Türkiye’de Covid-19 salgını ile birlikte öne çıkan bir başka gündem maddesi de ekonominin gidişatı olurken yükselen kurun düşmesi ve zamların durdurulması için neler yapılabileceği tartışılıyor.
Esnaf ve halkta TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesi sebebiyle ekonomik durumun daha da kötüleşeceği endişesi hakimin olduğu görülüyor.
Covid-19 salgını sürecinden olumsuz etkilenen, kapanma ve yasaklardan sonra iş yapmaya başlayan esnafı bu defa döviz kuru başta olmak üzere akaryakıt, elektrik ve e doğalgaz fiyatlarındaki yükseliş vurdu.
Özellikle de döviz kurunun yükselmesi esnafı oldukça olumsuz yönde etkilerken, satılan malzemenin yerine ürün koyamayan esnaf elindeki sermayeyi de eritiyor.
Her geçen gün derinleşen ekonomik kriz, yapılan zamlar esnafın belini bükerken, esnaf artık zamlara yetişememekten yakınıyor.
Esnaf açısından yaşanan ekonomik krizin giderek derinleşmesi, TL’nin dövizler karşısında yaşadığı hızlı erime nedeniyle art arda gelen zamlar esnafı daha da zor duruma koyuyor.
Salgın sürecinden sonra yeni yeni toparlanmaya başlayan esnaf, zamların en fazla kendilerini olumsuz etkilediğine dikkat çekiyor.
Gün boyu siftah yapamadan iş yerlerini kapatıp akşam eve gitmek zorunda kalan esnaf, zamlara artık müdahale edilmesini istiyor.
Kurun yükselmesi ve zamlardan dolayı esnafın çok zor bir süreçten geçtiğini belirten Gaziantep Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Ömer Küsbeoğlu, bir an önce yapılan zamların önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.
Doların her gün biraz daha yükselmesinden ve zamların artık ardı arkasının kesilmemesinden yakınan Küsbeoğlu, esnafın aldığı malzemeyi yerine koyamadığını belirtti.
Tüm dünyayı saran bir ekonomik krizin olduğunu belirten Küsbeoğlu, “İnşallah bunu atlatacağız. Bu krizi 2000-2009 yıllarında da gördük. Fakat bunu atlattık. Ancak bu son yapılan zamlar biraz çok hızlı olmaya başladı. Dövizin çok dalgalanması piyasayı allak bullak etti. Akşam yatıp sabah kalktığımızda artık her şeyden dolayı şaşırır duruma geldik.” dedi.
“Esnaf artık nefes alamaz duruma geldi”
Zamların engellenmesi için yetkililerin üzerine düşeni daha fazla yapmaları gerektiğini belirten Küsbeoğlu, “Gereken neyse yapılması lazım. Özellikle imalatçı esnafımız büyük sıkıntı yaşıyor. Ben de sanayide esnafım, kendi atölyemiz var. Zamlı malzeme alıyoruz. Doların yükselmesinden dolayı her gün zam var. Peki, dolar biraz aşağı çekildiğinde yine malzeme almaya gidiyoruz yine zam var. Bu seferde fabrika zam yaptı. Bir dolardan bir de fabrikadan zam geldi. Artık esnaf gerçekten nefes alamaz duruma geldi. Bu zamlara artık ‘dur’ denilmesi lazım.” ifadelerini kullandı.
“Her gün istenmeyen zamlar oluyor”
Özellikle imalatçı firmaların hammadde fiyatlarının çok artmasından dolayı mağdur olduklarını ifade eden Küsbeoğlu, “Hammaddelerin fiyatlarında acayip artış var. Her gün istenmeyen zamlar oluyor ve her hafta yüzde 10 zam geliyor. Ekmeğe 15 gün önce zam kararı aldık. Zam kararı aldığımızda unun torbası 185 liraydı. Şu anda ise unun torbası 230 lira olmuş. Ekmeğe yeni zam yapıldı, bu durumda esnaf ne yapacak? Fırıncılar ‘kapatacağız’ diyorlar, çalışamıyorlar. Bu zamlara bir ‘dur’ denmesi lazım.” şeklinde konuştu.
“Zamlar esnafın belini büküyor”
Salgın sürecinin ardından yeni yeni toparlanmaya başlayan esnafın şu anda zamlarla mücadele ettiğini ifade eden Küsbeoğlu, “Bu zam bizi daha çok etkiledi. Salgından yeni çıktık, esnaf kendi kendini daha yeni toparlanmaya başladı. Şu anda bu zamlar bizi daha çok mağdur edecek. Yıl sonuna ise şurada 2 ayımız kaldı. 2021'i böyle karamsar kapatmak istemiyoruz. Yetkililerimizden, bakanlıklarımızdan ciddi şekilde önlem almasını talep ediyoruz. Elektrik, doğalgaz zamları tüm esnafı olumsuz etkiliyor. Çünkü artık her sektör elektrik, su ve doğalgaz kullanıyor. Gıda zamları bizi de mağdur ediyor. Artık zamları kaldıramaz duruma geldik. Şu anda çok sıkıntılı günler yaşıyoruz. İnşallah temennimiz bu durumun daha iyi olmasıdır. Çünkü çok yüksek zamlar geliyor.” diye konuştu.
“Un zamlarına çözüm istiyoruz”
Özellikle fırıncıların un fiyatları konusunda çok mağdur olduklarını belirten Küsbeoğlu, şunları söyledi:
“Ekmeklik buğdayın makarnada kullanılmaması lazım. Ama ekmeklik buğdayı makarnacılar kullandığı için ekmeklik buğdayda sıkıntı var. Bu durumda buğdayda eksik olunca un fiyatı artıyor. Yurtdışından gelen buğday unlarımız var. Yumuşak ve sert buğdayın kimlerin kullanacağının belli olması lazım.”
Küsbeoğlu, elektrik ve doğalgaza kış öncesi indirim beklerken zam yapılmasının esnafın ve vatandaşın beklemediği bir durum olduğunu vurgulayarak havaların soğumaya başladığı bu günlerde elektrik ve doğalgaza zam yerine kayda değer bir indirim yapılmasını istediklerini de sözlerine ekledi. (İLKHA)