Osmanlı İmparatorluğu'nun arşivlerinde, 16. yüzyıldan 19. yüzyılın başlarına kadar ülkeyi etkileyen aşırı hava olayları ve devletin bunlara ilişkin çalışmaları yer alıyor.
Ankara'da, Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığında muhafaza edilen belgelerde aşırı yağışlar, sel, kuraklık ve fırtına gibi afetlerin sıklıkla yaşandığı ve alınan önlemlere ilişkin detaylar görülüyor.
Belgeler arasında, aşırı yağışlar sonrasında yaşanan seller ve yönetimin aldığı önlemler dikkati çekiyor.
Sel nedeniyle evlerin yıkıldığı kaydedilmiş
Bu kapsamda Padişah II. Selim zamanında İstanbul kadısına yazılmış fermanın defter kaydında, safer ayının on yedinci günü yağan aşırı yağmur nedeniyle büyük sel olduğu ve Yenibahçe'den denize kadar olan evleri, yer altı lağımı üzerine evler yapılması, çöp dökülmesi ve sair sebeplerden su bastığı ve bazılarının yıkıldığı yazıyor.
Çekirge istilaları yüzünden kıtlıkla mücadele
Öte yandan Osmanlı'nın 19. yüzyıl ortalarından itibaren sel felaketleri ve çekirge istilaları yüzünden kıtlıkla da mücadele ettiği ve buna karşı alınan önlemler de arşivlerdeki belgelerde görülüyor.
Niğde Mutasarrıflığından İçişleri Bakanlığına 30 Kasım 1916'da yazılan telgrafta da Niğde'ye yedi aydır yağmur yağmaması dolayısıyla şiddetli kuraklık olduğu bilgisi yer alıyor.
Yumurta büyüklüğünde dolu yağışı
Konya vilayetinin telgrafı üzerine Dahiliye Nezareti ile Sadaret arasında yapılan 21 Mayıs 1905 tarihli yazışmalarda da Ürgüp'ün Karacaviran köyüne yumurta büyüklüğünde yağan dolunun ağaç ve ürünlere çok büyük zarar verdiği, meydana gelen selden birçok evin hasar gördüğü, hayvanların da telef olduğu yer alıyor.
Aşırı sıcaklarda görülen gök işareti
Arşivlerde Sadaretden Tophane kumandanına yazılan 1 Ağustos 1858 tarihli yazı da öne çıkıyor. Zor şehri civarında meydana gelen aşırı sıcaklarda görülen gök işareti ve o sırada bir yerde görülen maden örneğinin Padişah tarafından görüldüğü belirtilen yazıda, madenin eski Cebehanede bulunan müzede saklanmak üzere gönderildiği
bilgisi veriliyor. AA