt: Gelir düzeyinin düşük olduğu ortamda kira konusu olağan üstü bir problem

Ülkede son zamanlarda görülen fahiş kira artışları birçok kişiyi mağdur ediyor. Hükümet yetkililerinin ev sahibi ve kiracılar arasında arabulucu sistemi hangi aşamada olduğunu değerlendiren MAZLUMDER Ankara Şube Başkanı Avukat Osman Yurt, önemli bilgiler verdi.

Kiracıların hakları ile ilgili de bilgi veren Yurt, "bir ev sahibi istediği zaman kiracısını çıkarıp ya da kirasını yükseltebilir mi?" sorusunu da yanıtladı. 

Yurt, "Kamuoyuna yansıyan kiracı ve ev sahipleri arasındaki problemlerin arabuluculuk ile çözülmesi konusunda bir çalışma olduğu bilgisi var. Ancak halen bu çıkmış değil. Şu anda ihtiyari arabuluculuk söz konusu. Öyle bir çalışma olduğu kamuoyuna yansıdı. Başka çalışmalarla birlikte daha geniş bir çerçevede bu tartışılıyor. Dolayısıyla şu anda Türkiye'de yaşanan ekonomik hareketlilikle birlikte oldukça gerilim yükseldi. O konuda söylenecek çok şey var. Şu anda Türkiye'de konut hakkı çerçevesinde oldukça sıkıntılı bir durum var." dedi.

"Türkiye'deki hukuk sistemi İsviçre'den geldi. İsviçre'de, Türkiye'deki gibi insanların böyle konutları taşınmaz olarak, sermaye olarak edinip de kira vererek geçebilmeleri sistemine tabi değil." diyen Yurt, "Onlar daha çok emlak şirketleriyle yürüdüğü için oradaki sistem daha çok kiracıları koruyan bir sistem. Türkiye'de de bu geçerli. Kiracıları koruyor. Bununla ilgili çok kiracıları koruyan mal sahiplerinin mağdur olduğu çok örnekten de söz etmek mümkün. Zaten bu bir sorun alanı. Yani bu kadar insanların ev biriktirip, taşınmaz edinip, bunları kiraya vererek geçirmeleri, böyle bir ortamda büyük gerilimlere, belki yarın büyük patlamalara da yol açabilir. Çünkü sermayesini koymuş insanlar onun getireceği paraya bakıyor. Bu anlamda eğer bu insanlar bu kadar yüksek paraları bağlanmış ise onların mağdur olması gibi durum da söz konusu oluyor. Ama aynı zamanda asgari ücretle geçinen, çok dar gelirli diyebileceğimiz, artık insanların açlık sınırında yaşamak gibi fiili bir durumla ortaya çıktığı bir ortamda bu kira konusu olağanüstü bir problem." şeklinde konuştu.

Konut kiraları mülteciler zorladı

Kiraların bu kadar yüksek olduğu Türkiye’de özellikle mağdur sığınmacıları bir kez daha mağdur ettiğine dikkat çeken Yurt, "Bugün Türkiye'de birçok kesim mültecilere karşı topyekûn bir düşmanlık geliştiriyor. Bu süreç, bahsettiğimiz konut kiraları onlar için öyle bir cehenneme yol açtı ki, inanılmaz örnekler duyuyoruz. Zaten bu insanlar, kimsenin oturmadığı en izbe, en köhne yerlerde oturuyorlardı. Geçen bir örnek duydum. Bin 500 liraya oturan mültecilere 4 bin lira istemişler. Mecbur çıkmışlar ne halde olduklarını şu anda bilmiyoruz. Dolayısıyla rahat edebilirler. Şu anda sırf bunun için bile Türkiye'den kaçacak yer arıyorlar diye düşünüyorum. " ifadelerini kullandı.

"Ev sahipleri kiraları yüzde 25'ten fazla arttıramaz"

"Kiracıların hakları nelerdir, bir ev sahibi istediği zaman kiracısını çıkarıp ya da kirasını yükseltebilir mi?" şeklindeki soruyu da yanıtlayan Yurt, "Tabi Türkiye'de bir düzenleme de oldu. Yüzde 25 sınır getirildi. Normal şartlarda bunun üzerinde artıramazlar. Deminde demiştim Türkiye'de koku sistemi kiracıları koruyan bir sistem. Öbür taraftan da 5 yıldan sonra bir uyarlama ancak mümkün. Hukuken böyle bir imkân var. Yani mal (ev) sahipleri için. Onun dışında yüzde 25'ten fazla arttıramazlar. Ama şu anda maliyetin bu kadar yüksek olduğu bir ortamda hukuku bir tarafa koyan büyük gerilimleri de hep birlikte izliyoruz." diye konuştu. (İLKHA)