Tarihte bugün (28 Eylül)

GÜNÜN OLAYI

Patrona Halil Lale Devrine Son Verdi (1730)

İstanbul’da devlet yöneticilerine karşı giderek tepkiler artmaya başladı. Sonunda 28 Eylül 1730’da Patrona Halil isimli bir hamam tellağının çıkardığı olay zamanında müdahale edilmeyince büyüyerek ihtilal halini aldı. Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa öldürüldü. Padişah III. Ahmet hükümdarlıktan çekilmek zorunda kaldı. On iki yıl süren Lale Devri sona erdi.

GÜNÜN KİŞİSİ

Cemal Abdün Nasr (1918-1970)

Mısır’ın ikinci Cumhurbaşkanı olan Cemal Abdünnasır subay arkadaşları ile kurduğu Hür Subaylar Örgütü ile 1952 yılında darbe gerçekleştirdi. Bu darbe öncesi  “Müslüman Kardeşler” (İhvan-ı Müslimin) örgütünün desteği de almıştı. Fakat iktidara geldikten sonra Müslüman Kardeşler örgütünün liderlerini sindirmek ve devre dışı bırakmak için her yola başvurdu. Hatta örgüt liderlerinden Seyyit Kutub tutuklandı ve sonra da idam edildi.

Arap dünyasının liderliği için oldukça çaba sarfetti. Süveyş kanalını millileştirdi. Batı dünyasından bulamadığı desteği SSCB’de aradı. siyonistlerle savaşlarda istediği başarıyı yakalayamadı. Nasır tek partili sistemi getirerek kendisini ömür boyu cumhurbaşkanı seçtirdi. 28 Eylül 1970’te Kahire’de öldü. Babası ismini Cemal Paşa’ya olan ilgisinden dolayı vermişti. Cemal Abdünnasır’ın öğretmeni İttihatçıların içinden çıkan Arap milliyetçisi Aziz Ali El Mısri’dir. 

GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI

Kanuni Sultan Süleyman Tebriz’de (1534)

Şah İsmail’den sonra yerine geçen oğlu Şah Tahmasb’ın doğuda sorunlar çıkarması üzerine Kanuni Sultan Süleyman İran seferine çıktı ve 28 Eylül 1534’te Tebriz’e girdi. Şah Tahmasb babasının durumuna düşmemek için Osmanlı ordusunun karşısına çıkmayarak İran’ın doğusuna çekildi.

Mustafa Reşit Paşa Sadrazam Oldu (1846)

Tanzimat Fermanı’nın mimarı Osmanlı Devleti’nin hariciye nazırı Mustafa Reşit Paşa 28 Eylül 1846’da sadrazamlığa getirildi.

Louis Pasteur Öldü (1895)    

Fransız kimya ve biyoloji bilgini Louis Pasteur 28 Eylül 1895’te öldü. Pasteur kuduz aşısı ve pastörizasyon usulünü geliştirmesiyle tanınır. Çalışmaları sırasında Sultan II. Abdülhamit’ten de destek görmüştür.

İtalya Trablusgarp’ı İstedi (1911)

Trablusgarp’ı sömürge haline getirmek isteyen İtalya uygun zamanı bekleyerek 28 Eylül 1911’de Osmanlı Devletine bir ültimatom verdi. Osmanlı Devleti‘nden yirmi dört saat içinde Trablusgarp ve Bingazi’yi boşaltmasını istedi. Gerekçe olarak Trablusgarp’ın medeniyetten geri bırakılmış olmasını ve bölgedeki Hristiyanlara iyi davranılmadığını iddia etti.

Polonya Paylaşıldı (1939)

Almanya ve SSCB Moskova’da aralarında bir anlaşma imzalayarak Polonya’yı paylaştılar. Buna göre SSCB Polonya’nın doğusunu Almanya ise Varşova dahil batısını alacaktı.

Yemen’de Cumhuriyet İlan Edildi (1962)

Genel Kurmay başkanı Albay Abdullah Sallal darbe yaparak yönetimi ele geçirmişti. 28 Eylül 1962’de Yemen’de cumhuriyet ilan edildi. Fakat İmam El Bedr taraftarları ile ortaya çıkıp mücadeleye başlayınca Yemen’de iç savaş çıktı. Diğer Arap devletlerinin aksine Mısır Yemendeki cumhuriyet yönetimine destek verdi. Hatta Yemen’e asker gönderdi.

Cihat Baban Öldü (1984)

Gazeteci ve siyasetçi(milletvekili, bakan, parti başkanı) Cihat Baban 28 Eylül 1984 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucu Ankara'da öldü.

GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI

1730- Patrona Halil isyanı başladı.

1865- Fransız kimya ve biyoloji bilgini Dr. Louis Pasteur öldü.

1891- ‘’Moby Dick’’in yazarı, Amerikalı şair ve yazar Herman Melville 72 yaşında öldü.

1920- Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Doğu’da Ermenileri yendi.

1950- BM emrine verilen Kore Birliği, Türkiye’den yola çıktı. Birlik, önce özel trenlerle İskenderun’a nakledildi; buradan da gemilerle Kore’ye doğru hareket etti.

1955- Türk Migros İstanbul’da hizmete başladı.

1970- Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdül Nasır vefat etti.

1982- Halk arasında ''Banker Kastelli'' diye anılan Abidin Cevher Özden, Tunus'ta yakalandıktan sonra Türkiye'ye getirilerek tutuklandı.

1993- Şair Tevfik Akdağ 61 yaşında İstanbul’da öldü.

1995- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile siyonist Başbakan İzak Rabin, Batı Şeria’nın Filistin yönetimine devri konusunda anlaştılar.

2010- Devlet Tiyatroları sanatçısı Ecder Akışık 72 yaşında Ankara'da hayatını kaybetti.

2011- Küba'da vatandaşların otomobil alması ve satması yasal hale getirildi.

2013- Yazar Turgut Özakman, Ankara'da tedavi gördüğü hastanede 83 yaşında yaşamını yitirdi. 

2013- Berlin Maratonu'nda erkeklerde 31 yaşındaki Kenyalı atlet Wilson Kipsang, 2:03:23'lük derecesiyle dünya rekoru kırdı.

2015 - Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), daha önce buzul bulunan Mars gezegeninde sıcak aylarda tuzlu su aktığına dair güçlü kanıt bulunduğunu açıkladı.

2016- Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi, Zirve Yayınevi'nde 3 kişinin öldürülmesine ilişkin davada, 5 sanığı "tasarlayarak adam öldürme" suçundan 3'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum etti.

2017- BM, 25 Ağustos'tan bu yana Myanmar'daki şiddet olaylarından kaçarak Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanların sayısının 501 bine ulaştığını bildirdi.