MEVKA: Türkiye yüksek elma üretim kapasitesine rağmen ihracatta istediği geliri elde edemiyor

MEVKA, Karaman ekonomisine büyük katkılar sağlayan elma sektörüne yönelik hazırladığı "Elma Sektörü Hedef Pazar Araştırma Raporu"nu, sektör ve ilgili kurum-kuruluş temsilcilerine tanıtmak amacıyla istişare toplantısı gerçekleştirdi.

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Karaman İl Koordinatörlüğü'nde gerçekleştirilen toplantı, MEVKA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Alpaslan Işık başkanlığında yapıldı.

Işık, Karaman'ın, imalat sanayii alanında özellikle son yıllarda yakaladığı ivmenin yanı sıra gıda ve tarım alanında da söz sahibi iller arasında yer aldığını söyledi.

Işık, "Şehrimizin, elma sektöründe pek çok açıdan ülkemizde ilk sıralarda yer alması bizleri memnun etmektedir. Veriler incelendiğinde gerek şehrimizin gerekse de ülkemizin bu denli üretim kapasitesine sahip olmasına karşın ihracat noktasında istediği geliri elde edemediği de görülmektedir. Bu durum, sektörün üretim ve ihracat açısından ayrıntılı olarak incelenmesi ve yeni politikaların geliştirilmesi gerektiği gerçeğini de ortaya koymaktadır. Tam da bu noktada, Mevlana Kalkınma Ajansımız tarafından ayrıntılı olarak ele alınan ve sektör temsilcileri ile paylaşılan Elma Sektörü Hedef Pazar Araştırma Raporu'nun üretici ve ihracatçı firmalarımıza büyük katkılar sunacağına inancım tamdır." dedi.

İstişare toplantısının açılış konuşmasını gerçekleştiren MEVKA Genel Sekreteri İhsan Bostancı, yeni bölgesel kalkınma anlayışının temelinde; bölgelerin geri kalmışlıklarının giderilmesi ve her bölgenin kendi avantajlarını değerlendirerek ülke kalkınmasına ve rekabet gücüne katkı verebilmelerini sağlamak olduğunu söyledi.

MEVKA'nın konu hakkında yaptığı faaliyetler hakkında bilgiler veren Bostancı, "Bu çerçevede bizler de Ajans olarak, bölgemizin her alanda gelişimine yönelik mali ve teknik destek programlarımızla, danışmanlık ve rehberlik hizmetlerimizle tüm paydaşlarımızın yanında olmaya gayret gösteriyoruz. Bu çalışmaların yanı sıra bölgemizde faaliyet gösteren firmalarımızın altyapılarının güçlendirilmesi, rekabet güçlerinin artırılması ve sektörel gelişmelerin takibinin sağlanması doğrultusunda da yine Ajans olarak sektör raporları, araştırma ve fizibilite raporları hazırlayarak paydaşlarımızın üretim, istihdam, ihracat ve yatırım gibi konularda alacakları kararlara ışık tutmaya çalışıyoruz." dedi.

"Dünyadaki toplam meyve üretiminin yüzde 10'unu elma oluşturuyor"

Bostancı sözlerini şöyle sürdürdü:

Bu amaçtan hareketle Ajansımız tarafından hazırlanan Elma Hedef Pazar Araştırması Raporu'nda da elma sektörü ayrıntılı bir şekilde ele alınmış, sektörün genel durumu analiz edilerek ihracat odaklı bir yaklaşımla yeni pazarlar bulmaya yönelik bir çalışma ortaya konulmuştur. Gerek ajansımız tarafından hazırlanan rapora gerekse de elma sektörü ile ilgili istatistiki verilere baktığımızda Karaman ilimizin, üretim alanları, sahip olduğu ağaç sayısı ve elde edilen toplam elma üretimi bakımından ülkemizin en önde gelen illeri arasında yer aldığını görüyoruz. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre Dünya'da toplam meyve üretiminin yaklaşık yüzde 10'unu oluşturan elmanın, muz ve karpuzdan sonra üçüncü sırada yer alması, şehrimizin elma üretiminde bu denli söz sahibi olmasını daha da değerli kılmaktadır. Dünya elma üretiminde önemli ülkeler arasında yer alan ülkemize baktığımızda ise 2019/2020 sezonunda 3,6 milyon ton olan elma üretimini 2020/2021 döneminde 4,3 milyon tona çıkararak bu sonuçla dünya genelinde 4'üncü sırada yer aldığını görüyoruz. İstatistiki veriler son 10 yılda dünyada olduğu gibi ülkemizde de elma üretiminin yaklaşık yüzde 21 oranında artış gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Dünyada elma üretiminde dekar başına ortalama 1,66 ton verim alındığını, buna karşılık Türkiye'de ise bu oranın dekar başına 2,5 ton olduğunu hatırlatan Bostancı, bu oranla 22. sırada yer alan Türkiye'nin dünya ortalamasının oldukça üzerinde olmasına rağmen dış pazarda rekabet edilen ülkelerin altında yer almasının üzüntü verici olduğunu söyledi.

"Elma ihracatında Çin kilo başına 1,37 dolar, Türkiye ise kilo başına 0,52 dolar kazanıyor"

Bostancı verilere ilişkin bilgileri şöyle paylaştı:

Elma üretiminde dünya lideri olan Çin, elma üretiminin büyük bölümünü kendisi tüketmesine ve üretiminin sadece yüzde 2,4'ünü ihraç etmesine rağmen 1 milyar doların üzerinde bir ihracat hacmine ulaşabilmektedir. Ülkemize baktığımızda ise iç pazar ihtiyacını karşıladıktan sonra önemli bir miktarda üretim fazlalığı olduğunu görüyoruz. Ancak, ülkemiz buna rağmen üretiminin ancak yüzde 5'ini ihraç edebilmektedir. Bu durum da doğal olarak iç pazarda arz fazlalığına ve üretici fiyatlarında düşüşe neden olmaktadır. İhracat hacimlerine baktığımızda ise ülkemiz, dünya elma ihracatının miktar olarak yüzde 2,42'sini gerçekleştirirken, elimize geçen para toplam elma pazarının sadece yüzde 1,44'ünü oluşturmaktadır. Yani ülke olarak ihraç ettiğimiz bir kilo elmadan elde ettiğimiz gelir, diğer ülkelerin bir kilo elmadan elde ettikleri ortalama gelirin yaklaşık 1,5'da biridir. En son yayınlanan, 2020 yılı verilerine göre, Çin kilo başına 1,37 Dolar, ABD kilo başına 1,06 dolar kazanırken ülke olarak bizim kilo başına kazancımız ise 0,52 dolar civarındadır.

"Türkiye elma üretiminde dünyada 4'üncü sırada yer alıyor"

Üretimde dünyada 4'üncü sırada yer almalarına rağmen, ekolojik yapı sayesinde yüksek kaliteye sahip ve arz fazlası olan Türkiye'nin, 8 milyar dolarlık ihracat pazarından sadece 110 milyon dolar pay almasının bu sektörde daha yapılması gereken çok şey olduğunun da işaretçisi olduğunu kaydeden Bostancı, "Elde edilen bu veriler, elma üretiminde karlılığı etkileyen unsurların başında talep ve verim gibi unsurların geldiğini, piyasaların en fazla talep ettiği çeşit ve özellikteki ürünlerin en yüksek verimlilikle yetiştirilmesinin sürdürülebilirlik açısından büyük önem arz ettiğini de göstermektedir. Bu bağlamda Ajans olarak, elma üretiminde ülkemizde söz sahibi olan şehrimizde üretimde verimliliğin ve katma değerin artırılmasına yönelik olarak yapılacak istişarelerin sektörümüz adına olumlu katkıları olacağı kanaatindeyiz." dedi.

Toplantı, Mevlana Kalkınma Ajansı tarafından, Karaman elma sektörüne yönelik olarak hazırlanan Elma Sektörü Hedef Pazar Araştırma Raporu'nun sunumu ve akabinde elma sektörüne yönelik sorunlar ve çözüm önerilerinin istişare edilmesi ile son buldu. (İLKHA)