Covid-19 hastalığı geçirenler nelere dikkat etmeli!

Nefes alamama, öksürük krizleri, şiddetli ağrı, koku-tat kaybı ve yüksek ateş başta olmak üzere birçok belirtiyle kendini gösterebilen Covid-19 salgını ile ilgili uyarılar devam ediyor.

Coronavirus hastalığına yakalanıp iyileşenlerin kalıcı ve şiddetli semptomların aylar sonra bile devam edebileceğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Murat Köse, "Bir yıl önce ülkemizde görülmesiyle birlikte topyekûn seferberliğe yol açan, günlük yaşam alışkanlıklarımızı kökünden değiştiren, yüzyılın salgın hastalığı Covid-19 enfeksiyonu bugün hala en büyük endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Maske, mesafe ve hijyenin yanı sıra Covid-19 aşısı yüzyılın salgın hastalığından korunmada bir umut olsa da tüm bu önlemlere rağmen hastalık kapıyı çalabiliyor. Üstelik Covid-19 geçirip iyileşmek de sorunu bitirmiyor. Hastalığın yol açtığı tahribat iyileştikten sonra da fiziksel ve psikolojik olarak etkisini yoğun ve farklı biçimlerde gösterebiliyor." dedi.

Son bir yıldır devam eden salgın hastalığa yakalananların yaşadığı sorunların iyileştikten sonra da devam ettiğini vurgulayan Köse, salgın sonrasında devam edebilecek sorunları şu şekilde sıraladı:

Hastalık, santral sinir sistemini etkileyerek; Baş dönmesi, baş ağrısı, sersemlik hissi, kas ağrısı, tat ve koku kaybı ve felç gibi semptomlar gösterebilir.

Gastrointestinal sistemi etkileyerek; Bulantı, kusma, karın ağrısı, iştahsızlık, ishal, mide kanaması, karaciğer hasarına bağlı akut hepatit oluşabilir.

Hematolojik ve kalp tutulumu yaparak;  Kanın beyaz hücrelerinde düşüklük, ritim bozukluğu, kalp kasında iltihap, bacak damarlarında pıhtılaşma, akciğer damarlarında pıhtı, kalp krizi gibi çeşitli klinik tablolara sebep olabilir.

Üriner sistemi etkileyerek; İdrarda kan ve protein kaçağı, böbrekte hasar ve elektrolit bozukluğuna sebep olabilir.

Endokrin sistemde özellikle pankreası etkileyerek; Kan şekeri yüksekliği ve şeker komasına kadar gidebilecek insülin salgılanmasını baskılayabilir.

Göz ve deri tutulumuyla beraber konjoktivit ve döküntülere neden olur.

"Coronavirus sonrası fiziksel, nörolojik ve psikoloji semptomlara dikkat"

Covid-19 sonrası sürecin, hastalık öncesi risk faktörlerine ve hastalığın ciddiyetine bağlı olarak değiştiğini belirten Köse, Coronavirus'ten 6 ay sonra bile halsizlik, nefes darlığı, göğüste huzursuzluk ve öksürüğün devam edebildiğini söyledi.

"Coronavirus sonrası dikkat edilmesi gereken 5 önemli uyarı"

İyileşme sonrasında eklem ağrısı, baş ağrısı, gözyaşı kuruluğu, iştahsızlık, baş dönmesi, kafada sersemlik hissi, kas ağrısı, uyku bozukluğu, saç dökülmesi, terleme ve ishal gibi semptomların görülmeye devam edilebileceğini hatırlatan Köse, hastalık sonrasında ihmal edilmemesi gereken 5 kuralı şu şekilde sıraladı:

Fazla kilolardan kurtulun: Sağlıklı bir vücut için ideal kiloda olmak şüphesiz çok önemli. Ancak özellikle Covid-19 enfeksiyonu geçirenler için çok daha kritik rol oynuyor. Fazla kilo; yüksek tansiyondan diyabete, damarlarda yağ birikiminden inmeye dek birçok hastalığa yol açabilirken, Covid-19 enfeksiyonunun vücutta oluşturduğu tahribat da eklendiğinde risk artıyor. 

Düzenli egzersiz yapın: Hareketsizlik sağlığımızın en büyük düşmanlarından biri ve Covid-19 enfeksiyonu nedeniyle yıpranan vücudumuzun özellikle haftada üç gün tempolu en az 45 dakika yürüyüş ile yeniden toparlaması mümkün. Aksine hareketsiz yaşama devam edildiğinde tahribat artıyor.  

Sağlıklı diyete özen gösterin: Covid sonrasında da güçlü bağışıklık hem hastalığın tekrarlanma ihtimalini engelliyor hem de enfeksiyonun vücutta yol açtığı yıkımın onarılması için çok büyük önem taşıyor. Bu nedenle özellikle ağır ve yağlı yiyeceklerden, kızartmalardan, şarküteri ürünlerinden, aşırı tuzdan uzak durmalı ve mevsim sebzelerine soframızda mutlaka yer vermeli, haftada iki gün balık tüketmeyi ihmal etmemeliyiz.

İlaçlarınızı aksatmayın: Özellikle diyabet, tansiyon, astım, KOAH gibi kronik hastalığınız varsa ilaçlarınızı mutlaka zamanında ve yeterli dozunda almaya özen gösterin. 

Rutin kontrolleri ihmal etmeyin: Covid-19 geçirenlerin mutlaka hekimlerinin önerdiği belirli aralıklarla düzenli rutin muayeneye gitmeleri, pandemi sürecinde hastaneye gitme korkusu nedeniyle şikayetlerini ertelememeleri çok önemli. (İLKHA)