Halkın zam protestosu istifa getirdi! Kazakistan'da OHAL

2 Ocak’ta ülkenin Hazar Denizi kıyısındaki Mangistau eyaletine bağlı Janaözen kentinde LPG fiyatına yapılan zamma karşı sürücülerin başlattığı gösteriler, daha sonra eyaletin merkezi olan Aktau şehrine sıçradı.

Kazakistan’ın tüm petrol ve doğalgaz rezervlerinin bulunduğu batı kesimindeki Atırau, Aktöbe ve Oral şehirlerinde düzenlenen destek amaçlı gösteriler, öğleden sonra ülkenin diğer kesimlerine yayılarak halk gösterilerine dönüştü.

Aktau'da fiyatlar düşürüldü

Kazakistan Başbakan Yardımcısı Yerali Tugjanov başkanlığında kurulan özel hükümet komisyonu, Aktau’da protestocularla görüşerek LPG fiyatını litre başına 50 tengeye (0,11 dolar) düşürdüklerini belirtti. Buna rağmen devam eden gösterilerde mevcut yönetim sistemini eleştiren siyasi sloganlar atıldı ve halkın sosyoekonomik durumunun iyileştirilmesine ilişkin öneriler sunuldu.

Akaryakıt ve gıda fiyatlarına düzenleme

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ilgili kurumlarla ülkenin sosyoekonomik durumuna ilişkin çalışma toplantısı yaptı. Tokayev, toplantıda durumu istikrara kavuşturmak için ek yeni önlemler aldı. Buna göre, zamları önlemek amacıyla sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG), benzin ve dizel yakıtın yanı sıra temel gıda ürünlerinin fiyatına 180 günlük devlet düzenlemesinin getirilmesi kararlaştırıldı. LPG'nin tamamen elektronik ortamda satılması ise bir yıl ertelendi. Daha önce ülkede Ocak 2022 itibarıyla LPG ticaretinin tamamen elektronik ortamdan yapılması kararlaştırılmıştı.

Hükümet istifa etti

Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkede LPG fiyatlarına yapılan zamma karşı başlatılan protestolardan hükümeti sorumlu tutarak, Başbakan Askar Mamin başkanlığındaki hükümetin istifasını onaylamıştı. Yeni kabine oluşturulana kadar ise başbakanlık görevini eski Başbakan Yardımcısı Alihan Smailov'un yürüteceği, diğer bakanların da yenileri atanana kadar görevlerinin başında olmaya devam edecekleri açıklanmıştı.

Almatı ve Mangistau'da OHAL ilan edildi

Öte yandan Janaözen kentinde LPG zammına karşı başlatılan protestoların ülke geneline yayılması sonucu Almatı şehri ve Mangistau eyaletinde Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildiği bildirildi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in imzaladığı kararnamede, ülkede kamu güvenliğini sağlamaya yönelik durumun ağırlaşması nedeniyle 5-19 Ocak tarihleri arasında Almatı şehri ile Mangistau bölgesinde OHAL ilan edildiği belirtildi.