Türkiye'de enerjide kendi kendine yetebilme çalışmaları devam ederken gözler bu alanda geleceğin değerli madeni olarak öne çıkan toryuma çevrildi.
Geçtiğimiz günlerde de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Enerjide çok daha farklı alanlar açılacak." diyerek ilk sinyalini verdiği toryum için Türkiye, saklı bir hazineye sahip.
Dünya toryum rezervi toplam bir milyon 780 bin ton olurken Türkiye ise yaklaşık 790 bin ton rezervi ile bu klasmanda zirvelerde.
Şu ana kadar bulunan toryum rezervleriyle, dünyanın en büyük rezervine sahip ülkeler listesine giren Türkiye’nin, gerekli reaktörleri geliştirmesi halinde, bağımsız çok büyük bir büyük enerji kaynağına kavuşması mümkün.
Türkiye ikinci sırada
OECD Nükleer Enerji Ajansı (NEA) ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (IAEA) verilerine göre dünya toryum rezervlerinde ilk sırayı 846 bin tonla Hindistan alırken 790 bin tonla Türkiye ikinci, 606 bin tonla Brezilya üçüncü. Avustralya 521 bin, ABD 424 bin, Mısır'da 380 bin ton olarak sıralanıyor.
Sadece Isparta'daki rezervlerle 100 yıllık enerji
Toryum rezervinde yüzde 20'lik paya sahip olan Türkiye dünya sıralamasında 2. sırada yer alırken, bu madenin en çok bulunduğu bölgeler ise Isparta ve Eskişehir olarak göze çarpıyor.
Sadece Isparta'daki 20 bin ton üzerindeki toryum rezervi, Türkiye'nin 100 yıl boyunca enerji ihtiyacını karşılabilme gücüne sahip.
Rezerv sayıları artacak
Bu bölge haricinde, toryum yatakları tespit edilen Malatya-Hekimhan-Kuluncak, Kayseri-Felahiye, Sivas, Diyarbakır ve Burdur-Çanaklı sahalarında daha ayrıntılı arama çalışmalarının yapılması sonucunda, toryum rezervinin artacağı tahmin ediliyor.
Yeşil enerji bir fırsat
Son zamanlarda dünya ülkelerinin yeşil enerji çalışmalarına yönelmesi de toryumu bir diğer başka alanda daha değerli kılıyor
Özellikle Avrupa’da başlayan enerji krizi de nükleere karşı tutumun yeniden gözden geçirilmesini sağladı.
Avrupa’nın iklim hedeflerini yakalamasına katkı sağlayan ve bazı koşulları yerine getiren nükleer projelerin sürdürülebilir yatırım listesine, yani ‘Yeşil Enerji Sınıflandırma Belgesi’ içine alındığı açıklandı.
Nükleer enerji santrallerinin yeşil enerji olarak sınıflandırılması, ham madde konusunda da yeni bir dönem başlatacak olması da toryumu şimdiden öne çıkardı.
Sinop ve Trakya'da kullanılması düşünülüyor
Yeni nesil nükleer santrallerin en temiz yakıtı olarak tanımlanan toryumun Sinop ve Trakya'da yapılması planlanan nükleer santralde kullanılması hedefleniyor.
Türkiye'nin toryum beyinleri hayatlarını kaybetti
Toryumun bu kadar değerli kılınması yeni bir keşif değildi.
2007 yılında Isparta'da halen neden düştüğü tam olarak aydınlatılamayan uçak kazasında, Türkiye'nin en kıymetli toryum beyinleri can vermişti.
Toryum projesi üzerinde çalışan Prof. Dr. Engin Arık, Prof. Dr. Şenel Fatma Boydan, Doç. Dr. İskender Hikmet, Özgen Berkol Doğan, Mustafa Fidan ve Engin Abat'ı bu şüheli kazada kaybettik.
120 trilyonluk petrole eşit
Uçak kazasında hayatını kaybeden mühendis ekibinin başında yer alan Engin Arık, Türkiye'deki toryum rezervinin enerji üretimi açısından, 120 trilyon dolarlık petrole eşit olduğunu söylemişti.