Türkiye'de çok sayıda üreticinin süt üretmek yerine dişi hayvanlarını keserek kazanç sağlama yolunu seçtiği ve anaç hayvanları azalan Türkiye'nin kırmızı et stokunun da azaldığı belirtiliyor.
Küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiricileri, ete gelen zammı yem fiyatlarının yükselişine ve diğer girdi maliyetlerinin artmasına bağlıyor.
Yem fiyatlarında yaşanan zamlardan ötürü besici ve yetiştiricilerin, hayvanlarını ellerinden bir an önce çıkarmak için sattığını ifade eden Gaziantep Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman, yaşanan sıkıntılara dikkat çekerek, yetkililerin bir an önce iyileştirme adımlarını atması gerektiğini söyledi.
"Artan yem maliyetleri nedeniyle üreticilerimiz damızlık koyunlarını kesiyor"
Sürekli artan yem maliyetlerinden dolayı besici ve tüketicinin mağdur olduğunu belirten Türkman, "Sürekli artan yem maliyetleri, tüketicinin alım gücünün düşmesi, bayram sonrasında ete olan talebin azalmasıyla hayvan fiyatlarının ve kesim fiyatlarının düşmesinden dolayı üretici zarar etmeye devam ediyor. Hayvan alışverişinin durma noktasına geldiği Gaziantep hayvan pazarında, yem maliyetlerini karşılamakta zorlanan üreticiler, zararına da olsa hayvanlarını elden çıkarmak istemelerine rağmen müşteri bulamıyorlar. Artan yem maliyetleri nedeniyle üreticilerimiz yıllardır gözü gibi baktığı küçükbaş damızlık hayvanını alıcı bulması durumunda fiyata bakmaksızın satmasına veya damızlık vasfı taşıyan koyunlarını kombinalarda kesilmesine neden olmakta. Kombinalara bakıldığında dişi hayvan kesiminin yoğunluğu görülecektir." dedi.
"Üreticinin elinde yurtdışına ihracat yapacak kadar yeterli küçükbaş hayvan var"
Gaziantep Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman
Küçükbaş hayvan üreticilerinin zor bir dönemden geçtiğini söyleyen Türkman, "Bakanlığın Kurban Bayramı sonrasında küçükbaş hayvan ihracatının açılacağını belirtmesi üreticilerimiz için bir umut olmuştu. Ancak önceki gün Et ve Süt Kurumu (ESK)'nın yapmış olduğu açıklamada, ihracatın canlı hayvan olarak değil karkas et şeklinde yapılacağını belirtmesi üreticilerimizin kafasında soru işaretleri oluşmasına neden olmuştur. Karkas et fiyatlarının Et ve Süt Kurumu tarafından piyasa fiyatlarının çok altında alınma ihtimali üreticilerimizi çıkmazın içine sokmuştur. Küçükbaş hayvan üreticisi olarak çok zor bir dönemden geçiyoruz. Üretiyoruz ancak satacak kimseyi bulamıyoruz. Dana karkas kilogram kesim fiyatı 103 TL civarında iken erkek toklu karkas kilogram kesim fiyatı 95 TL civarındadır. Dana eti fiyatlarının toklu eti fiyatlarını geçtiği anormal bir süreçten geçiyoruz. Üreticinin elinde ülke içi et ihtiyacını karşılayacak ve yurtdışına da ihracat yapacak kadar yeterli miktarda küçükbaş hayvan vardır. 2016-2017 yılında Türkiye'de kişi başı et tüketimi 13-14 kilograma kadar çıkmıştı. Ancak tüketicide oluşan alım gücünün düşmesiyle bugün ülkemizde kişi başına düşen et tüketimi 6-7 kilogram seviyesindedir. Üretimi arttırmaya çalışırken ve arttırırken alım gücünün düşmesi ile oluşan arz fazlalığı küçükbaş hayvan ihracatının da kapanması ile üreticiyi çıkmaza sokmuştur." ifadelerini kullandı.
"Karkas et ihracatı fiyatlarda ki sorunu çözmez"
Et ve Süt Kurumu’nun yapacağı karkas et ihracatının sorunu çözmeyeceğini sözlerine ekleyen Türkman, yaşanan fahiş fiyat artışlarının bitmesi ve halkın alım gücünün yükselmesi için canlı küçükbaş hayvan ihracatının bir an önce açılması gerektiğinin altını çizdi.
Her geçen gün artan maliyetlerden ötürü üreticinin elindeki küçükbaş hayvan sayısının düştüğünü belirten Türkman, "Başta yem maliyetleri olmak üzere giderler her gün artarken üreticinin elindeki küçükbaş hayvanın sayısı düşmektedir. Yapılması gereken çok acil canlı küçükbaş hayvan ihracatının açılmasıdır. Karkas et ihracatı sorunu çözmez. 2021 yılında Türkiye'den yurtdışına yapılan 235 bin küçükbaş hayvan ihracatının yaklaşık yüzde 70’i Gaziantep'teki firmalarımız tarafından yapıldı. Dolayısıyla Türkiye'de Gaziantep, küçükbaş hayvan sektörüne yön vermektedir. Canlı küçükbaş hayvan ihracatının açılmaması durumunda Gaziantep olarak bu pazarımızı kaybedeceğimiz gibi her gün iflas noktasına gelen üreticilere yenileri eklenmeye devam edecektir. Bir an önce canlı hayvan ihracatı açılmalı, üreticiye TMO aracılığıyla uygun fiyatlı arpa verilmesi sağlanmalıdır. Bu söylenenler yapılmadığı takdirde bir şekilde fırsatını bulup hayvanını satan üretici yeniden hayvan almazken, damızlık koyun üretimi yapan üreticilerde koyunlarını kesip veya satıp üretimi bitirmekteler. Üretimin azalması demek önümüzdeki süreçte zor günlerin bizi, ülkemizi beklemesi demektir." şeklinde konuştu. (İLKHA)