Araçlardaki partikül ve konvertörlerin sökülmesi doğaya ve insan sağlığına zarar veriyor

Malatya Yeni Sanayi Sitesi esnafından Egzoz Gazı Emisyonu Ölçüm İstasyonu Yetkilisi Aziz Kurtoğlu, araçlarda bulunan partikül ve konvertörlerin ne işe yaradığını, söküldüğü ya da içlerinin boşaltıldığı takdirde çevreye ve insan sağlığına verdiği zararları anlattı.

Bir araç tasarlandığında sağlıkçısı, çevrecisi, fizikçisinin bir araya gelerek ekip halinde çalıştıklarını aktaran Kurtoğlu, ama ne yazık ki suç teşkil etmesine rağmen birçok ustanın bilinçsizce partikül ve konvertörlerin içini boşalttığını veya söktüğünü, böylece havadaki oksijeni bitiren maddeleri direk doğaya saldıklarını söyledi.

Özellikle araç satın alacakların araçta partikül ve konvertörün olup olmadığına dikkat etmeleri uyarısında bulunan Kurtoğlu, partikül fiyatlarının 7-8 bin TL'den başlayıp 50-60 bin TL'ye kadar değiştiğini, içlerinin boşaltıldığı veya araçlardan söküldüğü tespit edildiğinde hem esnafa hem de araca cezai müeyyidenin uygulandığına dikkat çekti.

İnsan sağlığını tehdit eden gazlarla ile ilgili ciddi denetimlerin yapılması gerektiğini belirten Kurtoğlu, partikül ve konvertörle ilgili hem trafikte araçların hem de yetkili Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm İstasyonlarının kontrol edilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

"Araçlardaki partikül ve konvektörlerin sökülmesi ya da içlerinin boşaltılması suçtur"

Egzoz Gazı Emisyonu Ölçüm İstasyonu Yetkilisi Aziz Kurtoğlu

Hem ülkede hem de Malatya'da çevre kirliliği ve insan sağlığı ile ilgili ciddi sorunların olduğuna dikkat çeken Egzoz Gazı Emisyonu Ölçüm İstasyonu Yetkilisi Aziz Kurtoğlu, "Dizel araçlarda partikül, benzinli araçlarda ise katalitik konvertör bulunuyor. Özellikle araç satın alanlar partikül ve konvertöre çok dikkat etsinler. Çünkü bu hem bizim hem de çocuklarımızın sağlığını ilgilendiriyor. Sanayide bazı ustalar yasal olarak suç teşkil etmesine rağmen araçlardaki partikül ve konvertörleri söküyor. Malatya'daki dizel araçların yüzde 90'ınında partikül yok. Bir esnaf olarak, Malatya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne, yerel yöneticilere ve sanayideki dernek yetkililerine seslenmek istiyorum. Ben dahil olmak üzere bu konuda sanayideki tüm ustaların eğitilmesi gerekir. Bu konuda eğitime ihtiyacımız var. Çünkü bunlardan salınan gazlar hem küresel ısınma hem de iklim değişikliğini ilgilendiriyor. Buradaki bilgisi olan ustalar partikülü boşaltmak yerine temizlerler. Çünkü partiküller temizlenebiliyor." diye belirtti.

"Kansere yol açan ve sağlığı bozan gazlarla ilgili ciddi denetimlerin yapılması gerekir"

Kurtoğlu, "Partikül fiyatları 7-8 bin TL'den başlayıp 50-60 bin TL'ye kadar değişiyor. 3-5 kuruş hurdası için içleri boşaltılıyor. Aracın ya enjektöründe ya da turbosunda arıza olduğunda araç çekişten düşüyor usta da bunu tamir edileceğine en kısa yoldan hemen içini kırıyor ve bundan müşterinin haberi bile olmuyor. Bununla ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne çok önemli görev düşüyor. Partikül ve konvertörün ne kadar önemli olduğuna dair bu işi yapan esnafın eğitilmesi lazım. Çocuklarımızı kanser eden ve sağlığımızı bozan salınan gazlarla ilgili ciddi çalışmaların yapılması gerekir. Eğer ustalara gerekli eğitim verilirse bunun yüzde 50'ye düşeceğini düşünüyorum." dedi.

"Partikülün içinin boşaltılması havadaki oksijeni bitiren maddelerin doğaya salınması demektir"

Salınan gazlarla ilgili cezai müeyyidenin bulunduğunu, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün hem sanayide hem de trafikte gerekli denetimleri yapması gerektiğini kaydeden Kurtoğlu, "Allah-u Teala (Celle Celaluhu) her şeyi insanın yaşamı ve sağlığı için sunmuş ama ne yazık ki bizler bunu bozuyoruz. Bir araç tasarlanırken, sağlıkçısı, çevrecisi, fizikçisi… kısacası hepsi bir araya geliyor ama ne yazık ki bizde ise 2 usta hemen karar verip partikülün içini boşaltıyor ve havadaki oksijeni bitiren maddeler direk doğaya salınıyor. Bunun önlenmesi için yerel yönetimler başta olmak üzere herkese görev düşüyor." diye belirtti.

"İçleri boşaltılan veya sökülen araçlara olduğu gibi bunu yapan ustaya da cezai müeyyide var"

Ekspertiz ustalarının, üzerinde kaynak olmayan Partikül ve konvertörün içerisinin dolu ya da boş olduğunu bilmesinin imkânsız olduğuna dikkat çeken Kurtoğlu, "Araç almak isteyenler muhakkak satın alacağı aracı bir egzozcuya götürüp partikül ve konvertörü var mı-yok mu, varsa içerisi boş mu-dolumu diye kontrol ettirsinler. Çünkü şu anda yüksek modellerdeki araçlarda bulunan partikülün fiyatı 50 bin TL'dir. İçlerinin boşaltıldığı ve söküldüğü tespit edildiğinde ustaya ve araçlara cezai müeyyideler var." diye konuştu.

"Partikül ve konvertörler yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonları tarafından kontrol edilmeli"

Kurtoğlu, "Bugüne kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı böyle bir uygulamayı Malatya'mızda yapmadı. İstanbul ve bazı büyükşehirlerde bu uygulamanın yapıldığı haberini alıyoruz. Malatya'da da muhakkak hem trafikte hem de yetkili Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm İstasyonlarının kontrol edilmesi gerekiyor. Özellikle dizel partikül olsun olmasın rahatlıkla geçebiliyor. Muhakkak bunun bir bilirkişi tarafından kontrol edildikten sonra Egzoz Gazı Emisyonu Ölçüm İstasyonuna gönderilmesi gerekiyor. Benzinli araçlara düzenli bir ölçüm yapılırsa konvertörü olmayan araç kesinlikle muayeden geçemez. Ben Egzoz Gazı Emisyonu Ölçüm İstasyonu yetkilisiyim ve Çevre ve Şehircilik muayenesini yaptığım araçları çağırıp kontrollerini yapmasını talep ediyorum." dedi.

Dizel partikül filtresi nedir?

Normal sürüş şartlarında 250 bin kilometrelik kullanım ömrüne sahip dizel partikül filtresi ya da kısa adıyla DPF, otomobilin üretimi sırasında egzoz sistemi içerisine yerleştiriliyor. Filtre sayesinde dizel yakıtın motor tarafından kullanımı sonrasında ortaya çıkan kurumun ve zararlı gazların doğaya direkt salınımı yüzde 80 oranında engellenmiş oluyor.

Partikül filtresi ne işe yarıyor?

Yeni jenerasyon otomobillerde standart haline gelen DPF, işlev açısından ağırlıklı olarak benzinli araçlarda bulunan katalitik konvertör ile benzerlikler gösteriyor. Katalitik konvertör, karbondioksit gazını başarılı bir şekilde filtre edebiliyor. Ancak dizelin yanması ile ortaya çıkan nitrojen oksit ve nitrojen dioksit gibi zararlı atıkların havaya karışmasını engelleme konusunda yetersiz kalıyor. Partikül filtresi ise bu bileşenlerin doğaya karışıp çevreyi kirletmesini ve insan sağlığına zararlı etkilerin ortaya çıkması riskini önemli ölçüde azaltıyor.

Tüm Avrupa'da olduğu gibi Türkiye'de de satışa sunulan modern dizel motora sahip tüm otomobillerde bu fitreye yer veriliyor. Hatta periyodik araç muayenesi sırasında DPF'nin sökülüp sökülmediği ve doğru şekilde çalışıp çalışmadığı kontrol ediliyor. Bu nedenden dolayı belirli aralıklarla DPF'nin temizlendiğinden ve doğru çalıştığından emin olmak gerekiyor.

Dizel partikül filtresi iki farklı şekilde temizlenebiliyor

Dizel motorlara özel parçacık tutucu filtre, pasif ve aktif olmak üzere iki farklı şekilde temizleniyor. Pasif yenileme, otomobilin 30 ila 50 dakika arasında sabit hızda kullanımı sırasında gerçekleşiyor. Bu esnada filtre, motordan çıkan gazların etkisi ile yaklaşık 550 °C'de ısıtılıyor. Bu sayede DPF'de biriken zararlı parçacıkların yanması sağlanıyor.

Aracın şehir içerisinde kısıtlı kullanımı, düşük hızlarda sürüş ve sık dur-kalk yapılması gibi durumlar hem pasif hem de aktif temizlik süreçlerinin başarısızlık ile sonuçlanmasına neden olabiliyor. Böyle bir durumun sık tekrarlanması halinde partikül filtresini ya temizlemek gerekiyor ya da yenilenmesi gerekiyor. Ama her ne şart altında olursa olsun iptal etmemek lazım! Bu malzeme yani DPF in iptali hem Avrupa'da hem de Türkiye'de suçtur. (İLKHA)