Çarlık Rusyası'na karşı destansı bir mücadele verip, Kafkasya'nın özgürlüğü için savaşan Şeyh Şamil, 151 yıl önce vefat etti.
Kuzey Kafkasya bölgesinin siyasi ve dini lideri, Mevlana Halid-i Bağdadi'nin halifesi Şamil, 1797 yılında Dağıstan'ın Gimli köyünde dünyaya geldi. İlk olarak dedesinin ismi olan Ali ismi verildi. Küçük Ali'nin sürekli hastalanması, isminin değişmesine neden oldu. Bölgede isimlerin insanlara ağır gelebileceğine dair geleneksel bir inanış vardı. Bu inanışın da etkisiyle, ismi Şamil olarak değiştirildi.
Şamil, arkadaşları ile birlikte Mevlana Halid-i Bağdadi'nin yanına giderek tefsir, hadis, fıkıh, tasavvuf gibi dini ilimler ve edebiyat, tarih ve fen bilimleri eğitimi aldı. Mevlana Halid-i Bağdadi, Şeyh Şamil'e halifelik de vererek Kafkasya'ya dönmesine müsade etti.
Şeyh Şamil, Rusların Kafkasya'da yaşayan Müslümanları esir almak istediğini görünce, Kuzey Kafkasya Müslümanları tarafından kurulan "Gazavat" direniş hareketine dahil oldu.
Gazavat hareketi, liderleri İmam Mansur'un vefatından sonra uzun yıllar boyunca lider çıkartamamıştı. Şeyh Şamil'in arkadaşı Molla Muhammed, Nakşibendi-Halidi Şeyhi İsmail Şirvani'den hilafet alıp Dağıstan'a dönünce, Gazavat hareketine lider olarak seçildi. Molla Muhammed, liderliğinin ilk icraati olarak Müslüman Kafkasya halklarını Ruslar'a karşı cihada davet eden bir bildiri yayınladı. Şeyh Şamil, Molla Muhammed'in en önemli yardımcısı olarak hep yanındaydı.
Molla Muhammed, Ruslarla 20 Kasım 1832'de yapılan savaşta şehit oldu. Şeyh Şamil ise ağır yaralandı. Molla Muhammed'in vefatı sonrasında, Ruslar direnişin bittiğini düşünseler de, Gazavat hareketinin yeni lideri Hamza Bey (Hamzat Bek) oldu. Ancak Hamza Bey'in liderliği de çok kısa sürdü, 19 Eylül 1834 tarihinde bir suikast sonucunda Hamza Bey şehit oldu.
Avar uleması ve ileri gelenleri imam olarak Şeyh Şamil'i seçti.
EFSANEVİ DİRENİŞ ŞEYH ŞAMİL İLE BAŞLADI
Şeyh Şamil, imam olarak seçilmesinin ardından ilk olarak düzenli bir ordu kurdu. Ruslarla lider olarak 25, kendinden önceki iki imam döneminde de 10 yıl boyunca savaşan Şeyh Şamil, Ruslara büyük kayıplar verdirdi.
Şeyh Şamil, Çeçenistan ve Dağıstan'daki diğer liderlerle de anlaşmalar yaparak, 1842 yılında bölgenin tek hakimi oldu. Rus Çarı I. Nikola, 30 Aralık 1843 tarihinde General Neidhardt'a bir emir göndererek Şeyh Şamil'in tüm ordularının dağıtılmasını emretti. Rus ordusu tarafından düzenlenen saldırıyı Şeyh Şamil güçlü savunması sayesinde püskürttü. Başarısız olan General Neidhardt görevinden alındı.
ÜLKESİNE ZARAR VERMEMEK İÇİN TESLİM OLDU
Dönemin en güçlü devletlerinden biri olan Rusya, Şeyh Şamil'e dost ülkelerden gelen tüm yardımları engelledi. Ülkesinde durumun her geçen gün daha kötüye gittiğini gören Şeyh Şamil, 70 bin kişilik Rus ordusuna karşı bir kaç yüz kişi kalana kadar savaştıktan sonra silahı bırakmaya karar verdi.
Rus Çarı II. Aleksandr tarafından saygıyla, sarayın kapısında karşılanan Şeyh Şamil, bir ay kadar sarayda misafir olarak kaldıktan sonra, saygın tutsak olarak yıllarını geçireceği Kaluga'ya gönderildi.
On yıl kadar Rus kontrolü altında yaşadıktan sonra Şeyh Şamil, hacca gitmek için Rus devletinden izin aldı. Kendi isteğiyle, Hacca gitmeden önce İstanbul'a gelerek dönemin Padişahı Abdülaziz ile görüştü.
Osmanlı Padişahı, Şeyh Şamil'e ve aile bireylerine maaş verilmesini emretti. Sultan Abdülaziz’e 15 Ocak 1870 veda eden Şeyh Şamil, 25 Ocak 1870 tarihinde Mekke'ye gitmek için İstanbul'dan ayrıldı.
Şeyh Şamil, Hac ibadetini tamamladıktan kısa bir süre sonra, 4 Şubat 1871 yılında Medine'de vefat etti. Medine'deki Müslümanların ilk mezarlığı olan, Cennetü'l-Baki'ye defnedildi- Ortadoğu haber
Güncel
Güncel
Dünya
Dünya
Dünya
Güncel
Güncel
Dünya
Dünya
Eğitim
