Türkçeye farklı dillerden geçen kelimelerin doğru kullanımı

Özellikle Arapça, Farsça ve Osmanlıcadan alınan çok sayıda kelimenin yanı sıra, dünyanın teknoloji ile birlikte küçük bir köy haline gelmesi, farklı ülkelerle ulaşım ve ticaretin artmasıyla bu durum diğer dillerden de Türkçeye birçok kelimenin geçişini sağlamıştır.

Ancak söz konusu kelimelerin çoğunun halk tarafından yanlış olarak kullanılması dikkatlerden kaçmıyor. Öyle ki, bu durum kimi zaman televizyon programlarına, bilgi yarışmalarına bile konu oluyor. Yarışmalarda, söz konusu kelimenin anlamı verilerek kelimenin tam olarak nasıl yazıldığı soruluyor.

Galat-ı meşhur diye adlandırılan bu kelimeler ve deyimler, yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucunda zamanla doğru olanın yerini almıştır. Buna kısaca "Herkesin doğru bildiği yanlış" da denebilir.

Öncelikli olarak günlük hayatta sıkça kullanılan "yanlış" kelimesi dahi "yalnış" olarak kullanılıyor. Bu kelimeyi yalnız, altmış, mütevazı, acayip, şoför, hafriyat, küsur, orijinal gibi kelimeler takip ediyor.

Peki, farklı dillerden dilimize geçen kelimeler halk arasında nasıl kullanılıyor? Bu kelimelerin asıl kullanımı nasıl olmalı? Aşağıda örneklerle sıralayacağımız bazı kelimelerin yanlış ve doğu kullanımlarını dikkatinize sunuyoruz:

Yanlış              Doğru

Ablem              Amblem

Acaip               Acayip

Acenta             Acente

Acitasyon        Ajitasyon (kışkırtma, duygu sömürüsü yapma)

Afaroz              Aforoz (Hristiyanlıkta kovulma cezası, uzaklaştırma)

Ahpap              Ahbap

Akapunktur    Akupunktur (iğne batırılarak yapılan tedavi),

Alarım             Alarm

Aliminyum      Alüminyum (kimyasal element)

Alobora           Alabora (geminin yan yatması),

Anfi                  Amfi (basamaklı olarak yükselen büyük derslik),

Antreman       Antrenman

Eşortman       Eşofman

Barsak             Bağırsak

Bilader             Birader

Bilimum           Bilumum

Poça                  Poğaça

Cimnastik        Jimnastik

Dekarasyon     Dekorasyon

Dersane           Dershane

Dinazor            Dinozor

Direk                Direkt

Döküman         Doküman (belge)

Eksoz               Egzoz

Ensitü                   Enstitü

Entellektüel        Entelektüel

Erezyon               Erozyon (aşınma)

Espiri                  Espri

Eşgal                  Eşkâl (dıştan görünüş, biçim)

Faliyet                 Faaliyet

Fasülye                Fasulye

Fermar                Fermuar

Fesetmek            Feshetmek (bozmak, dağıtmak)

Filim                     Film

Fites                     Vites

Gangaster           Gangster (Yasa dışı işler yapan çete üyesi)

Gardolap            Gardırop

Hakkaten            Hakikaten

Halisinasyon      Halüsinasyon (Gerçekte olmayanı, görünmeyeni gördüğünü sanmak)

Harfiyat              Hafriyat

Hıristiyan           Hristiyan

Istırap                Izdırap,

İlizyon                     İllüzyon (yanılsama)

İnkilap                     İnkılap,

İnsiyatif                  İnisiyatif (öncelik, üstünlük)

İstepne                   Stepne (yedek lastik)

İzalasyon                İzolasyon

Karegrafi                Koreografi (figür ve anlatımların bütünü)

Karekter                 Karakter

Karnıbahar            Karnabahar,

Katalok                   Katalog

Kurdale                   Kurdele,

Labaratuvar           Laboratuvar,

Laylon                     Naylon

Mütavazi                Mütevazı (Mütevazi: paralel denk, Mütevazı: Alçak gönüllü)

Mahçup                  Mahcup

Mahfolmak            Mahvolmak,

Makina                   Makine

Maktül                    Maktul (Öldürülmüş olan kişi)

Manüpülasyon      Manipülasyon (Yönlendirme, seçme)

Matamatik             Matematik

Mefta                      Mevta (Ölü, ölmüş kimse)

Melhem                 Merhem

Motorsiklet            Motosiklet,

Mönü                      Menü (Yemek listesi)

Mustarip                Muzdarip (Izdırap, acı, yakınma)

Münübüs               Minibüs

Müracat                 Müracaat

Mütakip                 Müteakip

Mütahit                  Müteahhit

Nisbet                     Nispet

Orijinal                   Orijinal

Şok olmak      Şoke olmak

Panaroma      Panorama (genel görünüm)

Pardesü          Pardösü

Parelel            Paralel

Parlemento   Parlamento

Promasyon    Promosyon (Özendirme)

Provakatör     Provokatör (Kışkırtmacı)

Raslantı           Rastlantı

Rasgele           Rastgele

Ropörtaj          Röportaj

Sada                Seda (Ses)

Safa                  Sefa (Gönül rahatlığı)

Sağnak             Sağanak

Satlık                Satılık

Sezeryan         Sezaryen

Sohpet             Sohbet

Sürpriz             Sürpriz

Sütüdyo           Stüdyo

Şanzuman       Şanzıman

Şarter              Şalter

Şarz                 Şarj

Şayibe             Şaibe

Şevkat            Şefkat

Şöför              Şoför

Tabiyat           Tabiat,

Tahüt             Taahhüt

Tafsiye           Tavsiye (Öneri)

Tahtarevalli   Tahterevalli

Tastik          Tasdik

Temiz          Temyiz (mahkeme kararlarının incelenmesi için bir üst makama gönderilmesi)

Tiyo             Tüyo (Ön kopya, ipucu)

Traş              Tıraş

Ukte             Ukde (içe dert olan şey, düğüm)

Ünüforma   Üniforma

Unvan          Unvan (Bir kişinin konumu, makamı, sahip olduğu meslek)

Vehamet      Vahamet (Güçlük, tehlikeli durum)

Vejeteryan   Vejetaryen (etyemez, et yemeyen kişi)

Yalnış             Yanlış

Yayınlamak   Yayımlamak (Yayım; Gazete, dergi, kitap gibi okunacak şeylerin basılıp dağıtılması, Yayın; Radyo ya da televizyon aracılığıyla halka sunulan, duyurulan, iletilen şey)

Yövmiye      Yevmiye (Günlük ücret)

Zenaat          Zanaat

Zerafet          Zarafet (zariflik) (İLKHA)