Özellikle salgınla birlikte Türkiye'de birçok ürüne fahiş bir şekilde zamlar yapıldı. Zammın yapıldığı ve son günlerde en çok konuşulan ürünlerden biri de yumurta. Yaklaşık bir hafta içerisinde yumurtaya 10 TL üzeri zam yapılarak koli fiyatı yaklaşık 35 TL oldu.
Türkiye geneli son zamanlarda yumurta fiyatlarındaki artış, tüketicilerin tepkisine neden olurken bu durum üretici ve satıcıları da memnun etmiyor. Üretici ve pazarlamacılar yumurtaya yapılan zamların girdi maliyetlerindeki artışa bağlıyor.
"Türkiye'de yumurta üreticilerin sayıları günden güne azalıyor"
Yumurta üreticisi ve toptancısı Ekrem Tetik, "Şu anda yumurta yükselişte olduğu için tüm marketlerde ve televizyonlarda yumurtanın yükseldiğini söylüyorlar. Bu yükseliş yumurtadan kaynaklı değil. Türkiye'de üreticilerin sayıları günden güne azalıyor. Örneğin 100 üretici varsa şu anda 70-80'e düştü. Yumurtanın yükselişi özellikle ham maddelerin pahalılığından dolayıdır. Tavuk yemi içerisinde soya, ayçiçeği küspesi ve mısır var. Bu ham maddelere her gün zam geliyor. Ondan dolayı yumurta fiyatlarındaki yükselme devam ediyor. Yumurta fiyatının ineceğine inanmıyorum, çünkü Türkiye'de günden güne yumurta üretimi düşüyor." dedi.
"Yumurta fiyatlarının yüksek olması satışlarımızı etkiliyor"
"Okulların açılmasıyla yumurta fiyatlarının yükselmesi birbirine bağlı mı?" sorusuna Tetik, "Okullar açıldığında ister istemez yumurta tüketimi Türkiye'de artıyor. Her şehirde nüfus kalabalıklaşıyor. Böyle olunca da fiyatların yükselmesi normal. Yaz sezonlarında da turistlerin gelmesiyle sahil bölgelerinde tüketim çoğalıyor. Dokuzuncu aydayız yumurtanın yükselişi, tüketimin çoğalması bence normal. Ham maddeye bakılırsa da bence fiyatlar normal. Hammadde fiyatı düşerse yumurta fiyatı da düşer. Biz de fiyatlar düşsün, vatandaş yumurtayı ucuz yesin istiyoruz. Yumurta fiyatı düşük olduğunda daha çok satılıyor. Fiyatlar yükseldiğinde satış duruyor. Örneğin vatandaş evine bir koli yumurta götüreceğine yarım koli götürüyor. Bu da ister istemez satışları etkiliyor. Kısacası yumurta fiyatlarının yüksek olması satışlarımızı olumsuz etkiliyor." ifadelerini kullandı.
Yaşar Kabasakal
"Eskiden günlük 10 koli yumurta satarken bugün 3 koli yumurta satıyorum"
Yumurta fiyatlarına tepki gösteren yumurta pazarlamacısı Yaşar Kabasakal, şunları söyledi:
Aldığımız ürünlerde her gün fiyat artışlarıyla karşı karşıya kalıyoruz. Biz de haliyle müşteri kaybı yaşamamak için her yükselişi fiyatlara yansıtmıyoruz. 15 gün önce toptan fiyatıyla 18 liraya aldığım yumurta kolisini bugün 25 liraya alıyorum. Maalesef bu durumdan insanlarımız şikâyetçi, biz şikayetçiyiz ve üreticiler şikâyetçi. Burada kim kazanıyor bilmiyoruz. Bugün 25 liraya aldığımız bir koli yumurtada muhtemelen 1-2 tanesi kırık çıkıyor. Yumurta almak için 40 kilometre yol gidip geliyorum buna 1 lira da mazot biniyor. Yumurta bayatlamasın diye 3 günde bir almaya geliyorum. Önceden günlük 10 koli yumurta satarken bugün ise ancak 3 koli satabiliyorum. 5 günden hesaplasak 15 koli yumurta yapıyor. Bu da zarar. Her gün git gel kazancımız olmuyor. Bunun yanında meyve de satıyorum. Bir kilo incir 15-17 lira yazıyorlar. Bugün çilek siparişim vardı. Çilek toptancı halinde 18 lira ben bunu alıp kaç liraya vereceğim. En uygun elma 6 lira, üzüm 5 lira ve Muz 11 lira. Durum kötüye gidiyor. Her yumurta almaya geldiğimde 1 lira 1 lira artıyor. Bugün 30 liraya sattığım yumurtayı yarın 31 lira diyemiyorum. Ertesi gün 1 lira daha artıyor, 32 lira diyemiyorum. En son sınıra dayadığında ben de zam yapıyorum. Ben şu an kârdan 5 lira zararına yumurta satıyorum. Bunun sebebi tahminimce yeterince denetlenmemenin olmamasıdır.
Bayram Taşdemir
"Geçen hafta 22 liraya sattığımız yumurtayı bu hafta itibarıyla 32 lira"
Yumurta fiyatının ani yükselişinin yumurtaya olan talebi azalttığını belirten market işletmecisi Bayram Taşdemir, "Yumurta fiyatı ani bir yükseliş yaşadı. Neden olduğunu açıkça pek bilmiyorum ama geçen hafta 22 liraya sattığımız yumurtayı bu hafta itibarıyla 32 liradan satmak zorunda kaldık. Her gün yumurta geldiğinde 1 lira 1 lira fiyat artırıyorlar. Neden olduğunu biz de bilemiyoruz ama şu an fiyatları bu. Tabi yumurta görünen bir ürün, sonuçta herkesin günlük tükettiği bir ürün. Diğer ürünlerin fiyatlarında da aşağı yukarı aynı durumlar mevcut. Kâğıt, yağ, kahve, şeker, un, makarna gruplarında da aynı durum mevcut. Genel olarak eylül ve ekimde yumurta fiyatlarında böyle bir atak oluyor. Böyle büyük bir artışın olması sadece okulların açılmasına bağlı olduğunu düşünmüyorum. Genelde bu fiyat artışları elektrik, doğalgaz ve benzin ücretlerine gelen zamlardan kaynaklandığını düşünüyorum. Çünkü girdi maliyetleri çok fazla. Doğalgaz ve elektrik ücretlerine son dönemde yapılan yüzde 25'lik zamları düşünürseniz bu fiyat artışlarına yansıtıldığı orana bakılırsa makul kalıyor ama tabi sadece sebebin bu olduğunu da düşünmüyorum. Sonuçta tüketicinin cebindeki parasına göre ürünleri satabiliyoruz. Günlük 5 yumurta alan şahıs 2 günde 5 yumurtaya düşüyor. Böyle etkiler oluyor." şeklinde konuştu.
Murat Pehlivan
"Fiyatların yükselmesi okul sezonundan olabilir"
Vatandaşlardan Murat Pehlivan, "Üretim sıkıntısı var demek ki. Daha önce biz de bu işi yaptık. Üretim az olduğundan fiyatlar yükseliyor olabilir veya üreticiden alan aracıların yaptığı fahiş fiyatlar olabilir. Genelde hep okul sezonunun açılması ya da Ramazan ayında fiyat artışları oluyor. Fiyatların yükselmesi okul sezonundan olabilir. Bu fiyatlar vatandaşı zorluyor. 20 liraya almak ayrı 30 liraya almak ayrı. Bu vatandaşı zorlar." dedi. (İLKHA)