Avukat Hikmet Delebe: En çok internet üzerinden alışveriş yapanlar dolandırılıyor

İnternet üzerinden yapılan dolandırıcılıklar her geçen gün hem sayı olarak hem de yöntem olarak artıyor.

Teknolojinin gelişmesine paralel olarak internettin kullanımının artması beraberinde sanal alışverişe olan rağbeti artırdı.

İnsanlar dışarı çıkmadan, oturdukları yerden a'dan z'ye tüm ihtiyaçlarını ucuza ve hızlı bir şekilde satın alarak zamandan ve bütçelerinden tasarruf yapmak istiyorlar.

İnternetten sanal alışverişin artmasına paralel olarak da internet üzeri dolandırıcıklar da artmaya başladı. Her geçen gün yeni yöntemlerle insanları tuzağa düşüren dolandırıcılar, büyük mağduriyetlerinde yaşanmasına neden oluyorlar.

Şanlıurfa Barosu eski başkanlarından Avukat Hikmet Delebe, internet üzeri yapılan dolandırıcıklarla ilgili İLKHA'ya konuştu.

"İnternet üzerinden dolandırılan mağdurlar her geçen gün artıyor"

İnternet üzerinden yapılan dolandırıcılıkların arttığını belirten Delebe, "Gerçekten son zamanlarda internet üzerinden yapılan dolandırıcılıklar hem sayı olarak arttı hem de alan olarak genişledi. Bilişim suçları da denilen suç tipi daha fazla cep telefonları, tabletler, bilgisayarlar ve POS makineleri üzerinden yapılan dolandırıcılıklar olarak karşımıza çıkıyor. Tabii ki teknolojinin gelişmesiyle birlikte sanal alemde insanlar kendilerini daha çok ifade etmeye başlıyorlar. Kendi ihtiyaçlarını internet ortamından gidermeye çalışıyorlar. Bu nedenle internet dolandırıcılığı hayatımızın hemen hemen her alanında ortaya çıkmaya başladı. Özellikle dikkatli olmayan insanlar, çok kolay bir şekilde bu suçların mağduru olabiliyorlar. Bu bakımdan alışverişten tutunda eğitim hayatına kadar hemen her alanda bu suçların genişlediği ve mağdur kitlenin de her geçen gün arttığı görülmektedir." şeklinde konuştu.

"En çok internet üzerinden alışveriş yapanlar dolandırılıyor"

İnternet üzerinden yapılan dolandırıcılıklara dikkat çeken Delebe, "Bize intikal eden dosyalara baktığımız zaman işin mali boyutu ile alakalı mağduriyetler oluşuyor. Örneğin insanlar bulundukları yerden sanal ortamda alışveriş yapmak istiyorlar. İnternet ortamında beğendikleri bu ürünü satın almak için kişisel bilgilerini karşı tarafa vermek zorunda kalıyorlar. Bu suçlar içerisinde en fazla mağduriyet alışveriş yapan kişiler arasında görülmektedir. Bunun yanında kimlik bilgilerinin başka kişiler tarafından ele geçirilmesi şeklinde meydana gelen dolandırıcılıklar da vardır. Yine kredi kartına ilişkin bilgilerin başkaları tarafından ele geçirilmesinden sonra oluşan mağduriyetler vardır. Sanal bahis ve kumar suçları da bu kapsamda değerlendirilmesi gereken suçlardır. Hatta son dönemlerde kripto para kullanımının yaygınlaşması ile birlikte sahte kripto borsalarının oluşması ve mağdurların da bu yönde celp edilmesi sonucunda ciddi mağduriyetlerin yaşandığı görülmektedir." diye konuştu.

"İnternetten alışverişte kurumsal firmalar tercih edilmeli"

İnternet üzerinden alıveriş yapılırken yapılan yanlışlar vurgu yapan Delebe, "Öncelikle vatandaşların bir defa kişisel bilgilerini karşı tarafla kolay kolay paylaşmaması gerekiyor. Özellikle internet bankacılığı alanında kullandığınız kredi kartınıza ilişkin bilgileri karşı tarafla paylaştıktan sonra kötü niyetli olan karşı tarafın aleyhinizde ataklar yapması ve sizin banka hesabınızdaki paraları çekmesi artık doğal bir süreç olarak önümüze çıkıyor. İnsanlar bir defa alışveriş yaparken bana göre kurumsal firmaları tercih etmeleri gerekiyor; çünkü kurumsal firmalarda dolandırıcılık ihtimali oldukça zayıftır. Ürünün fiyatının düşük olması dikkate alınarak kimi insanlar tanınmamış firmalar üzerinden alışveriş yapıyorlar ve sonrasında da mağdur oluyorlar." ifadelerini kullandı.

"İnternetten  yapılan alışverişlerde gelen ürün beklentileri karşılayamayabiliyor"

İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde genellikle iki tür mağduriyet oluştuğunu vurgulayan Delebe, "Alışverişlerde daha çok 2 türlü mağduriyet karşımıza çıkıyor. Birincisi sahte alışveriş sitelerine yatırılan paralar sonrasında gelmeyen ürünler. Diğeri ise internette görerek beğendiğimiz, sonra parasını gönderdiğiniz ürünün geldikten sonra beklentileri karşılamaması noktasında bir mağduriyet ortaya çıkıyor. Örneğin, beğendiğiniz bir ayakkabıyı internet üzerinden sipariş ediyorsunuz. Tabii ki bunun parasını peşin ödemek zorundasınız. Para ödedikten sonra da gelen ürün ya beklediğiniz nitelikleri taşımıyor ya da farklı bir ürün olarak kutudan çıkabiliyor. Bu ciddi manada kişileri mağdur ediyor." dedi.

"Özel bilgilerinizi ele geçiren kişilerin hesaplarınızı boşaltması çok basittir"

Bankalardan aradığını söyleyen bazı dolandırıcılar 'güncelleme yapılacak' diye sizden annenizin kızlık soy ismini ve doğum tarihiniz gibi özel bilgileri istiyorlar. Bu bilgiler istenildiği zaman da buna vatandaşlarımızın kesinlikle inanmaması gerekiyor; çünkü karşı taraf bu bilgileri elde ettikten sonra hesaplarınızı boşaltması son derece basit bir yöntemdir. Diğer taraftan sanal bahis ve kumarda son zamanlarda çok yaygınlaştı. Türkiye'de şu an kumar oynatılması yasaktır. Hal böyle olunca bu alan bütünüyle online sisteme kaydırıldı. Burada da sahte hesaplar üzerinden kredi kartından paralar çekilmektedir. Bu şekilde insanların mağduriyetleri her geçen gün artmaktadır." şeklinde konuştu.

"Dolandırılanlar ilk iş olarak savcılığa başvurmalıdır"

Dolandırıldığını anlayan kişilerin yapması gerekenler hakkında bilgi aktaran Delebe, "Vatandaşın öncelikle kimlik bilgilerini ve özel bilgilerini kimseyle paylaşmaması gerekmekir. Mağdur olan kişiler, dolandırıldıklarını anladıkları zaman hemen savcılıklara müracaat etmeleri gerekir. Burada şunun altını çizmekte fayda görüyorum. Bir kere sanal ortamda insanları dolandıranlar hemen hemen aynı insanlardır. Bu sebeple bunların bilgilerine ulaşmak zordur; çünkü genelde fake hesaplar kullanıyorlar yani sahte kimlik bilgileri ile hesaplar oluşturuyorlar. Savcılıklara öncelikle başvurmak bu işin resmi olarak ilk adımıdır. Savcılık eldeki bilgileri kullanmak suretiyle faile ulaşmaya çalışır. Fail, Türkiye sınırları içerisinde ise ve kendisine de ulaşılabilir ise savcılık kamu davası açarak failin cezalandırılması için ilk adımı atar." diye konuştu.

"İnternet dolandırıcılarını 10 yıla kadar ceza bekliyor"

Ceza Kanunu'nda internet dolandırıcıları için ağır cezalar olduğunu vurgulayan Delebe, "Ceza Kanunu esasında bu suçlara ağır cezalar öngörülmüş. Özellikle 157. ve 158. maddelerde nitelikli dolandırıcılığın bu suçlarda uygulanacağı ifade edilmiştir. Suçun cezası olarak da 4 yıldan başlayan, kademeli olarak artan ve 10 yıla kadar çıkan bir ceza miktarı söz konusudur. Az önce de ifade ettiğim gibi, bu suçun failleri kendilerini gizlediklerinden daha doğrusu sahte kimlik ve hesaplarla bu işi yaptıkları için bunların kimlik bilgilerine ulaşmak oldukça zordur. Failin ortaya çıkması halinde de kendilerini bekleyen ceza elbette ki 10 yıla kadar olan odukça ağır bir cezadır." ifadelerini kullandı. (İLKHA)