Tarihte Bugün: 25 Kasım

25 Kasım’da dünyada ve Türkiye’de neler yaşandı. Tarihte bugün hangi gelişmeler oldu? Hep birlikte bakalım;

1893: Orhun Kitabeleri, Kopenhag (Kopenag) Üniversitesi Genel Dilbilimi Profesörü ve Danimarka Kraliyet İlimler Akademisi Üyesi Wilhelm Ludwig Thomsen tarafından okundu. Thomsen (Tomsen), Orhun alfabesini çözdüğünü Danimarka Kraliyet İlimler Akademisinde sunduğu bildiriyle bilim dünyasına açıkladı.

1922: Kahramanmaraş’ta Fransız işgaline karşı ilk kurşunu atıp kurtuluş mücadelesinin fitilini ateşleyen Sütçü İmam şehid edildi.

1925: Şapka giyilmesi konusundaki kanun, Meclis’te kabul edildi. Kanun, 28 Kasım’da yürürlüğe girdi. Kanun kabul edilirken, Rize’de şapka ve dayatılan diğer batı tarzı devrimlere karşı gösteriler yapıldı. Göstericilerden bazıları idam edildi. Şapka gibi Batı tarzı giyinmek istemeyen bir halkın, sırf bu nedenle idam edilmesi dünya tarihinde benzeri görülmemiş bir zulüm olarak kaydedildi.

1943: Çörçiıl), Ruuzvelt)ve Çan Kay-Şek Kahire’de bir araya geldiler; Japonlar teslim olana kadar savaşa devam kararı alındı. ABD, Japonların beklenmedik direnişini, Japon halkının üzerine atom bombaları yağdırarak kıracaktır.

1948: Öğrenci velilerinin talebiyle, ilkokullara isteğe bağlı din dersi kondu. Halkın tepki ve öfkesiyle karşı karşıya kalan tek partili laikçi rejimin temsilcisi CHP, bu tepkiyi azaltmak için istemeyerek de olsa dini duygulara hitap edecek adımlar attı. Ancak bu da imaj düzeltme adına yeterli olmayacak ve ilk çok partili seçimlerde halk tarafından neredeyse siyaset sahnesinden silinecekti.

1967: Türkiye ve Yunanistan arasında Kıbrıs sorunu hayatiyetini sürdürüyor. ABD Başkanı Johnson’un (Cansın’ın) Kıbrıs Özel Temsilcisi Cyrus Vance (Sayrus Vans), Atina’nın önerilerini Ankara’ya getirdi. NATO Genel Sekreteri Brosio (Brosyo) da arabuluculuk için Ankara’ya geldi. BM Güvenlik Konseyi, savaştan kaçınılması çağrısı yaptı.

1998: Türkiye’de 55’inci Hükümet, gensoru ile düşürüldü. Başbakan Mesut Yılmaz, istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e sundu. Türkiye parlamento tarihinde gensoru önergelerinin kayıtları bir asır öncesine dayanırken, önergelerle 2 hükümet düşürülmüştür.

1999: Yargıtay 9’uncu Ceza Dairesi, Abdullah Öcalan hakkında verilen idam cezası kararını onadı. İdam kaldırıldığı için verilen ceza, ağırlaştırılmış müebbet hapse çevrildi. O dönem hükümet ortağı olan MHP, Abdullah Öcalan’ı idam etmedi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli daha sonraki seçim süreçlerinde meydanlarda Abdullah Öcalan’ı idam etmesi için iktidara ip atıyordu. Siyasetin hükümette iken ayrı, muhalefette iken ayrı tutumu, MHP özelinde bir kez daha ortaya çıkıyordu.

2014: Kadına şiddeti sözde protesto eden zihniyet, Kürd’ün ve İslam’ın kadim geleneği çarşafa hakaret etti. PKK-HDP güruhunun bu tavrı, hiçbir kutsal ve ahlâki değeri tanımadıklarını bir kez daha gösterdi. Şırnak’ın Silopi ve Mardin’in Mazıdağı ilçelerinde HDP’nin organize ettiği sözde kadına yönelik şiddete hayır adı altında yapılan yürüyüşte, çarşaflı kadınlar elleri zincirli bir şekilde köleliğin simgesi olarak gösterildi.