Anne babalar dikkat! Telefon bağımlılığı ve kurtulma yolları

“Gece yatarken telefonuma bakma ihtiyacı hissetmem, telefonsuz uyuyabilirim.” ya da “Sabah uyandığımda ilk işim, telefonuma bakmak değil” diyenlerin sayısı parmakla gösterilecek kadar az belki de…

Daha vahim tablo ise şu: Çocukların da bizi görerek taklit etmeleri.

Peki, nedir bu telefon bağımlılığı? Gelin, birlikte inceleyelim.

TELEFON BAĞIMLILIĞI NEDİR?
Temel olarak teknoloji bağımlılığı çatısı altında kabul edilebilen telefon bağımlılığı, normalden daha yoğun olarak telefon kullanımı sonucunda ortaya çıkan bir tür dürtü kontrol bozukluğu olarak kabul edilir. Telefonsuz yapamayan, telefonu yanında olmadığında huzursuz hisseden ve neredeyse günün her anında telefonunu kontrol etme ihtiyacı hissedenlerde telefon bağımlılığından söz edilebilir. Aslında temel olarak bakıldığında telefon bağımlılığına neden olan faktörlerin başında telefonun kendisi gelmez. Bunun en temel sebepleri, telefonla gerçekleştirilen eylemlerdir. Bu eylemlerin en sık görülenleri ise mobil oyunlar, SMS ve mail kontrolü gibi maddelerdir.

TELEFON BAĞIMLILIĞI BELİRTİLERİ
“Telefon bağımlısı mıyım?” ya da “Çocuğum bir telefon bağımlısı mı?” sorusunu kendinize sık sık soruyorsanız tehlike çanları çalıyor olabilir. Eğer aşağıdaki belirtiler sizde ya da çocuğunuzda mevcutsa telefon bağımlılığı ihtimali son derece güçlüdür.

Sık sık telefonu kontrol etme ihtiyacı
Diğer insanlarla karşılaştırıldığında uzun süre telefon kullanımı
Telefonsuz kalındığında yoksunluk belirtileri gösterme, sinirlenme, hayata küsme
Telefondan mahrum kalındığında kimi zaman mide bulantısı, baş ağrısı ve baş dönmesi hissi
Telefonla yapılan eylemler nedeniyle iş ve okul veriminde düşüklük
Yüz yüze görüşme yerine telefonla iletişimin tercih edilmesi
Sosyal hayata karışmaktan kaçınma
Telefonla fazla zaman geçirilmesi sebebiyle uyku ve yeme düzeninde bozukluklar
Zor dönemlerden geçerken çareyi uzun süreli telefon kullanımında arama
Yüz yüze görüşmelerde bile göz teması kurmak ve sohbet etmek yerine telefona bakma
Seyahat esnasında, yemek yerken, uyumadan önce ve uyandıktan hemen sonra telefona bakma
Nomofobi Nedir: Artık literatürde, telefonsuz kalma korkusunun bir adı bile var: Nomofobi. Nomofobiden muzdarip bireylerde telefondan kısa süre bile uzak kalınması durumunda dürtüsel bozukluklar, öfke hali ve odaklanma güçlüğü ortaya çıkabiliyor.

Phantom Titreşim Sendromu Nedir: Her an telefon çalıyormuş hissi olarak bilinir. Hayalet Titreşim Sendromu olarak da bilinen bu bozuklukta, telefon çalmasa bile çalıyormuş gibi hissedilebilir.

Textaphrenia Nedir: Mesaj takıntısı olarak bilinen bu bozuklukta bireyler mail ya da SMS’lerinin gitmediği ya da kendilerine ulaşmadığına yönelik bir kaygıya sahiptir.
Telefon Bağımlılığı Hastalığı Nedenleri
Telefon bağımlılığı uluslararası literatürde hastalık olarak tanımlanmaktadır. Özellikle sosyal medya ve mobil oyunların popülerliğinin artmasıyla zirveye ulaşan bu hastalığın nedenlerini de uzakta aramaya gerek yok.

Her ne kadar kişiden kişiye değişiklik gösterse de temel olarak akıllı telefon bağımlılığı nedenleri arasında en belirgin olanları aşağıdaki gibidir:

Sosyal iletişimdeki yetersizlikler
Özgüven eksikliği
Yeni teknolojileri hemen deneme arzusu
Sosyal medya kanallarında kurulan sanal ilişkiler ve arkadaşlıkların daha cazip kabul edilmesi
Modern ve teknolojik koşulların tüm iletişimi telefon üzerinden kurmaya yöneltmesi
Mobil oyunlarda ve uygulamalarda kazanılan puanların kaybedilmesinden korkmak
Sosyal medya kanallarındaki beğeni ve yorum gibi aksiyonların, kişide kendini gerçekleştirme hissi yaratması
Sosyal medyanın beğenilme ve takdir edilme ihtiyacını gidermesi
Altta yatan depresyon ya da kaygı bozukluğu senaryoları
Utangaç bireylerin kendilerini telefondaki mail ya da mesajlaşma uygulamaları ile daha kolay ifade edebilmesi
Gerçek hayattaki tüm sosyal çevrenin oyunlar ya da sosyal medyadan oluşması

ANNE-BABALARA ÖNEMLİ TAVSİYE:
Çocukların zihinsel ve sosyal gelişimi için oldukça yararlı uygulamalar ve oyunlar var. Onu, bu şanstan mahrum bırakmayın. Sadece seçici olun ve uzun süreli kullanımı engelleyin.

Günlük 20 dakikalık egzersizlerle çocukların zihinsel becerilerini geliştiren MentalUP, dünyada 5 milyondan fazla ailenin tercihi konumunda. Ders başarısını da destekleyen bu uygulama, hiçbir reklam içermiyor.

TELEFON BAĞIMLILIĞININ ZARARLARI
Ekran bağımlılığı çatısı altında kabul edebileceğimiz tablet bağımlılığı ve telefon bağımlılığının zararlarını 2 ana kola ayırarak incelemek gerekir: Psikolojik zararlar ve fiziksel zararlar.

TELEFON BAĞIMLILIĞININ PSİKOLOJİK ZARARLARI
Sürekli kendini depresyonda hissetme
Yaptığı ya da telefon sebebiyle yapamadığı işler için suçluluk duyma
Kaygı bozuklukları
Öfke ya da yoksunluk belirtileri gösterme
Yapılması gerekenleri sürekli ertelemeye bağlı yetersizlik hissi
Gerçek hayata karışmaktan korkma
Zamanı yönetme güçlüğü
Sürekli ve öfkeli biçimde kendini savunma mekanizması geliştirmek
Yeni sorumluluklar almama ya da aldığı sorumlulukları yerine getirmeme
Sürekli ve anlamsız biçimde değişen ruh durumları

TELEFON BAĞIMLILIĞININ FİZİKSEL ZARARLARI
Telefonun sık kullanıldığı el ve parmaklarda rahatsızlık hissi
Karpal Tünel Sendromuna varan eklem rahatsızlıkları
Baş ağrıları ve baş dönmeleri ile birlikte kimi zaman mide bulantısı
Uyku düzeninde meydana gelen düzensizlikler
Düzensiz beslenmeye bağlı sindirim sorunları
Boyunda, belde ve sırtta meydana gelen ağrılar
Gözde kuruluk ve benzeri göz problemleri