İtalya’da yapılan araştırmalarda, son 1 yıl içinde kız çocuklarında erken ergenlik vakalarının büyük oranda arttığı gözlemlendi. Son 5 yıldaki vakaların karşılaştırıldığı araştırmaya göre, salgın sürecince hem erken ergenlik vaka sayılarında artış oldu hem de tanı alan çocukların seyirlerinde hızlanma görüldü. Bu durumun, tam kapanmaya giden İtalya’da evde kalınan süre boyunca çocukların vücut kitle indeksinin artmasına ve teknoloji aygıt kullanma sürelerinin artmasıyla ortaya çıktığı tahmin ediliyor.
Erken ergenlik, ergenlikle ilgili semptomların kızlarda 8, erkeklerde ise 9 yaşından önce gözlemlenmesidir. Nedenleri arasında obezite, hormonlu gıdaların tüketimi, plastik ve kokulu temizlik maddelerine maruziyet olarak düşünülüyor.
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Canan Tanıdır, araştırmanın sonuçlarını değerlendirerek, erken ergenlik hakkında önemli uyarı ve tavsiyelerde bulundu.
HORMONLU GIDALAR NEDEN OLUYOR
Son yıllarda gençlerde erken ergenliğe girme olgusunu görüyorduk. Ama İtalya’daki çalışmada özellikle pandemi döneminde önceki yıllara göre daha belirgin bir artış olduğunu ortaya koymuş. Erkek çocuklarında 9, kız çocuklarında ise 8 yaşından önce gelişim olursa erken ergenlik diye tanımlıyoruz. Burada 2 önemli etken var. Bedende yağ dokusunun artması, obezite erken ergenlik için risk faktörü sayılıyor. Pandeminin en önemli etkisi de budur. Evlerde olduğumuz için hareketsiz bir yaşamımız var. Çocuklar bu süreçte evde kaldıkça atıştırmalıklar, yağlı gıdalar, abur cubur ve paketli ürünlere yöneldi. İşte böyle hormonlu gıdalar, erken ergenliğe neden oluyor.
Çalışmada bir başka etken internette uzun saatler geçirmek olarak gösterilmiş. Bana gelen hastalarda da bunu görüyorum. Şu anda evdeler, çocuklar yaşlarına uygun olmayan içeriklere daha fazla maruz kalıyor. Ailelerin de kontrolü azalmış, çünkü çok uzun saatler bilgisayar başındalar. Bilgisayarda oyun oynamanın dışında, 7-8 yaşındakiler bile sürekli internetten video izliyorlar. Çocuklar, yaşına uygun olmayan videolar izliyor. İzlenen videolarda argo söylemler, cinsel içerikli ve cinsel eğilimlere yönelik konular işlenebiliyor. Küçük yaştaki çocuklar böyle içeriklere erken yaşta maruz kalınca hızlı büyüyorlar. Yaşlarına göre beklenmeyecek bilgi daracıkları oluşuyor. Bu olumlu bir şey değil çünkü kafaları karışıyor.
KONTROLSÜZ SOSYAL MEDYA İÇERİĞİ TEHLİKE SAÇIYOR
8 yaşındaki çocuklar, ailelerine ‘sen bana karışamazsın’ ‘ben istediğimi yaparım’ ‘benim kararlarım, benim yaşamım’ gibi cümleler kuruyor. Bunun nedeni kontrolsüz sosyal medya içeriğine maruz kalmalarıdır. Ergen odasına kapanır, film izler, arkadaşlarıyla konuşur. Kendisine çok karışılmasını istemez, kendi kararlarını almak ister, onlar için bunlar normal bir davranıştır. Ama 7-8 yaşındaki çocuklar için aileden kopma, bireysellik, ‘bana karışmayın’ söylemlerini beklemeyiz.
Aileler kesinlikle internet kullanımını sınırlandırmalı. Çünkü, çocuk hangi siteye giriyor, ne izliyor diye bir kontrol olmadığını görüyorum. Belli oyunlar dışında çocukların internette gezinmesini önermiyorum. Özellikle ilkokul çocukları videolar izlemesin.
Çocukların sosyal medya hesaplarının olması da doğru değil. Ergen olmadan, 15 yaşından önce çocuğun sosyal medya hesabı olmamalı. Belli bir ruhsal olgunluğa ulaşmayan çocuğun sosyal medya hesabı açılmasını önermiyorum. Çünkü orada, zorbalığa, cinsel içeriklere ve tacize maruz kalabiliyorlar.
Bazı çocuklar sıkıldıkça yemek yer. Aileler abur cuburdan çocuğu uzak tutmak için sağlıklı atıştırmalıklar hazırlayabilir. Fakat çok katı bir tutum olmasın arada bir şeker ve çikolata ödül gibi kullanılabilir. Çocuğun hevesini kırmamak için verilebilir. Katkı maddesi içeren gıdaları çok sık tüketmemek için aileler dikkatli olmalı. Çocukları spora da teşvik etmek gerekir.