Bingöl merkez köyleri; "Yaşam alanımızda çöp toplama tesisinin kaldırılmasını istiyoruz"

Eylül 2013 tarihlinde Bingöl İli Yerel Yönetimler Çevre Hizmetleri Birliği (BİNÇEVBİR) Başkanı ve dönemin Bingöl Belediye Başkanı Yücel Barakazi, Düzenli Çöp Depolama Alanı (Katı Atık Bertaraf Tesisi)’ne dökülen çöplerin, ambalaj atıklarının ayrıştırılması ve tıbbi atıkların sterilizasyonu için 10 yıl süreyle tesis işletme ihalesinin yap-işlet-devret modeliyle yapılacağını söylemişti.

Bölge halkının rızası alınmadan kurulan çöp toplama alanına tepkiler çığ gibi büyüyor. Son olarak merkez Beyaztoprak, Havsel, Kardeşeler Köyü ve Kantar köyü sakinleri, Bingöl Belediyesi tarafından sözleşmenin 29 yıl uzatılmasına tepki göstererek çöp tesisinin yerleşim yerinden uzak bölgeye taşınması talep etti.

Konuyla ilgili Beyaztoprak köyü, Kardeşler köyü, Havsel ve Kantar köylülerinden oluşan kalabalık bir grup çöp tesisi önünde basın açıklaması yaparak tepkilerini ortaya koydu.

Grup adına basın metnini okuyan Kardeşler köyü sakinlerinde Muhammed Beldek yaşam alanına dökülen ilin çöpünün sağlığı tehdit ettiğini söyledi.

"Buraya insani bir hak olan yaşam ve sağlık hakkını savunma adına toplanmış bulunmaktayız"

Muhammed Beldek, "Buraya insani bir hak olan yaşam ve sağlık hakkını savunma adına toplanmış bulunmaktayız. Bölgemizde olan çöp tesisi, insan sağlığı başta olmak üzere bölgede tüm canlıların hayatını tehdit etmektedir. Yaşam alanına dökülen koca bir ilin ve bazı ilçelerin çöpleri hayatımızı ve sağlığımızı tehdit etmektedir. Bölgede ekinlerimizin çöpten sızan sudan dolayı topraktaki minarellerin olumsuz etkilenmesiyle kimyası bozulmuştur. Çöp kokusu bu bölgede yaşam kalitesini düşürmüş bizi evlerimize hapsetmiştir." dedi.

"İnsani bir talebimiz belediye tarafından yapılan siyasi bir açıklama ile çarpıtıldı"

İnsan hayatının paha biçilmez olduğunu vurgulayan Beldek, "İnsani bir talebimiz belediye tarafından yapılan siyasi bir açıklama ile çarpıtılmış bizlerin bu talebi basit bir siyasi duruşa kurban edilmek istenmiştir. Belediye tarafından yapılan ve köylüleri zan altında bırakan açıklamada; Bingöl Belediyesi tarafından dün yapılan açıklama, bölge halkında rahatsızlık oluşturmuş ve cevap vermek mecburiyetinde bırakılmıştır. Bingöl Belediyesin yaptığı açıklama akla ve izana aykırıdır. Bu konuda bölge halkının talebi yapılan açıklamanın geri çekilmesi ve bölge halkından özür dilenmesidir. Biz kimsenin ne maşasıyız ne de hedef tahtasıyız. Ucuz siyaset yapmaktan vazgeçin Bingöl Belediyesinin uzun süre işlettiği çöp tesisinin süresi 29 yıl uzatılmıştır. 4 köyün ortasına yapılan bu çöp tesisi bölge halkını nefes aldırmayacak duruma getirmiştir. Hizmet diye yapılan dünkü  açıklama da telafuz bile etmek istemediğimiz para miktarları enerji miktarları kullanılmıştır. Bizler burada belediyeye soruyoruz; Bir insan hayatına karşılık telaffuz edeceğiniz para ve enerji miktarı ne kadardır? Söyleyin biz para toplayalım salığımızla oynamayın. Ayrıca burada üretilen elektrik nerede? Kaç kamu binası ve köy bu elektrikten fayda görüyor, bundan niye kimsenin haberi yok!" ifadelerine yer verdi.

"Kimliğimiz ortada, halkı ayrıştıracak açıklamalar belediyecilik tarihinde kara bir leke olarak kalacaktır"

Bingöl Belediyesinin halkı ayrıştıran yaklaşımına tepki gösteren Beldek, "Halkı ayrıştırarak, ötekileştirerek yapılan bu açıklama öyle zannediyoruz ki belediyecilik tarihine kara bir leke olarak geçecektir. Bizim bölge köyleri sakinleri olarak 2 gün önce başlattığımız twetter kampanyasında attığımız twetlerde hepimizin isimleri açık bir şekilde ortada. Kimseden gizli bir iş yapmadık. Sanki bizler A partisinin B partisinin yönlendirmesiyle yapmışız gibi söylemler kendi gençlerini ve 21 yy. olduğunu unutan belediyenin gafletidir. Durumu farklı noktalara çekmeden şapkayı önünüze almanızı tavsiye ederiz. Vatandaşın sorunlarını  düzeltmek görevinizdir, bunun için  bu koltuklar size emanet edildi. Suçlamak ve ayrıştırmak yerine herkesi görevini yapmaya davet ediyoruz." ifadelerine yer verdi.

"Çöp tesisinin yerleşim yerine 500 metre mesafede kurulduğu nerede görülmüş"

Beldek, "Çöp konusunda ellerinde ÇED raporu olduğu söyleniyor. Buradan bütün bilir kişilere sesleniyoruz, nerde görülmüş çöp tesisi 500 metrelik yerleşim alanına yapıldığı. En az 1000 metre olması gereken uzaklık, Beyaz toprak köyüne 500 metre, Kardeşler köyüne son yapılan ev baz alındığında 1200 metre, Kantar bölgesine 1200 metre uzaklıktadır. Buradan ÇED raporu veren görevlileri de tebrik ediyoruz. Küsurat hesaplanması çok iyi yapılmış! Bu raporu verenlerin neye ve kime göre rapor tuttuğu açıklanmalı ve tarafsız kişilerce yeniden adil bir şekilde değerlendirilmelidir. Yapılan hukuka aykırı işlemlerde imzası olanlar derhal yaptıkları hatadan geri dönmeli ve çöp tesisi bölgeden kaldırılmalıdır. Bingöl Belediyesi basın danışmanına da şunu söylemeyi borç bilirim. Vatandaş bu ülkenin en önemli unsurudur açıklama yaparken bunu dikkate almalarını tavsiye ediyoruz." dedi.

"Buradan bir sonuç çıkmazsa konuyu AİHM’ye taşıyacağımızı belirtmek istiyoruz"

Beldek, "Cemil Meriç in dediği gibi 'üslup kimliktir' Bölge halkının talebi çöpün ıslahı veya denetimi değil, ivedilikle bölgeden kaldırılması ve yerleşim yerinden uzak bir noktaya taşınmasıdır. Söz konusu talebimiz yerine getirilmez ve kamuoyu önünde bir söz verilip karar alınmazsa sağlığımız için farklı eylem kararları alacağımızı ve konuyu AİHM'e taşıyacağımızı buradan belirtmek istiyoruz." ifadelerine yer verdi.

"Buradaki insanların doğal yaşam haklarını ellerinden alamazsınız"

Beyaztoprak köyü sakinleri adına Merkezi Diyarbakır’da olan Müsyan Der’in basın sözcüsü Hasan Elhakan yaptığı açıklamada, "Burada bulunmamdaki en büyük neden arkamda gördüğünüz çöp yığını. Buradan ÇED raporunu veren insanlara sesleniyorum. Birçok ülke gezdim hiçbir ülkede yerleşim alanına 500 metre-bir km alanına hiçbir zaman çöp izni verilmemiştir. Buradaki doğal yaşamı bitiremezsiniz, insanların doğal yaşam haklarını ellerinden alamazsınız. Dayanılacak gibi değil. Belediyenin yaptığı bir açıklama var ve ben gülerek o açıklamayı okudum. Buyrun çıkıp Beyaztoprak köyüne gelip oturun bakalım kokudan kalabilecek misiniz? Beyaztoprak mesire alanı var burada. Oradaki insanların piknik yaparken ne kokular çektiğini biliyor musunuz? Daha önce bin kişi gelirdi şimdi yüz kişi geliyor bu koku yüzünden. Buradan 5-10 km öteye gidin hala bu koku var." dedi.

"İnsanlar provoke edilmiyor, bunu iyi bilin"

Elhakan belediye tarafından yapılan açıklamaya tepki göstererek, "İnsanlar provoke edilmiyor, bunu iyi bilin. Buradaki insanlar sadece kendi hakkını arıyor. Kendi duygularını anlatıp kendini ifade etmeye çalışıyor ama siz sanki birilerinin siyasi güdümüymüşüz gibi bize yaklaşmayın. Müsyan-Der yönetimi basın sözcüsü olarak bu olayın takipçisi olup meclise taşıyacağım. Bunu unutmayın yarın tüm haber ajanslarında bu haber olacaktır." dedi.

"Buranın doğal yapısı bozuldu"

Elhakan, "Özellikle ekinlere ciddi anlamda bir zarar var. Çünkü yaban hayvanları çok fazla burada. Kargalar çok fazla. Meyve bahçelerine gidin bir şey kalmadı. Sebze ekiyoruz yaban hayvanlarından dolayı verim alamıyoruz. Doğal yapısı bozuldu buranın bir çözüm bekliyoruz." ifadelerine yer verdi.

"Dünyanın hiçbir yerinde insan ve tabiatın sağlığını bozma kadar iğrenç bir şey yoktur"

Kardeşler köyü sakinlerinden Remzi Bezekçi, "Burada 2012 yılından beri vahşi çöp atım merkezi var. Biz defalarca karşı çıkmamıza rağmen sağlıklı bir tesise dönüşeceğini söylediler. Maalesef 2022’deyiz arkamızda duran manzarayı görüyorsunuz. Dünyanın hiçbir yerinde insan ve tabiatın sağlığını bozma kadar iğrenç bir şey yoktur. Ve biz burada yaşayan halk olarak insani tepkimizi ortaya koyuyoruz. Yarın bizden sonraki nesiller için temiz bir doğa, temiz bir yaşam bırakmak hepimizin boynunun borcudur. Bundan dolayı tepkimizi gösterdik." dedi.

"Temiz toplum, temiz doğa hakkımız vardır, kimse bu hakkı elimizden alamaz"

Belediyenin yapmış olduğu açıklamaya değinen Bezekçi, "Kendilerinin kullandığı üslubu misliyle kendilerine iade ediyoruz. Kendilerine yakışan budur. Bizler bölge halkı olarak haklı gerekçemizi haykıracağız. Kimse bizi susturamaz. Bizim yaşam hakkımız vardır. Bizim temiz hava alma hakkımız vardır. Temiz toplum, temiz doğa hakkımız vardır kimse bu hakkı elimizden alamaz. Şu an bu çöpün kokusundan insanlar rahatsız. Yağmurdan dolayı burada oluşacak bütün metan gazı ekinlerimize, sebzelerimize ve meyvelerimize bulaşacak. Bu da ciddi anlamda bizim sağlığımızı bozacak. Yakında göreceksiniz ki burada hiç görmediğimiz kadar hastalık çoğalacak ki başlamış durumda. Bundan dolayı haklı gerekçemizi dile getiriyoruz ve buradan Bingöl Belediyesine ve sorumlu olan herkese sesleniyoruz, kimse bizi susturamaz. Biz insani olan haklarımızı sonuna kadar savunacağız ve bunun için ne gerekirse elimizi taşın altına koyacağız." ifadelerine yer verdi.

"Burada toplanmamızdaki amaç Bingöl’ün kalbine yerleştirilmiş çöptür"

Kardeşler köyü sakinlerinden Cemil Beliren ise, "Burada toplanmamızdaki amaç Bingöl’ün kalbine yerleştirilmiş çöptür. Köyümüze bir kilometre, komşu köyümüze beş yüz metre yakında. Yaşam alanlarının olduğu bölgeye çöpü yerleştirmek, insan sağlığını tehdit etmek toplumu hiçe saymak, hangi bilinçle bu çöpü buraya yerleştirdiler hala aklımız almıyor. Bugün sağlık açısından baktığımız zaman her şeyin tehdit altında olduğunu görüyoruz. Bölgenin bu konu hakkındaki rahatsızlığını duymazlıktan gelen yüksek mercideki bürokratlar bunu neden yaptıklarını biz de anlamış değiliz. Bu çöpün topluma verecek zararı hesaplamasını yapabilecek kapasitedeki insanlar çıkıp açıklama yaparken sanki orada bir ticarethane varmış gibi, oradaki bölge insanının ticarethaneden yoksun bırakılmışlığı algısını oluşturarak bize matematiksel veriler veriyorlar. Hangi matematiksel veri bir insan sağlığının üzerindedir?" dedi.

"Haklarımızı her şekilde arayacağız ve sağlığımızı onların eline bırakmayacağız"

Beliren, "Çevre ve şehircilik bakanlığı ve bölge yöneticileri bu konuda maalesef duyarsız olmaya çalışıyorlar ama biz bunu onlara bir şekilde duyuracağız. Bizler halk olarak haklarımızı her şekilde arayacağız ve sağlığımızı onların eline bırakmayacağız." ifadelerine yer verdi.

Geçtiğimiz gün köy sakinleri twetter da #bingöldehizmetçöp hashtagı ile sosyal medyada çalışma yapmasına karşın belediyeden açıklama gelmişti. Algı amaçlı yürütüldüğü kanaati doğuran paylaşımların gerçeklikten uzak olduğu vurgulanan açıklamada, "Bu süreci organize eden kişi ve çevrelerce ileri sürülen iddialar tamamen asılsızdır. Bingöl’ümüze önemli hizmetler kazandırma çabasında olan ve hizmetlerini aralıksız sürdüren Belediyemizin çalışmalarını gölgelemek için #BingöleHizmetÇöp başlığıyla Hashtag çalışmalarını organize edenler hizmet karşıtıdır." denilmesi üzerine köy sakinleri basın açıklaması yapma kararı aldıklarını dile getirdiler. (İLKHA)