Diyarbakır'ın asırlık geleneği

5 bin yıllık çok büyük bir geçmişe sahip olan ve Selçuklulara kadar dayanan ‘Tandır Ekmeği’ Sur İlçesi’nde yaşatılmaya çalışılıyor. İnsanlığın geleneksel mirasının önemli bir parçası niteliğinde olan bu kültürün yok olmaması için Diyarbakırlı kadınlar büyük önem gösteriyor.

Tarihi ve geleneği ile insanlarda bir kültür haline gelen ve halen Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerde de yoğun olarak kullanılan ‘Tandır Ekmeği’ günümüzde de kırsal Anadolu’nun bir çok yerinde halen kullanılıyor.

İlk olarak ısınma amaçlı düşünülerek toprak evlerin altına dizayn edilen tandır, zaman içerisinde ekmek fırını olarak ta kullanılmaya başlandı. Güneydoğu'da binlerce yıldır annelerden kızlarına geçen bir gelenek olan tandır ekmeği yapımı hala devam ediyor. Tandır ekmeği yapımı kadınların çalışmasının gözle görülür bir simgesi ve toplum hayatının temel taşlarından biri olarak görülüyor. Yükselen binalar nedeniyle artık pek görmenin mümkün olmadığı Diyarbakır'da bu gelenek özellikle varoş semtlerde her şeye rağmen devam ediyor.

Tandır hem güzel ekmek hem sosyallik demek

Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde surların hemen altındaki mahallerde de kadınlar ömürlerinin büyük bir kısmını mahallede hemen hemen her sokakta kurulan 2-3 metrekarelik topraktan yapılmış tandır fırınlarında geçiriyor. Yöre kadınları, tandır sayesinde sosyalleştiklerini ve ayrıca tandırda pişen ekmeğin normal fırın ekmeğiyle kıyaslanmayacak kadar güzel olduğunu söylüyor.